Từ các mô hình này, nhiều gia đình có điều kiện tốt hơn để phát triển kinh tế, đời sống nhân dân được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, đồng thời giúp người dân thay đổi nhận thức, hành vi trong ứng xử về gia đình, dần xóa bỏ bạo lực gia đình, đề cao truyền thống tốt đẹp của con người, gia đình Việt Nam.
Để phong trào xây dựng gia đình văn hóa thực sự đem lại hiệu quả, huyện đã thành lập Ban chỉ đạo các cấp và xây dựng quy chế hoạt động. Nhiều Đảng bộ xã, thị trấn còn có Nghị quyết chuyên đề về công tác xây đựng đời sống văn hóa, 100% xã, thị trấn đều có quy ước, các khu dân cư có hương ước thực hiện nếp sống văn hóa.
Nhiều chi bộ, khu dân cư đã tổ chức học tập, thực hiện phong trào xây dựng gia đình văn hóa một cách đồng bộ. Các tổ chức chính trị xã hội, các ban, ngành, đoàn thể cũng đã triển khai phong trào theo chức năng, nhiệm vụ của mình. Gắn nội dung phong trào xây dựng gia đình văn hóa với tiêu chuẩn thi đua hàng năm trong việc bình xét, phân loại đoàn viên, hội viên trong tổ chức. Do vậy, thời gian qua phong trào xây dựng gia đình văn hóa ở huyện Kim Sơn đã làm chuyển biến nhận thức và thu hút đông đảo các ban, ngành, đoàn thể tham gia. Nhiều đoàn thể có cách làm sáng tạo và đem lại hiệu quả thiết thực. Điển hình là các cuộc vận động "Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền" do MTTQ huyện phát động; phong trào "Nói không với ma túy", "Thanh niên lập nghiệp", "Xây dựng nhà tình nghĩa" của Đoàn thanh niên; phong trào "Thi đua lao động giỏi, lao động sáng tạo", "Giỏi việc nước, đảm việc nhà" của Liên đoàn lao động; phong trào thi đua "Dạy tốt, học tốt" trong ngành Giáo dục... Từ các phong trào trên đã xuất hiện nhiều gương người tốt, việc tốt. Cụ thể, trong giai đoạn 2011-2016, Hội Phụ nữ đã biểu dương hơn 2.000 phụ nữ và khen thưởng 540 cá nhân tiêu biểu; Hội Nông dân biểu dương gần 8.000 hộ nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi; mỗi năm, có từ 200-300 cá nhân điển hình tiên tiến được biểu dương tại hội nghị tổng kết thi đua của huyện…
Những kết quả đạt được trong phong trào xây dựng gia đình văn hóa là nền tảng quan trọng để địa phương thực hiện thắng lợi nhiều chỉ tiêu quan trọng trong Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam đến năm 2020 và Chỉ thị 49-CT/T.Ư của Ban Bí thư về xây dựng gia đình thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước. Được biết, huyện Kim Sơn đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng và thông qua các hoạt động cụ thể, thiết thực, có sức lan tỏa rộng lớn.
Qua đó, tạo được sự chuyển biến về nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong công tác gia đình. 100% xã, thị trấn đã xây dựng kế hoạch sát với thực tế, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục cho các đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân các nội dung về chủ trương, chính sách, luật pháp liên quan đến gia đình; kỹ năng sống (kỹ năng làm cha, làm mẹ, nâng cao chất lượng mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình với nhau và với cộng đồng, xây dựng gia đình là một môi trường an toàn cho trẻ em); trách nhiệm của nam giới đối với công việc trong gia đình, đối với việc bảo đảm quyền của phụ nữ trong gia đình; trách nhiệm thực hiện nếp sống văn minh, thực hiện quy chế dân chủ cơ sở; xây dựng tình làng nghĩa xóm, đoàn kết, giúp đỡ, nhắc nhở, động viên nhau thực hiện tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước; kế thừa và phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp của gia đình, của dòng họ; tiếp thu các giá trị tiên tiến của gia đình trong xã hội phát triển; cảnh báo các nguy cơ và hậu quả về mất cân bằng giới tính khi sinh…
Các ban, ngành, đoàn thể cũng đã cụ thể hóa nội dung vào các phong trào thi đua như phong trào: "Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền", "Nuôi con khỏe, dạy con ngoan", "Xóm, phố bình yên, gia đình hạnh phúc", "Xóa đói, giảm nghèo"..., đồng thời gắn nội dung cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch" (5 không: Không đói nghèo, không có trẻ bỏ học và suy dinh dưỡng, không có bạo lực gia đình, không có tệ nạn xã hội, không sinh con thứ 3 trở lên; 3 sạch: Sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ) với việc đăng ký và bình xét danh hiệu "Gia đình văn hóa".
Đặc biệt, các đoàn thể chính trị như: Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Hội Người cao tuổi... đã phối hợp chặt chẽ trong công tác tổ chức tuyên truyền, phổ biến kỹ năng làm vợ, kỹ năng làm cha, mẹ, kỹ năng ứng xử giữa các thành viên trong gia đình, cộng đồng, kinh nghiệm và kiến thức phát triển sản xuất, tăng mức thu nhập trong gia đình..., góp phần nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí và trách nhiệm của xã hội và từng gia đình trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, ngăn chặn, phòng ngừa các tệ nạn xã hội, ổn định và phát triển gia đình giảm thiểu tối đa nguy cơ bạo lực gia đình.
Với nhiều giải pháp triển khai thực hiện, huyện Kim Sơn đã hoàn thành nhiều chỉ tiêu quan trọng trong Chiến lược gia đình. Cụ thể, đã nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí, trách nhiệm của gia đình và cộng đồng trong việc thực hiện tốt chính sách, pháp luật về hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực gia đình, ngăn chặn các tệ nạn xã hội xâm nhập vào gia đình. Đã có 95% hộ gia đình được phổ biến, tuyên truyền và cam kết thực hiện tốt các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật về hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực gia đình. 90% nam, nữ thanh niên trước khi kết hôn được trang bị kiến thức cơ bản về gia đình, phòng, chống bạo lực gia đình.
Hàng năm, số hộ gia đình có bạo lực gia đình giảm 12- 15%; số hộ gia đình có người mắc tệ nạn xã hội đã giảm 8 -10%; không có hộ gia đình có người kết hôn dưới tuổi pháp luật quy định; 87,2% hộ gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa; đạt 85% hộ gia đình thực hiện chăm sóc, phụng dưỡng chu đáo ông, bà, chăm sóc cha, mẹ, phụ nữ có thai, nuôi con nhỏ; 95% hộ gia đình có người trong độ tuổi sinh đẻ được tuyên truyền và thực hiện đúng chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình...
Đối với mục tiêu nâng cao năng lực của gia đình trong phát triển kinh tế, ứng phó với thiên tai và khủng hoảng kinh tế; tạo việc làm, tăng thu nhập và phúc lợi, đặc biệt đối với các hộ gia đình chính sách, hộ nghèo và cận nghèo theo quy định, toàn huyện có 95% hộ gia đình được cung cấp thông tin về chính sách, pháp luật, phúc lợi xã hội dành cho các gia đình chính sách, gia đình nghèo; 90% hộ gia đình nghèo, hộ cận nghèo được cung cấp kiến thức, kỹ năng để phát triển kinh tế gia đình...
Nguyễn Hùng