Đồng chí Phạm Minh Tâm, Bí thư Đảng ủy xã Thượng Kiệm cho biết: Xã vừa hoàn thành công tác dồn điền, đổi thửa lần thứ 2 với kết quả bình quân đạt 1,5 thửa/hộ. Từ vụ đông xuân 2013-2014, nông dân Thượng Kiệm gieo cấy lúa trên khu đồng ruộng mới của mình. Toàn xã có kế hoạch gieo cấy 370 ha lúa, tập trung ở trà xuân muộn. Ngay sau khi hoàn thành công tác dồn điền, đổi thửa, HTX đã chú trọng đến công tác thủy lợi, lấy nước vào đồng ruộng theo lịch, tổ chức làm đất đợt 1 xong trước Tết Nguyên đán, đảm bảo phương châm "ruộng chờ mạ". Trước và trong Tết Nguyên đán, thời tiết khí hậu thuận lợi cho khâu gieo cấy, nhưng đến ngày 9-2 đợt không khí lạnh bất ngờ tràn về, kéo theo mưa phùn, ẩm độ cao, nhiệt độ xuống thấp dưới 150c ...làm dừng toàn bộ khâu gieo cấy của các địa phương. Kim Sơn là huyện đồng bằng ven biển, do ảnh hưởng của tiểu khí hậu vùng và tập quán canh tác của người nông dân, nên trong vụ đông xuân thường xuống đồng gieo cấy lúa muộn hơn các địa phương khác trong tỉnh. Chính vì vậy, khi đợt rét đậm, rét hại tràn về hầu như các địa phương trong huyện đều chưa cấy, trong khi đó ruộng đã làm đất xong, mạ gieo đã đến tuổi... Sau một tuần rét đậm, rét hại, nhiệt độ ấm lên và mặc dù vẫn còn rét, mưa phùn nhưng các địa phương trong huyện đã tập trung cao độ cho khâu gieo cấy, do đó tiến độ gieo cấy lúa đông xuân trên địa bàn toàn huyện nói chung và xã Thượng Kiệm nói riêng diễn ra nhanh. Từ ngày 21 - 2, nông dân xã Thượng Kiệm mới xuống đồng rộ và đến ngày 24-2 đã gieo cấy được 296 ha trong tổng diện tích kế hoạch là 370ha, đạt 80%. Đến ngày 26-2, diện tích lúa đông xuân của xã đã cơ bản hoàn thành.
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Trần Văn Công, Trưởng phòng Nông nghiệp & PTNT huyện cho rằng: Phương châm chung của huyện Kim Sơn trong vụ đông xuân 2013-2014 này là tăng cường tiếp thu và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào đồng ruộng; đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu giống theo hướng năng suất, chất lượng và hiệu quả nhằm tăng thu nhập cho người nông dân. Toàn huyện phấn đấu gieo cấy 8.420 ha lúa với năng suất phấn đấu bình quân đạt 68 tạ/ha; 100% diện tích lúa cấy ở trà xuân muộn, trong đó có 45% diện tích cấy là các giống lúa lai cao sản, gồm Phú ưu 1, GS9, Syn 6… giống lúa chất lượng cao bố trí 55% tổng diện tích gieo cấy lúa, gồm Bắc Thơm số 7, LT2, DQ 11, TBR 288, DH 18, Xuyên Hương 178... Tùy thuộc vào điều kiện đất đai, tập quán canh tác, trình độ thâm canh, cơ sở hạ tầng ở từng vùng mà các địa phương chủ động bố trí cơ cấu giống phù hợp và mỗi vùng chỉ nên gieo cấy từ 1-2 giống lúa để thuận lợi cho khâu chăm sóc và bảo vệ, mở rộng diện tích lúa chất lượng cao để tạo nguồn hàng hóa cho xuất khẩu và tiêu dùng nội địa.
Bước vào vụ sản xuất này, Kim Sơn có thuận lợi là các cấp ủy, chính quyền đã tập trung cao cho công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện sản xuất vụ đông xuân, nhất là trong việc xây dựng kế hoạch, phương án phòng, chống dịch bệnh, thiên tai... Các chương trình về giống, khuyến nông, BVTV… của tỉnh và Trung ương đã và đang tạo điều kiện tích cực cho sản xuất nông nghiệp nói chung và lĩnh vực gieo cấy lúa nói riêng phát triển mạnh mẽ. Các công trình thủy lợi, phương tiện phục vụ cho sản xuất nông nghiệp được quan tâm đầu tư, tu bổ ngày càng hoàn thiện đã hỗ trợ tích cực cho sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, khó khăn của vụ sản xuất này là: Thời tiết khí hậu diễn biến phức tạp, khó lường; ngay sau Tết Nguyên đán đã có đợt rét đậm, rét hại kéo dài, ảnh hưởng lớn đến tiến độ của vụ sản xuất. Giá cả các loại vật tư nông nghiệp tăng cao, nhất là giống lúa lai, ảnh hưởng đến tâm lý đầu tư thâm canh của người nông dân. Dịch bệnh đang có chiều hướng phát sinh, phát triển mạnh cả về quy mô lẫn mức độ, ngoài các đối tượng gây hại là: sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu, bệnh đạo ôn, sâu đục thân lúa, chuột… thì các vụ sản xuất nông nghiệp gần đây đã xuất hiện loại bệnh lùn sọc đen, lùn xoắn lá rất khó phòng, chống. Bên cạnh đó, tình trạng hạn hán đang diễn ra gay gắt trên diện rộng; nước tưới cho gieo cấy và chăm sóc lúa sẽ rất khó khăn, nhất là đối với Kim Sơn khâu tưới, tiêu nước chủ yếu phụ thuộc vào thủy triều.
Phát huy những thuận lợi, khắc phục những khó khăn, đến ngày 24-2 huyện Kim Sơn đã hoàn tất khâu bừa cấy và thực hiện gieo cấy được 5.834,9 ha, đạt gần 74% tổng diện tích, trong đó có 11 ha thực hiện bằng biện pháp gieo thẳng. Một số HTX đã hoàn tất khâu sản xuất này là: Cộng Thành 155,2 ha, Đồng Hướng 386,4 ha, Tân Thành 294,8 ha, Cồn Thoi 126,8 ha, các HTX đã gieo cấy được từ 80%-95% diện tích là: Ân Hòa, Như Hòa, Trì Chính, Thượng Kiệm, Lưu Phương, Bắc Lộc, Nam Lộc, Nam Thành, Định Hóa, Văn Hải. Dự kiến đến cuối tháng 2 về cơ bản huyện sẽ hoàn tất khâu gieo cấy. Tuy nhiên đợt rét đậm, rét hại vừa qua đã làm 13 ha lúa cấy sớm bị chết và trong thời gian tới các địa phương tập trung cho dặm tỉa, cấy bù diện tích lúa chết rét, chăm sóc và bảo vệ cho lúa hồi xanh, bén rễ; làm tốt công tác phòng chống sâu bệnh và diệt chuột trên đồng ruộng.
Đinh Chúc