Trường THCS Văn Hải ở xã thuộc tiểu khu IV của huyện Kim Sơn, tỷ lệ học sinh Công giáo chiếm 88,5%. Những năm qua, nhà trường là đơn vị tiêu biểu, tích cực trong công tác tuyên truyền, giáo dục giới tính cho học sinh. Thầy giáo Trịnh Trọng Tuân, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Cùng với thực hiện nghiêm túc nội dung, chương trình các môn học và các hoạt động giáo dục theo quy định; nhà trường cũng chú trọng công tác tuyên truyền kiến thức về giới, sức khỏe sinh sản cho học sinh trong những buổi chào cờ đầu tuần, qua các buổi sinh hoạt lớp để thông tin về dân số, sức khỏe sinh sản, tình dục an toàn để tránh lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh xã hội khác. Hàng năm, nhà trường phối hợp với Ban Dân số - KHHGĐ xã tổ chức những buổi tọa đàm, trao đổi về giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản vị thành niên cho hàng trăm học sinh khối lớp 8, 9; phối hợp với Trạm y tế xã tổ chức khám sức khỏe cho các em 2 lần/năm, nhằm phát hiện kịp thời những thay đổi bất thường trong cơ thể của học sinh tuổi mới lớn... Nhiều năm qua, nhà trường đã xây dựng được nếp sống văn hóa lành mạnh, hành vi đạo đức tốt cho học sinh, đảm bảo môi trường học đường an toàn.
Đồng chí Trần Thị Lệ Dung, Giám đốc Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện Kim Sơn cho biết: Thực tế cho thấy, do thiếu hiểu biết về tình dục an toàn và chăm sóc sức khỏe sinh sản, nhiều vị thành niên, thanh niên đã phải gánh chịu những biến chứng nặng nề, đặc biệt với nữ tuổi vị thành niên trong việc nạo phá thai không an toàn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai của các em mà còn ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của tuổi mới lớn, tới sức khỏe và những nguy cơ vô sinh có thể gặp phải… Do đó, trong giai đoạn hiện nay, chăm sóc, giáo dục sức khỏe cho vị thành niên, thanh niên là vấn đề cấp bách và quan trọng được ngành Dân số huyện đặc biệt quan tâm.
Đề án "Chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân" của huyện được triển khai từ năm 2009 và cũng là năm thực hiện Đề án "Kiểm soát dân số vùng biển giai đoạn 2009-2020". Hiện nay, toàn huyện có trên 25 nghìn trẻ em tuổi vị thành niên. Trong những năm qua, thực hiện mục tiêu chăm sóc sức khỏe sinh sản, phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và nâng cao chất lượng dân số, ngành Dân số huyện đã thực hiện đồng thời các hoạt động, như phối hợp với Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, các nhà trường tổ chức các lớp sinh hoạt ngoại khóa, các hội thi hiểu biết về SKSS/SKTD cho học sinh THCS, THPT mang lại hiệu quả cao. Năm 2017, đã tổ chức hội thi tìm hiểu kiến thức về dân số, sức khỏe sinh sản qua hình thức thi "Rung chuông vàng" cho học sinh Trường THPT Kim Sơn C, THPT Bình Minh, với 200 học sinh tham gia thi; tổ chức 15 lớp sinh hoạt ngoại khóa cho 1.500 học sinh. Năm 2018, huyện tổ chức 22 lớp sinh hoạt ngoại khóa cho 1.800 học sinh của 7 trường THCS tại các xã ven biển, cho 3.300 học sinh. Đồng thời, phối hợp với Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh tổ chức 2 lớp sinh hoạt ngoại khóa cho 200 học sinh Trung tâm Giáo dục thường xuyên Kim Sơn. Bên cạnh đó, Trung tâm đã phối hợp với Trung tâm Y tế huyện tổ chức khám sức khỏe tiền hôn nhân cho 1.680 học sinh THCS ở 14 xã. Đã có 100% trường THCS và 4 trường THPT trên địa bàn huyện thường xuyên cho học sinh tham gia các lớp sinh hoạt ngoại khóa cung cấp kiến thức sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên.
Với đặc thù là địa bàn có đông đồng bào Công giáo, một bộ phận nhân dân vùng biển trình độ nắm bắt chính sách DS-KHHGĐ còn hạn chế, Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện đã phối hợp chặt chẽ với các chức sắc, chức việc để đưa nội dung tuyên truyền về chính sách dân số cũng như tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe vị thành niên và thanh niên trong nhà trường và ngoài nhà trường. Trung tâm đã phối hợp với Giáo xứ Cồn Thoi tổ chức 1 lớp cung cấp kiến thức và tư vấn khám sức khỏe tiền hôn nhân cho 200 cặp nam nữ chuẩn bị kết hôn.
Trong quá trình triển khai Đề án, toàn huyện đã thành lập được 14 CLB tiền hôn nhân, có nhiệm vụ tập hợp các đối tượng đến sinh hoạt định kỳ để phổ biến, tuyên truyền, giáo dục các nội dung về dân số/SKSS/KHHGĐ và các vấn đề có liên quan. Thông qua hoạt động của CLB giúp thành viên nâng cao nhận thức và thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về dân số/SKSS/KHHGĐ, đồng thời có được các kỹ năng sống cần thiết để thực hiện hiệu quả việc bảo vệ, chăm sóc SKSS cho bản thân vị thành niên, thanh niên. Cùng với đó, Trung tâm cũng tuyên truyền, vận động, đưa cha mẹ vị thành niên, thanh niên vào đồng hành cùng con trong thời kỳ phát triển vị thành niên. Năm 2018, Trung tâm đã tổ chức 20 lớp cho 2.000 phụ huynh có con trong tuổi vị thành niên, thanh niên tham gia vào các cuộc truyền thông cung cấp thông tin về dân số - sức khỏe vị thành niên, thanh niên.
Bài, ảnh: Hồng Vân