Tại Ninh Bình, toàn tỉnh đã phát triển được 2.863 chi hội, với 260.685 hội viên, đạt tỷ lệ 28,6% dân số của tỉnh. Các chi hội thôn, xóm, cơ quan, trường học, Ban khuyến học dòng họ ngày càng tăng và hoạt động tốt. Hoạt động khuyến học ngày càng đi vào những nội dung thiết thực, có chiều sâu, tạo sự phát triển bền vững của phong trào. Với nòng cốt là các phong trào thi đua, trong đó hàng năm có Ngày Khuyến học (2-10) đã góp phần thúc đẩy phong trào khuyến học, khuyến tài sôi nổi trong xã hội. Từ khi các cấp Hội trong tỉnh được thành lập, các hoạt động khuyến học, các phong trào thi đua, các hình thức khuyến tài được duy trì và phát triển tốt. Hội đã tích cực hỗ trợ phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học tập đạt nhiều tiến bộ. Các Trung tâm học tập cộng đồng (TTHTCĐ) đều duy trì và có nội dung học tập thiết thực, bổ ích. Mỗi năm các TTHTCĐ trong toàn tỉnh đã tổ chức từ 2.000 - 3.000 buổi học chuyên đề cho hàng trăm nghìn lượt người tham dự. Nhiều TTHTCĐ hoạt động có hiệu quả. Tại TTHTCĐ, các Hội nông dân, Hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, Cựu chiến binh đã phối hợp tổ chức các lớp học ngoại ngữ, vi tính, chuyển giao kỹ thuật, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác hội, nói chuyện thời sự, trau dồi kỹ năng sống… cho hàng trăm nghìn người tham dự, tạo điều kiện nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động, góp phần tăng trưởng kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Các phong trào thi đua "Mùa xuân khuyến học" 6 tháng đầu năm, "Tháng 8 khuyến học" 6 tháng cuối năm đều được các cấp Hội tham mưu để cấp ủy, chính quyền huyện, xã quan tâm động viên các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia. Ninh Bình đã tổ chức được 4 kỳ đại hội liên hoan biểu dương gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học, cộng đồng khuyến học… từ cấp xã đến cấp tỉnh. Đến tháng 6-2015, toàn tỉnh có 1.934 cộng đồng được công nhận cộng đồng khuyến học. Có 123.396 gia đình và 1.792 dòng họ được công nhận đạt chuẩn hiếu học. Nhiều dòng họ, cộng đồng được các huyện, thành phố tặng bức trướng "Dòng họ hiếu học tiêu biểu" đã long trọng đón rước về nhà thờ họ báo công với tiên tổ.
Các cấp Hội đã vận động xây dựng được nhiều loại quỹ khuyến học như quỹ Khuyến học Trương Hán Siêu ở tỉnh, Quỹ Khuyến học Tạ Uyên (Yên Mô); Nguyễn Công Trứ (Kim Sơn); Lương Văn Thăng (Nho Quan); Vũ Duy Thanh (Yên Khánh)… Đến nay, Hội Khuyến học phối hợp với Hội Cựu chiến binh tỉnh chỉ đạo xây dựng Quỹ Khuyến học "Vòng tay đồng đội" tới tận cấp xã. Hội đã có nhiều loại hình quỹ khuyến học được thành lập như vận động các doanh nghiệp, các hội đồng hương ở mọi miền đất nước, các nhà hảo tâm, các chức sắc tôn giáo tích cực tài trợ và có nhiều hình thức tham gia khuyến học, khuyến tài. Nhiều gia đình đã hiến đất, dành dụm góp hàng chục triệu đồng xây dựng trường Mầm non của xã. Nhiều đồng chí lãnh đạo công tác ở Trung ương, ở tỉnh, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm đã ủng hộ quỹ hàng trăm triệu đồng.
Các cơ quan, đoàn thể từ huyện đến tỉnh đều xây dựng được Quỹ Khuyến học để khen thưởng, động viên con em trong đơn vị vượt khó học giỏi, chăm ngoan. Hơn 10 năm hoạt động, Quỹ Khuyến học toàn tỉnh có số dư trên 50 tỷ đồng, bình quân 55.000 đồng/người dân. Ngày 5-3-2012, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Quỹ Khuyến học, khuyến tài Đinh Bộ Lĩnh đã ra mắt. Đến nay, Quỹ đã có số dư đạt trên 26 tỷ đồng. Mỗi năm đã chi gần một tỷ đồng thưởng cho các vận động viên xuất sắc trong các cuộc tranh tài quốc gia, khu vực và quốc tế; học sinh giỏi quốc gia; các học sinh đỗ thủ khoa vào THPT, đạt điểm cao trong kỳ thi vào đại học. Quỹ học bổng Trương Hán Siêu của Tỉnh hội hàng năm vào dịp đầu xuân đã trao học bổng cho hàng trăm học sinh có thành tích trong học tập và học sinh nghèo, học sinh gia đình chính sách vươn lên trong học tập với số tiền 100 triệu đồng. ủy ban MTTQ tỉnh từ năm 2012, hàng năm đã trích Quỹ "Vì người nghèo" cấp học bổng cho học sinh con hộ nghèo. ở cấp huyện, huyện Yên Khánh đã ra mắt Quỹ Khuyến học, khuyến tài Vũ Duy Thanh. Toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, MTTQ và các đoàn thể; cán bộ, chiến sỹ trong lực lượng vũ trang, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm và nhân dân trong huyện hưởng ứng nhiệt tình. Ngay sau lễ ra mắt, Quỹ đã có số dư trên 1 tỷ đồng. Nay số dư đã lên gần 1,7 tỷ đồng. ở Yên Mô, ngoài Quỹ Khuyến học, khuyến tài Tạ Uyên, Hội đồng hương khuyến học Yên Mô ở Hà Nội thành lập Quỹ Khuyến học, khuyến tài WTO, hiện có số dư trên 700 triệu đồng. Hội đang phối hợp với Hội Khuyến học tỉnh phát động và hỗ trợ phong trào học ngoại ngữ, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển.
Do có sự quan tâm thiết thực của lãnh đạo các cấp, các ngành, sự nỗ lực trong giảng dạy của các thầy, cô giáo, sự cố gắng của các em học sinh, được sự động viên của phong trào khuyến học, khuyến tài, từ khi tái lập tỉnh (1992 - 2015), Ninh Bình có hơn 1.000 học sinh giỏi đoạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia và 5 học sinh đoạt giải Quốc tế. Kết quả, chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi luôn được duy trì và nâng cao. Qua 4 năm với 5 lần phát thưởng cho các đối tượng học sinh, sinh viên, vận động viên xuất sắc từ Quỹ Khuyến học, khuyến tài Đinh Bộ Lĩnh đã đạt gần 5 tỷ đồng. Số học sinh thuộc hộ nghèo, con các gia đình chính sách vươn lên học giỏi, thành đạt ngày càng nhiều. Huyện Kim Sơn và một số huyện đã duy trì được nền nếp tổ chức lễ trao thưởng vào dịp Tết cổ truyền, có tác dụng động viên, thu hút sự quan tâm của đông đảo cán bộ và nhân dân trong huyện. Đến nay toàn tỉnh đã có hàng triệu lượt học sinh được các cấp Hội Khuyến học khen thưởng với số tiền hàng chục tỷ đồng, cấp học bổng cho hàng trăm nghìn lượt học sinh con em gia đình chính sách và gia đình có hoàn cảnh khó khăn với số tiền gần chục tỷ đồng; hỗ trợ mua sắm trang thiết bị dạy và học cho nhà trường hàng chục tỷ đồng. Hội còn đóng góp hàng vạn ngày công lao động xây dựng trường chuẩn Quốc gia, xây dựng "Trường học thân thiện, học sinh tích cực".
Qua 16 năm hoạt động, công tác Khuyến học đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, duy trì số lượng học sinh đến lớp, chấn hưng sự nghiệp giáo dục trong tỉnh. Phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập tiếp tục đi lên với những bước tiến mới, đóng góp xứng đáng vào phát triển kinh tế-xã hội, củng cố hệ thống chính trị, bảo đảm an ninh-quốc phòng và sự phát triển chung của địa phương, góp phần tô thắm thêm truyền thống hiếu học của vùng quê văn hiến. Hội Khuyến học tỉnh đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba, nhiều Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, nhiều Cờ thi đua xuất sắc của Trung ương Hội và UBND tỉnh cho tập thể và cá nhân, hơn 600 cán bộ, hội viên được tặng Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp khuyến học".
Lê Văn Toại
Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh