Những năm trước, ở Ninh An rác thải được vứt bừa bãi, chai, lọ thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng chưa được bảo quản, xử lý đúng quy định, việc xử lý nước thải, phân trong chăn nuôi chưa được nhiều người quan tâm... Còn bây giờ, vệ sinh môi trường ở Ninh An đã có nhiều chuyển biến tích cực. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Ninh An đã nhận được sự tham gia tích cực của người dân trong việc cùng góp công, góp sức để hoàn thiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Riêng về vấn đề vệ sinh môi trường, cấp ủy, chính quyền địa phương đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo người dân tham gia bằng những việc làm cụ thể hàng ngày như: khơi thông dòng chảy, phát quang bụi rậm, quét dọn vệ sinh đường làng, ngõ xóm...
Để người dân nâng cao nhận thức về vệ sinh môi trường, xã đã đẩy mạnh việc tuyên truyền, cung cấp kiến thức cho người dân hiểu rõ hơn và tham gia thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường. Trong đó, nổi bật là phong trào "5 không, 3 sạch" do Hội Phụ nữ xã phát động và là nòng cốt thực hiện. Chuyển biến rõ nét nhất trong công tác vệ sinh môi trường ở Ninh An là từ khi xã có chủ trương tiến hành thu gom rác thải một cách quy củ, tập trung. Với 10 thôn, xóm và trên 1.500 hộ, xã đã thành lập ở mỗi xóm 1 tổ thu gom rác thải, đầu tư kinh phí mua sắm 12 xe chuyên dụng để vận chuyển rác và thống nhất mức đóng góp của các hộ dân để duy trì hoạt động thu gom rác thải. Theo quy định, cứ 5 ngày/lần, các tổ tiến hành thu gom rác về nơi tập kết rác thải tập trung của xã. Sau đó xe chuyên dùng của Công ty Vệ sinh môi trường tỉnh đến chở rác về nơi tập kết, xử lý. Do đó, việc đổ rác bừa bãi hiện không còn xảy ra. Nhiều hộ chăn nuôi còn quan tâm đầu tư xây dựng các công trình xử lý nước thải, phân trong chăn nuôi, trồng cây xanh để bảo vệ môi trường, xây dựng hầm biogas...
Sau hơn 2 năm thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, tại các xã trên địa bàn huyện Hoa Lư đã xây dựng nhiều công trình, góp phần làm thay đổi môi trường sống của người dân. Đến nay, trên địa bàn huyện đã có 6 công trình nước sạch được triển khai xây dựng và đưa vào sử dụng, nâng tỷ lệ hộ gia đình ở khu vực nông thôn được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh đến hết năm 2012 đạt 89%. Trong đó, có 7/10 xã có trên 90% số hộ dùng nước sạch theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Bên cạnh đó, với các nguồn vốn vay ưu đãi từ chương trình mục tiêu quốc gia, nhiều hộ gia đình có điều kiện để đầu tư xây dựng công trình nước sạch, nhà tắm, hố xí hợp vệ sinh, phục vụ sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt, hoạt động vệ sinh môi trường, thu gom rác thải tại các khu dân cư đã có những chuyển biến tích cực.
Từ một số đơn vị làm điểm ban đầu, đến nay toàn huyện đã có các xã như: Ninh An, Ninh Giang, Ninh Hòa, Ninh Thắng, Ninh Vân, Trường Yên, thị trấn Thiên Tôn... đầu tư mua sắm xe thu gom rác thải, thành lập các tổ thu gom rác thải. Để đưa hoạt động thu gom rác thải vào nền nếp, các xã đã xây dựng đề án và quy chế thu gom, xử lý rác thải, lấy ý kiến đóng góp của nhân dân rồi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để tổ chức thực hiện.
Với những nỗ lực trong công tác bảo vệ môi trường, hiện nay môi trường sống ở nông thôn Hoa Lư tuy có những chuyển biến và được cải thiện đáng kể nhưng so với yêu cầu của tiêu chí xây dựng nông thôn mới thì chưa đạt được. Nguyên nhân chính là do nguồn kinh phí để ký kết hợp đồng vận chuyển rác thải của mỗi địa phương còn khó khăn. Sau một thời gian thực hiện, nhiều xã không bố trí được kinh phí để duy trì. Do đó, theo quy định rác thải sinh hoạt trong khu dân cư không được để quá 3 ngày nhưng hiện nay nhiều xã 1 tuần mới vận chuyển 1 chuyến khiến rác thải để lâu ảnh hưởng môi trường sống tại các khu dân cư. Bên cạnh đó, còn một bộ phận không nhỏ người dân chưa có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường...
Để duy trì được hoạt động này, huyện Hoa Lư xác định phải quan tâm đầu tư trang, thiết bị thu gom, vận chuyển rác, quy hoạch khu xử lý rác thải tập trung, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức trong các tầng lớp nhân dân về vệ sinh môi trường nhằm xây dựng các khu dân cư xanh - sạch - đẹp, sớm đáp ứng được các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.
Bùi Diệu