Tại Trung tâm y tế huyện Kim Sơn, mặc dù đã gần trưa nhưng số người nghiện đến nhận thuốc Methadone tại Khoa điều trị Methadone của Trung tâm vẫn còn lác đác. Anh T.K.C, xã ân Hòa, sinh năm 1980 nhưng có đến hơn 10 năm nghiện ma túy, chia sẻ: Do hoàn cảnh gia đình, tôi đi làm ăn xa, tuổi trẻ bồng bột tôi dính nghiện heroin ngay từ lúc chưa đầy 20 tuổi. Nghiện ma túy bao nhiêu năm là từng ấy năm cuộc sống gia đình cực khổ, bố mẹ lo lắng, vợ chồng không tin tưởng, thường xuyên cãi vã… Tôi cũng đã có vài lần tự nguyện cai nghiện tại cộng đồng và đến trung tâm cai tập trung nhưng chỉ được mấy tháng là tái lại. Khi được giới thiệu điều trị bằng thuốc Methadone thay thế heroin vừa không tốn kém lại đảm bảo sức khỏe, tôi mừng lắm. Hiện tôi đã điều trị được 6 tháng, không còn lên cơn thèm, nhớ heroin nữa; đặc biệt cơ thể khỏe hẳn, tăng được 4kg, tôi có thể đi làm nghề xây dựng kiếm tiền nuôi mình và phụ giúp gia đình.
Đối với anh Đ.V.H, phường Nam Bình (thành phố Ninh Bình), mặc dù nghiện ma túy gần chục năm nhưng từ khi điều trị bằng Methadone tại Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh, sức khỏe của anh được cải thiện rõ rệt, hiện anh đã không còn nghiện ma túy. Anh H. cho biết: Cách đây 2 năm, tôi được người thân giới thiệu đến Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh điều trị bằng thuốc Methadone. Nhờ kiên trì dùng thuốc và quyết tâm thay đổi, tôi đã không còn bị lệ thuộc vào heroin nữa. Hiện tôi đã lập gia đình, mở cửa hàng kinh doanh nội thất, cảm thấy cuộc sống dần ổn định, tinh thần phấn chấn và phấn khởi hơn rất nhiều, có thể làm việc, lao động bình thường. Anh H cho biết thêm, trước đây, mỗi ngày anh phải chi phí gần 1 triệu đồng để tiêm chích ma túy, thì nay sử dụng thuốc Methadone chỉ mất có 10-20 nghìn đồng/ngày là thấy khỏe mạnh và minh mẫn.
Bác sỹ Đặng Thị Hường, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh cho cho biết: Methadone là một loại ma túy hợp pháp (không phải là loại thuốc cai nghiện) dùng để thay thế các loại ma túy dạng thuốc phiện như heroin. Tuy là ma túy, nhưng Methadone có ưu điểm là không phải tiêm chích, không tăng liều, có tác dụng trong 24 giờ nên mỗi ngày chỉ dùng 1 lần. Methadone cũng không tạo những kích thích, hưng phấn cao như heroin... Người nghiện khi dùng Methadone vẫn có khoái cảm nhưng yếu, nên đây được gọi là phương pháp điều trị thay thế. Khi không còn bị những cơn vật vã, bệnh nhân có thể lao động và sinh hoạt bình thường, do Methadone dùng bằng cách uống nên không làm lây nhiễm HIV. Tuy nhiên, Methadone chỉ có tác dụng với những người nghiện heroin, không có tác dụng với người nghiện loại ma túy tổng hợp, như: thuốc lắc, ma túy đá...
Hiện toàn tỉnh có 730 bệnh nhân đang điều trị cai nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone, trong đó riêng Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh đang quản lý trên 240 người bệnh. Các bệnh nhân sau một thời gian điều trị cho biết, họ đều ăn ngon, ngủ tốt và tăng cân, đồng thời không còn cảm giác thèm nhớ, lên cơn vật vã như trước nữa. Và điều quan trọng có ý nghĩa hơn chính là sự thay đổi từ phía gia đình, cộng đồng. Người nghiện đã không còn bị kỳ thị, tự kỳ thị, họ được tôn trọng và tin tưởng, bởi cộng đồng và người thân đã xác định họ là người bệnh cần được điều trị, từ đó nhiều người đã hòa nhập tốt và tìm lại được giá trị đích thực của cuộc sống.
Được biết, Bộ Y tế vừa khảo sát trên 1 nghìn người được điều trị bằng Methadone, kết quả cho thấy, sau 6 tháng điều trị, số người tiếp tục sử dụng heroin chỉ còn 14%, sau 12 tháng còn 9%. Sau 2 năm điều trị, hầu như số người tiếp tục chích heroin chỉ còn chưa tới 4%. Đặc biệt, theo đánh giá của Bộ Y tế, sử dụng liệu pháp Methadone rẻ hơn 9 lần so với áp dụng mô hình cai nghiện tập trung.
Việc điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone đã mang lại cơ hội rất lớn cho những người nghiện heroin, cho cả gia đình và xã hội. Điều trị Methadone như một mũi tên trúng nhiều đích: Hạn chế tình trạng lây nhiễm HIV, giúp người nghiện từ bỏ dần ma túy, nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm chi phí và gánh nặng cho gia đình, giảm nguy cơ phạm pháp, góp phần ổn định trật tự an toàn xã hội... Hiện Trung tâm phòng chống HIV/AIDS và Khoa điều trị tại các Trung tâm y tế huyện, thành phố đang khuyến khích người nghiện ma túy mua thẻ BHYT chuẩn bị cho lộ trình thuốc Methadone không được hỗ trợ và miễn phí như hiện nay, người nghiện sẽ tiếp tục được điều trị thuốc thay thế hiệu quả, góp phần nâng cao sức khỏe, ổn định cuộc sống và làm giảm tỷ lệ lây nhiễm, tiến tới kết thúc dịch HIV/AIDS trong tương lai.
Hạnh Chi