Ngay sau khi được Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) Việt Nam thông báo nguồn vốn, NHCSXH tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt chỉ tiêu cho các huyện, thị xã, đồng thời phối hợp với Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn, các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức triển khai, tập huấn cho cán bộ của NHCSXH, tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn.
Căn cứ hợp đồng ủy thác với các tổ chức chính trị xã hội ở địa phương, nguồn vốn của chương trình được giải ngân trực tiếp, không qua cấp trung gian. Vốn vay được các tổ tiết kiệm vay vốn theo dõi quản lý thu hồi cả gốc lẫn lãi, bảo đảm đầu tư đúng mục đích, có hiệu quả thiết thực và đến đúng địa chỉ người thụ hưởng.
Các hộ gia đình vay vốn từ chương trình không chỉ được hưởng lợi khoản chênh lệch lãi suất ưu đãi so với lãi suất thị trường, mà còn tiết kiệm tối đa các chi phí đi lại. Nhờ đó, qua hơn 5 năm triển khai đã có hàng chục nghìn hộ dân nông thôn được vay vốn đầu tư xây dựng các công trình NS&VSMT của NHCSXH tỉnh, với tổng dư nợ đạt trên 90 tỷ đồng. Từ vốn ưu đãi, các hộ dân ở nhiều thôn, xã trong tỉnh đã xây dựng được công trình NS&VSMT như nhà tắm, nhà vệ sinh, đầu tư mua ống nước, xây bể chứa nước sạch…cải thiện môi trường sống của mình.
Cũng như những chương trình cho vay ủy thác khác, việc kiểm tra giám sát sử dụng vốn vay được Ngân hàng và các cấp hội rất quan tâm. Sau khi hoàn thành công trình đưa vào sử dụng, trong vòng 6 tháng kể từ ngày vay, tổ trưởng tổ tiết kiệm vay vốn, đại diện các Hội cấp xã, hộ vay và đại diện NHCSXH lập phiếu kiểm tra sử dụng vốn và nghiệm thu công trình. Đảm bảo tất cả các công trình được xây dựng từ nguồn vốn ưu đãi của NHCSXH đều phát huy hiệu quả tốt.
Yên Khánh là địa phương có nhu cầu lớn về nguồn vốn tín dụng ưu đãi của chương trình này, đây là một trong những địa phương có mật độ dân cư đông, môi trường nông thôn bị ô nhiễm. Thực hiện chương trình NS&VSMT, Phòng giao dịch NHCSXH Yên Khánh đã phối hợp với chính quyền địa phương và tổ chức đoàn thể hướng dẫn cho các đối tượng có nhu cầu về vốn hoàn thành thủ tục cho vay theo quy định, nhằm hỗ trợ các hộ đầu tư xây bể chứa nước sạch, khoan giếng, lắp đặt đường ống dẫn nước, xây dựng hố xí hợp vệ sinh, hầm khí biogas.
Ông Trịnh Xuân Thứ, một hộ dân xã Khánh An (Yên Khánh) cho biết: "Trước kia, nhà tôi cũng có một bể nước mưa dùng để đun nấu, còn giặt giũ, tắm rửa thì phải sử dụng nước giếng. Nhưng do vướng đá ngầm nên đa số giếng khoan ở đây chỉ sâu khoảng 10 m, chất lượng nước kém, lại có nhiều ôxít sắt nên mùi nước rất tanh. Giờ đây, xã được đầu tư xây dựng nhà máy nước, lại được NHCSXH huyện cho vay vốn với lãi suất ưu đãi để lắp đặt đường ống dẫn nước ai cũng vui, cố gắng vay mượn thêm xây dựng các công trình nước sạch, ít nhất cũng phải kéo được nước sạch về nhà".
Trao đổi với chúng tôi về việc thực hiện chương trình cho vay NS&VSNT trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua, đồng chí Lê Hữu Báu, Giám đốc NHCSXH tỉnh cho biết, nhờ công tác phối kết hợp giữa NHCSXH và các ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội từ khâu lựa chọn địa bàn, lập kế hoạch tín dụng đến khâu triển khai nghiệp vụ cho vay đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận nguồn vốn. Đến nay, nguồn vốn của chương trình đã phát huy hiệu quả rất cao, đặc biệt là ở những vùng nông thôn có mật độ dân cư đông, vùng có nguồn nước bề mặt bị ô nhiễm hay bị lũ lụt.
Bên cạnh việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường, từ nguồn vốn vay của NHCSXH nhiều hộ đã xây dựng hệ thống bể chứa biogas tạo nguồn khí đốt, giảm được chi phí cho sản xuất và sinh hoạt hàng ngày, tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững.
Quốc Khang