Ngồi xem ti vi trong ngôi nhà mới vừa được hoàn thiện, với anh Đặng Văn Hướng, thương binh 1/4 ở thôn Ngô Khê Thượng (xã Ninh Hòa, huyện Hoa Lư) nhiều khi ngỡ như mình đang mơ. Trò chuyện với anh, được biết: Khi mới 16 tuổi, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, anh Hướng lên đường nhập ngũ với bao khát vọng của tuổi trẻ. Trong một trận chiến đấu trên nước bạn Campuchia, anh bị thương và 1 năm sau trở về địa phương, đó là vào năm 1979, thời điểm mà cả nước đang tập trung khôi phục kinh tế sau bao năm chiến tranh. Nhà nông thời ấy không như bây giờ, ngoài làm nông nghiệp ra, không có việc gì để làm thêm. Nhà có ba con nhỏ cộng với người chồng thương binh, thường xuyên đau yếu khi "trái gió, trở trời" khiến đôi vai gầy của người vợ dường như thêm nặng. Muốn đỡ đần vợ con nhiều việc nhưng vì sức khỏe nên anh Hướng chỉ có thể giúp những việc đơn giản trong nhà như: nấu cơm, chăm con gà, con lợn. Mấy chục năm kể từ khi trở về từ chiến trường, cuộc sống với bao bộn bề khó khăn khiến gia đình anh Hướng chưa lúc nào nghĩ đến việc xây nhà mới bởi với thương tật ở sọ não, việc nhà, việc kiếm tiền nuôi ba đứa con đang tuổi ăn học đều trông chờ vào một tay vợ anh. Trước khi xây được ngôi nhà mới này, gia đình anh cũng 1 lần được hỗ trợ sửa chữa nhà từ Đề án 02 của HĐND tỉnh. Tuy nhiên, ngôi nhà do bố mẹ để lại lâu ngày mưa nắng xuống cấp nghiêm trọng cộng thêm mối mọt làm cho cột nhà gần như muốn sập… Trong hoàn cảnh khó khăn ấy, gia đình anh đã được bà con trong xóm bình xét để hỗ trợ xây dựng nhà mới. Đầu năm 2012, được sự hỗ trợ từ Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh và Ngân hàng Bưu điện Liên Việt, gia đình anh đã có động lực để dựng ngôi nhà mới. 50 triệu đồng từ nguồn hỗ trợ cộng với sự chung tay giúp đỡ của anh em dòng họ, tiền tiết kiệm của gia đình… ngôi nhà mái bằng rộng 75 m2 đã nhanh chóng được hoàn thiện. Quá trình xây nhà, anh Hướng còn nhận được sự giúp đỡ về ngày công của Đoàn thanh niên xã, Chi Hội Cựu chiến binh, Chi hội Phụ nữ thôn trong việc dỡ nhà cũ, đào móng, vận chuyển vật liệu…3 tháng xây dựng ngôi nhà, gia đình anh luôn tràn ngập tiếng cười vì sự chia sẻ, động viên của cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể và bà con chòm xóm.
Về Gia Phong, một trong ba xã có tỷ lệ hộ nghèo cao của huyện Gia Viễn, với nhiều hộ nghèo, hộ gia đình chính sách, mùa xuân dường như về sớm hơn. Cùng với chị Nguyễn Thị Dung, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã đến thăm gia đình mẹ liệt sỹ Trần Thị Điều ở xóm Phong Tĩnh mới hiểu ngôi nhà kiên cố có ý nghĩa quan trọng như thế nào với người dân nơi đây. Chị Dung chia sẻ: Những năm trước, lũ lụt nhiều nên mỗi khi mùa mưa bão đến, chỉ riêng việc tránh bão, trú mưa với nhiều gia đình, nhất là những gia đình có người cao tuổi hết sức khó khăn. Vì vậy, một ngôi nhà kiên cố luôn là niềm ao ước của nhiều gia đình nơi đây. Như gia đình mẹ Trần Thị Điều, do con cái đi làm ăn xa, bao năm rồi mẹ sống trong ngôi nhà thấp lụp xụp, dột nát, mưa nắng đành chịu. Năm qua, niềm vui như nhân đôi với mẹ khi mẹ nhận được quyết định hỗ trợ xây nhà mới từ Ngân hàng Bưu điện Liên Việt và việc gia đình anh con trai sau nhiều năm xa quê đã trở về quê sống với mẹ. Niềm vui ấy đã trở thành hiện thực khi ngôi nhà của mẹ nhận được sự chia sẻ, giúp đỡ của anh em họ hàng, xóm giềng, chính quyền địa phương để nhanh chóng hoàn thành. Giờ thì mẹ đã thỏa niềm vui sống đầm ấm, sum vầy những ngày tháng cuối đời cùng con cháu…
Những năm qua, đặc biệt từ khi HĐND tỉnh thông qua Đề án 02, 06 về việc xóa nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ gia đình chính sách có khó khăn về nhà ở đã tạo động lực mới cho hoạt động trợ giúp xây mới, sửa chữa nhà theo hướng đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động này nhằm huy động được nhiều nguồn lực giúp hộ nghèo, hộ chính sách có điều kiện sớm "an cư, lạc nghiệp". Những năm gần đây, toàn tỉnh đã huy động hơn 81 tỷ đồng và gần 100.000 ngày công lao động để xây, sửa nhà cho những hộ có khó khăn về nhà ở. Với sự vào cuộc trách nhiệm và tình cảm của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, sự góp sức của các tổ chức, doanh nghiệp và cả cộng đồng, gần 3.000 ngôi nhà dột nát, xuống cấp đã được thay thế bằng những ngôi nhà mới khang trang, kiên cố, mỗi ngôi nhà có mức hỗ trợ từ 35- 50 triệu đồng. Thông qua hoạt động giúp xây nhà cho hộ nghèo, hộ chính sách còn thể hiện tình cảm và nêu cao truyền thống "tương thân, tương ái" dành cho những hoàn cảnh kém may mắn. Tết Nguyên đán năm nay, niềm vui có nhà mới của nhiều hộ nghèo, hộ gia đình chính sách sẽ trở thành động lực để họ quyết tâm, vượt qua được những khó khăn trong cuộc sống, vươn lên thoát nghèo.
Lý Nhân