Cơ sở vật chất trường lớp đồng bộ, hiện đại
Đồng chí Nguyễn Thế Lâm, Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội phường Nam Định cho biết: Trên địa bàn phường giai đoạn 2020-2025 có 2 trường Tiểu học: Nguyễn Tất Thành, Cửa Nam với các hạng mục phòng học, nhà hiệu bộ, nhà ăn bán trú, thư viện và các công trình phụ trợ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo được đầu tư xây mới. Riêng trong năm 2025 triển khai đồng loạt 17 công trình cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất trường học các cấp Mầm non, Tiểu học, THCS. Nhiều công trình đã hoàn thành, sẵn sàng đưa vào sử dụng trong năm học 2025 - 2026, tiêu biểu như: Trường Mầm non Hàn Thuyên cải tạo nhà lớp học 3 tầng, nhà vệ sinh; Trường Mầm non Hoa Hồng xây mới 15 phòng học, 5 phòng hiệu bộ, bếp, sân chơi và cải tạo 7 phòng chức năng; Trường Tiểu học Trần Quốc Toản cải tạo hệ thống phòng học, nhà vệ sinh; Trường THCS Quang Trung nâng cấp khu vệ sinh cho học sinh… 12 công trình cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất trường lớp và các hạng mục phụ trợ còn lại đang được thi công đảm bảo tiến độ, dự kiến hoàn thành, bàn giao và đưa vào sử dụng trong dịp cuối năm 2025, đầu năm 2026.
Không chỉ tại phường Nam Định, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh đã có nhiều công trình trường học được khánh thành đưa vào sử dụng hoặc khởi công xây dựng mới như: Trường Mầm non Yên Phú khu A, xã Yên Mô 3 tầng, 9 phòng học và phòng chức năng, tổng mức đầu tư gần 15 tỷ đồng; Trường Mầm non Cổ Lễ, xã Cổ Lễ mới được xây dựng trên khu đất có diện tích hơn 14.600 m2 với tổng mức đầu tư trên 60 tỷ đồng với quy mô 19 phòng học, 22 phòng hỗ trợ học tập và hành chính quản trị, 1 nhà hoạt động đa năng, 1 nhà bếp cùng các công trình phụ trợ khác; Trường Mầm non Kim Tân khu B, xã Định Hóa với các hạng mục chính gồm khu nhà hiệu bộ quy mô hai tầng, nhà học hai tầng 12 phòng, nhà bếp…
Trong tháng 8/2025, phường Nam Hoa Lư tổ chức khởi công dự án xây dựng nhà lớp học 3 tầng 12 phòng và lớp học 3 tầng 6 phòng Trường Tiểu học Ninh Phong; dự án xây dựng nhà hiệu bộ 2 tầng, nhà lớp học 2 tầng và các hạng mục phụ trợ Trường Mầm non Ninh Phong (khu Yên Phong) có tổng diện tích mặt sàn trên 2.000m2…
Theo số liệu của Sở Giáo dục và Đào tạo, đến nay toàn tỉnh có 27.263 phòng học các cấp, tỷ lệ kiên cố đạt 98,73% (tỷ lệ phòng học kiên cố cấp mầm non 97,87%, tiểu học 99,42%, THCS 99%, THPT 99,36%, giáo dục thường xuyên 89,92%); còn 347 phòng học bán kiên cố. Tổng số 7.538 phòng học bộ môn các loại (Mầm non có 1.227 phòng giáo dục thể chất, giáo dục nghệ thuật và tin học; Tiểu học có 3.166 phòng học bộ môn; THCS có 2.590 phòng học bộ môn; THPT có 517 phòng học bộ môn; giáo dục thường xuyên có 38 phòng học bộ môn). Với hệ thống cơ sở vật chất được đầu tư cải tạo, nâng cấp thường xuyên, tỷ lệ trường mầm non, phổ thông công lập đạt chuẩn quốc gia của tỉnh đạt 96% (trong đó 81% còn hạn).
Những giải pháp trọng tâm để phát triển giáo dục toàn diện
Song song với ngân sách Nhà nước, công tác xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo tiếp tục được tỉnh quan tâm, chỉ đạo triển khai thực hiện, góp phần đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập của người dân, nhất là khu vực phát triển khu công nghiệp, đô thị đông dân cư. Đến tháng 7/2025, toàn tỉnh có 37 cơ sở giáo dục ngoài công lập, trong đó có 18 trường mầm non, 2 trường tiểu học, 1 trường THCS, 1 trường THCS - THPT, 1 trường tiểu học - THCS -THPT và 14 trường THPT, với hơn 34 nghìn học sinh, chiếm 3,57% tổng số học sinh. Các trường công lập cũng tích cực huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, cựu học sinh, phụ huynh và nhân dân để đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm thiết bị dạy học. Đây là giải pháp hiệu quả, góp phần giảm gánh nặng ngân sách, đồng thời nâng cao sự gắn bó giữa nhà trường và xã hội.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, cơ sở vật chất, quy hoạch đất đai cho giáo dục còn những bất cập. Nhiều trường học có diện tích chật hẹp, đặc biệt là ở khu đông dân cư, khu đô thị do đó khó khăn trong tổ chức các hoạt động giáo dục cần không gian rộng. Công tác xã hội hóa giáo dục chưa tương xứng với tiềm năng; việc thu hút các nhà đầu tư xây dựng các trường học ngoài công lập, đặc biệt là các trường chất lượng cao, có vốn đầu tư nước ngoài còn rất hạn chế.
Đồng chí Nguyễn Tiến Dũng, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo khẳng định: Cơ sở vật chất trường lớp là nền tảng để đổi mới giáo dục. Nếu không có trường lớp kiên cố, phòng học bộ môn, thiết bị dạy học đồng bộ thì rất khó để nâng cao chất lượng dạy và học. Chính vì vậy, Sở Giáo dục và Đào tạo xác định đầu tư cơ sở vật chất trường lớp vừa là nhiệm vụ trước mắt, vừa là chiến lược lâu dài. Sở sẽ phối hợp với các địa phương tiến hành tổng rà soát, đánh giá thực trạng cơ sở vật chất toàn ngành; xây dựng đề án tổng thể về quy hoạch, sắp xếp lại mạng lưới trường lớp giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn 2045, đảm bảo khoa học, hiệu quả.
Trên cơ sở đó, Sở sẽ tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ưu tiên nguồn vốn đầu tư công để kiên cố hóa trường lớp, mua sắm trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là cho các địa bàn xa trung tâm, vùng núi và vùng ven biển. Tham mưu cho UBND tỉnh triển khai Đề án nâng cấp, mở rộng Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong để đáp ứng yêu cầu dạy và học, bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi quốc gia. Tăng cường huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo, thúc đẩy phát triển của các cơ sở giáo dục ngoài công lập, khuyến khích thành lập các trường tư thục chất lượng cao để giải quyết tình trạng quá tải trong các trường công lập trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là ở khu đô thị. Đẩy mạnh giao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục công lập, bảo đảm cân đối phát triển hệ thống trường công lập và tư thục.
Trong giai đoạn tới, cùng với chiến lược quy hoạch khoa học, ưu tiên đầu tư cho vùng khó khăn và đẩy mạnh xã hội hóa, Ninh Bình có đầy đủ cơ sở để xây dựng nền giáo dục phát triển toàn diện, bền vững, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của đất nước.