Công tác khuyến học, khuyến tài góp phần xây dựng xã hội học tập

Đồng chí Lê Văn Toại, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh cho biết: Cách đây 20 năm, ngày 24/4/2000, Đại hội đại biểu Hội Khuyến học tỉnh Ninh Bình lần thứ I được tổ chức, đánh dấu bước khởi đầu của phong trào khuyến học, khuyến tài, thực hiện chủ trương xã hội hóa giáo dục đào tạo của Đảng và Nhà nước. Gần 20 năm xây dựng và phát triển, đặc biệt trong nhiệm kỳ IV (2014-2019), với tâm huyết và ý thức trách nhiệm cao, Hội đã trở thành một tổ chức xã hội đặc thù, một tổ chức quần chúng sâu rộng có mặt ở tất cả các dòng họ, các bản, làng, thôn, xóm, các tổ dân phố, các cơ quan, doanh nghiệp, trường học, các đơn vị lực lượng vũ trang… Hiện toàn tỉnh có 8/8 Hội cấp huyện, 145/145 Hội cấp xã và 4.583 chi hội thôn bản, khu dân cư, trường học, các cơ quan, đơn vị, dòng họ. Riêng nhiệm kỳ 2014-2019, toàn tỉnh thành lập mới gần 2.000 tổ chức Hội, phát triển trên 43 nghìn hội viên mới, nâng tổng số hội viên toàn tỉnh lên 304.414 hội viên, đạt tỷ lệ 31,7% dân số.

Nhằm khơi dậy và phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc, Hội Khuyến học các cấp đã động viên các tầng lớp nhân dân tham gia học tập, phát động phong trào xây dựng "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Cộng đồng học tập", "Đơn vị học tập" sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân. Đến nay, toàn tỉnh có 223.518 gia đình đăng ký, trong đó 204.097 gia đình đạt chuẩn gia đình học tập; 2.019 dòng họ đăng ký, đạt chuẩn dòng họ học tập là 1.754, đạt 67% số đăng ký; có 1.434 cộng đồng đạt chuẩn cộng đồng học tập, bằng 82% số đăng ký; có 683 đơn vị đạt chuẩn đơn vị học tập, bằng 94,6% số đăng ký. Đặc biệt, Hội đã cùng với ngành Giáo dục đẩy mạnh hoạt động của các Trung tâm học tập cộng đồng trên địa bàn tỉnh, trở thành một thiết chế giáo dục cộng đồng, cơ sở học tập thường xuyên ngoài xã hội cho người lớn và là công cụ thiết yếu để xây dựng xã hội học tập từ cơ sở.

Cùng với xây dựng phong trào, Hội Khuyến học các cấp đã xây dựng và phát triển quỹ khuyến học, tranh thủ sự đóng góp của các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp, doanh nhân, các đoàn thể, các tổ chức và lực lượng xã hội, các đơn vị lực lượng vũ trang. Đặc biệt, Hội đã phát động xây dựng quỹ khuyến học các gia đình, dòng họ, cộng đồng dân cư, thu hút sự quan tâm của toàn xã hội. Trong nhiệm kỳ 2014-2019, phát triển thêm được 35 tỷ đồng ở các cấp hội, nâng mức bình quân Quỹ khuyến học toàn tỉnh đạt gần 100.000 đồng/người/năm. Nhiều quỹ khuyến học được cấp ủy, chính quyền quan tâm vận động, kêu gọi ủng hộ với số tiền lớn, như: Quỹ khuyến học, khuyến tài Đinh Bộ Lĩnh của tỉnh; Quỹ Khuyến học Vũ Duy Thanh, huyện Yên Khánh; Quỹ Khuyến học Lương Văn Thăng, huyện Nho Quan; Quỹ khuyến học Hoa Lư của huyện Hoa Lư… và hầu hết các cơ quan, đơn vị, tổ chức, đoàn thể, lực lượng vũ trang đều xây dựng được quỹ khuyến học. Hàng năm, các quỹ khuyến học thu được hàng chục tỷ đồng tiền ủng hộ, tổ chức khen thưởng cho hàng vạn học sinh giỏi, trợ cấp khó khăn cho hàng nghìn học sinh con gia đình nghèo, gia đình chính sách...

Công tác liên kết, phối hợp triển khai giữa các ngành, các tổ chức chính trị, tổ chức xã hội từng bước đi vào nền nếp. Nội dung học tập bước đầu đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân. Công tác thi đua, tuyên truyền được đẩy mạnh, xuất hiện ngày càng nhiều mô hình học tập, cách làm khuyến học hay lan tỏa trong cộng đồng dân cư. Kết quả thực hiện Đề án 281 ở một số địa phương đã đạt và vượt so với chỉ tiêu thực hiện đến năm 2020. Ngoài ra, các cấp Hội Khuyến học cũng phối hợp với các ngành, đoàn thể vận động nhân dân tự nguyện hiến hàng trăm m2 đất để mở rộng khuôn viên, xây dựng trường học, quyên góp hàng tỷ đồng và đóng góp hàng vạn ngày công lao động xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia, xây dựng "Trường học thân thiện, học sinh tích cực"... Đến nay, toàn tỉnh có 436/474 trường đạt chuẩn quốc gia, bằng 92% số trường các cấp học trong tỉnh, trong đó có 122/145 xã, phường, thị trấn cả 3 trường Mầm Non, Tiểu học, THCS đạt chuẩn quốc gia.

Với những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ 2014-2019, Hội Khuyến học tỉnh được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì; Liên hiệp các Hội KHKT Việt Nam tặng Bằng khen; Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam tặng 15 cờ thi đua xuất sắc, 258 Bằng khen; UBND tỉnh tặng 6 Cờ thi đua xuất sắc và nhiều Bằng khen cho các tập thể và cá nhân có thành tích trong công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập...

Nhiệm kỳ V (2019-2024), Hội Khuyến học các cấp chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước. Đồng thời đề ra các mục tiêu chủ yếu trong nhiệm kỳ mới như: Phấn đấu đến năm 2024, có 100% cơ quan, đơn vị hành chính, 90% doanh nghiệp có tổ chức khuyến học hoặc hoạt động khuyến học; số hội viên khuyến học toàn tỉnh đạt tỷ lệ 35% dân số, trong đó có 100% cán bộ, đảng viên là hội viên hoặc tham gia hoạt động khuyến học. Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020, phấn đấu có 90% trở lên gia đình, dòng họ đăng ký phấn đấu danh hiệu học tập, trong đó có 75% gia đình, 78% dòng họ trở lên đạt danh hiệu học tập; có 100% cộng đồng, đơn vị đăng ký phấn đấu danh hiệu gia đình, dòng họ cộng đồng, đơn vị học tập, trong đó có 85% cộng đồng, 95% đơn vị đạt danh hiệu học tập; 100% chi bộ Đảng đạt danh hiệu đơn vị học tập. Mở rộng mô hình người lớn học tập trong các cơ quan hành chính sự nghiệp cấp huyện và tỉnh. Cùng với đó, đẩy mạnh phát triển Quỹ Khuyến học, khuyến tài, phấn đấu đến cuối nhiệm kỳ, 100% cấp huyện xây dựng được Quỹ Khuyến học mang tên các danh nhân địa phương; 100% các ngành, đoàn thể, các tổ chức xã hội, 90% doanh nghiệp có quỹ khuyến học; bình quân đầu người đạt 100.000 đồng/người/năm trở lên. Phối hợp với ngành Giáo dục và Đào tạo về đánh giá, xếp loại "Cộng đồng học tập" cấp xã; phấn đấu đến năm 2024 có 85% số xã, phường, thị trấn đạt 15 tiêu chí, các xã còn lại đạt từ 12 tiêu chí trở lên...

Mỹ Hạnh