Ông An Quang Tương, Trưởng Ban khuyến học dòng họ An cho biết: Họ An tại thôn Hậu, xã Ninh Nhất hiện có hơn 30 hộ với khoảng trên 100 khẩu. Họ này có gốc gác từ huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa ra định cư tại Ninh Bình đã trải qua nhiều đời. Trong lịch sử, dòng họ này cũng từng có nhiều người nổi tiếng đường khoa bảng như các cụ An Đôn Phát, An Đôn Lễ... Chính cụ An Thế Tướng, con cụ An Đôn Lễ là người khởi sự việc ra định cư tại Ninh Bình, mở đầu cho lịch sử dòng họ An tại thôn Hậu, xã Ninh Nhất. Từ khi ra định cư tại quê hương mới, bên cạnh việc chăm chỉ làm ăn, các ông còn đặc biệt quan tâm tới việc bảo ban con cháu theo đòi nghiệp chữ nghĩa thi thư. Nền nếp tốt đẹp đó về sau được lớp con cháu của dòng họ kế tục và duy trì.
Phát huy truyền thống hiếu học của dòng họ, hiện nay nhiều gia đình đã đặc biệt quan tâm tới sự nghiệp trau dồi học vấn của con cháu. Hội đồng gia tộc họ An đã lập ra Ban khuyến học dòng họ, chọn ra những bậc cao niên có đạo đức, uy tín đứng ra chăm lo sự nghiệp khuyến học, khuyến tài của dòng họ. Ban khuyến học dòng họ ngoài việc đôn đốc, quan tâm, chăm lo tới việc học hành của con, em trong họ còn vận động lập ra Quỹ khuyến học dòng họ, hàng năm tổ chức việc phát thưởng trong họ. Hoạt động khen thưởng được tổ chức vào sau dịp nghỉ hè của học sinh. Điểm đặc biệt trong hoạt động khuyến học, khuyến tài của họ An là ở chỗ, họ này tuy tổng số tiền của quỹ khuyến học dòng họ không lớn, số lượng nhân khẩu không đông song có nhiều người học rất giỏi. Chỉ tính trong vòng 10 năm trở lại đây, họ An đã có tổng số 15 người có bằng đại học, 6 thạc sỹ và 4 tiến sỹ. Trong tổng số 20 cháu đang là học sinh ba cấp học thì có tới 2/3 số cháu đạt học lực giỏi. Nhiều cháu có thành tích học tập vào loại xuất sắc. Nhiều gia đình trong dòng họ có phương pháp giáo dục con cái tương đối tốt, có nền nếp và đa phần con cháu đều thành đạt nhờ con đường học vấn, điển hình như các gia đình ông An Quang Vịnh, An Quang Bính...
Ông Hà Văn Khải, Trưởng thôn, Trưởng Ban khuyến học thôn Hậu khi nói về công tác khuyến học, khuyến tài của dòng họ An cho biết: Thôn Hậu hiện có nhiều dòng họ sinh sống và làm ăn như họ Nguyễn Đình, họ Nguyễn Như, họ An, họ Đinh... Trong đó, họ An là một trong số các họ rất quan tâm tới công tác khuyến học, khuyến tài. Hưởng ứng chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác khuyến học, khuyến tài, nhiều năm qua, Ban khuyến học họ An đã thực hiện tốt việc động viên con cháu nỗ lực học tập, trau dồi học vấn; tích cực hưởng ứng các phong trào do Hội khuyến học cấp trên phát động như "Mùa xuân khuyến học","Tháng Tám khuyến học", xây dựng "Xã hội học tập"... Những nỗ lực của Ban khuyến học dòng họ cũng như của các gia đình trong công tác khuyến học là rất đáng ghi nhận. Với nỗ lực và kết quả trong công tác khuyến học, khuyến tài, dòng họ An thôn Hậu, xã Ninh Nhất đã được Hội khuyến học xã ghi nhận; UBND thành phố Ninh Bình trao tặng "Bức trướng khuyến học".
Mai Phương