Chuyển biến trong công tác đăng ký hộ tịch

Để nâng cao chất lượng công tác hộ tịch, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các ngành chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến những quy định pháp luật về hộ tịch, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đăng ký và quản lý hộ tịch, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ và nhân dân. Chính quyền các cấp trong tỉnh đã quan tâm củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác tư pháp - hộ tịch đảm bảo về số lượng và nâng cao về chất lượng. 100% xã, phường, thị trấn có cán bộ làm công tác tư pháp - hộ tịch, trong đó 51 người có trình độ đại học luật, 138 người có trình độ trung cấp luật. Bên cạnh đó, ngành Tư pháp đã đẩy mạnh hướng dẫn nghiệp vụ về công tác hộ tịch. Hằng năm, Sở Tư pháp tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ làm công tác hộ tịch cấp huyện; phối hợp với UBND cấp huyện bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch cho đội ngũ cán bộ tư pháp cấp xã. Ngoài việc chỉ đạo các Phòng Tư pháp thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đăng ký, quản lý hộ tịch, phát hành, theo dõi việc quản lý, sử dụng các loại sổ hộ tịch, biểu mẫu hộ tịch trong địa bàn tỉnh theo quy định, Sở Tư pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc đăng ký và quản lý hộ tịch để kịp thời phát hiện, xử lý những vấn đề còn tồn tại trong công tác đăng ký và quản lý hộ tịch. UBND các huyện, thành phố triển khai thực hiện cơ chế "một cửa", thực hiện cải cách thủ tục hành chính trong công tác đăng ký hộ tịch, đồng thời chỉ đạo UBND cấp xã bố trí nơi làm việc thuận lợi cho công chức tư pháp - hộ tịch để tiếp công dân và nơi lưu trữ sổ lưu hộ tịch theo quy định. Đến nay, toàn tỉnh đã thực hiện công tác đăng ký và quản lý hộ tịch tại bộ phận "một cửa", tiếp nhận đăng ký và trả kết quả đúng thời gian quy định.

Cán bộ xã Yên Tiến (Ý Yên) giải quyết các thủ tục đăng ký hộ tịch cho nhân dân.

Các loại sổ, biểu mẫu dùng để đăng ký hộ tịch được sử dụng theo mẫu của Bộ Tư pháp ban hành; chữ viết trong sổ hộ tịch rõ ràng, dễ đọc; sổ lưu và hồ sơ lưu về đăng ký khai sinh, khai tử, kết hôn, đăng ký lại việc sinh, thay đổi, cải chính hộ tịch được lưu trữ đầy đủ, sắp xếp ngăn nắp, khoa học, thuận lợi cho công tác tra cứu, sao lục. Các thủ tục, trình tự, thời gian và lệ phí về hộ tịch được niêm yết công khai. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết các vấn đề về hộ tịch thông qua truy cập mạng internet để tra cứu, khai thác các loại biểu mẫu hộ tịch đã giúp cho việc đăng ký và quản lý hộ tịch được thuận lợi, nhanh chóng và đảm bảo thông tin chính xác. Thành phố Nam Định và các huyện Giao Thủy, Mỹ Lộc đã quan tâm đầu tư máy vi tính, cài đặt phần mềm phục vụ công tác đăng ký hộ tịch. UBND cấp xã quản lý chặt chẽ các sự kiện hộ tịch, chỉ đạo các ngành, đoàn thể tăng cường phối hợp trong công tác quản lý hộ tịch, để khi có những sự kiện hộ tịch phát sinh, đội ngũ cán bộ thôn, xóm, tổ dân phố, cán bộ y tế, cộng tác viên dân số nắm rõ các sự kiện hộ tịch để trực tiếp tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các quy định về đăng ký, quản lý hộ tịch. Ông Hoàng Văn Nhận, trưởng xóm 8, xã Hải Hà (Hải Hậu) cho biết, 100% các trường hợp khai sinh, khai tử, kết hôn trong xóm đều được cán bộ xóm nắm bắt kịp thời để nhắc nhở, hướng dẫn nhân dân tuân thủ các quy định của pháp luật làm thủ tục đăng ký hộ tịch và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định. Từ năm 2012 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã thực hiện 39.783 trường hợp đăng ký khai sinh, 26.043 trường hợp đăng ký kết hôn và 7.123 trường hợp đăng ký khai tử đúng quy định.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác hộ tịch trên địa bàn tỉnh vẫn tồn tại những hạn chế: Ở một số địa phương công tác tuyên truyền, phổ biến quy định của pháp luật về đăng ký hộ tịch chưa thực hiện thường xuyên; nhận thức của người dân đối với việc đăng ký hộ tịch có nơi còn hạn chế, chưa thấy được ý nghĩa của việc đăng ký khai sinh, kết hôn, khai tử nên vẫn còn trường hợp trẻ em sinh ra không đăng ký khai sinh, người chết không khai tử kịp thời; nam nữ chung sống với nhau nhưng không đăng ký kết hôn; tỷ lệ đăng ký khai sinh, khai tử quá hạn còn cao. Vẫn còn tình trạng sai sót khi cấp các giấy tờ hộ tịch cho công dân hoặc giải quyết đăng ký hộ tịch sai thẩm quyền; sự phối hợp giữa các ngành có liên quan trong đăng ký hộ tịch chưa thật đồng bộ... Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hộ tịch, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần tập trung chỉ đạo, xác định công tác đăng ký quản lý hộ tịch là nhiệm vụ quan trọng góp phần hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền để cán bộ và nhân dân hiểu, tự giác chấp hành quy định của pháp luật về đăng ký hộ tịch. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ tư pháp - hộ tịch; có chính sách thu hút các cử nhân luật về làm việc tại cấp xã. Đầu tư, trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tin học vào công tác đăng ký, quản lý hộ tịch./.

Bài và ảnh: Trần Văn Trọng