Các quốc gia nào đang tiêm vắc-xin Sputnik V nhiều nhất, độ an toàn và hiệu quả thực tế đến đâu?

Theo thông cáo báo chí từ nhà sản xuất vắc-xin Sputnik V, hiện đã có tổng cộng 70 nước trên thế giới cấp phép sử dụng vắc-xin phòng chống COVID-19 của họ. Trong số này, khoảng hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đưa Sputnik V vào chiến dịch tiêm chủng thực tế.

Ngoài Liên Bang Nga, Argentina, Belarus, Serbia và Các Tiểu Vương quốc Ả rập Thống Nhất (UAE) là một trong số các quốc gia đã tiêm vắc-xin Sputnik V nhiều nhất. Các chiến dịch tiêm chủng đại trà này đang cho thấy vắc-xin Sputnik V có hiệu quả cao hơn cả mong đợi từ phía nhà sản xuất.

Vào tháng 2, Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh vật học Gamaleya, đơn vị nghiên cứu vắc-xin Sputnik V, đã công bố kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III trên tạp chí The Lancet cho thấy hiệu quả của vắc-xin Sputnik V là 91,6%.

Điều này đưa vắc-xin Sputnik V lọt vào top 3 những vắc-xin COVID-19 hiệu quả nhất thế giới, xếp sau vắc-xin mRNA của Pfizer và Moderna có hiệu quả ban đầu lần lượt là 95% và 94,1%.

Tuy nhiên, dữ liệu cập nhật từ chiến dịch tiêm chủng trên 3,8 triệu người tại Nga vào tháng 4 cho thấy Sputnik V còn đạt hiệu quả bảo vệ thực tế cao hơn thử nghiệm, lên tới 97,6%. Nó có thể ngăn chặn 100% các ca mắc COVID-19 có triệu chứng nặng. Đây là cơ sở cho Viện Gamaleya khẳng định Sputnik V là "vắc-xin hiệu quả nhất thế giới".

Tại các Tiểu Vương quốc Ả rập Thống Nhất (UAE), vắc-xin Sputnik V đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp từ hồi tháng 1. Dữ liệu từ Bộ Y tế nước này theo dõi 81.000 người dân UAE đã được tiêm đủ 2 mũi Sputnik V vào tháng 6 cho thấy: Vắc-xin đạt hiệu quả trên thực tế tới 97,8%, hiệu quả bảo vệ khỏi các trường hợp COVID-19 nghiêm trọng là 100%.

Không có các trường hợp tác dụng phụ nghiêm trọng, nhập viện hay tử vong liên quan đến vắc-xin Sputnik V tại UAE.

Tại Bahrain, một quốc gia Trung Đông khác cũng đã cấp phép sử dụng vắc-xin Sputnik V từ tháng 2, dữ liệu phân tích dựa trên 5.000 người tiêm đầu tiên cho thấy Sputnik V đạt hiệu quả 94,3% ở ngày thứ 14 sau mũi tiêm thứ 2. Hiệu quả phòng ngừa các ca bệnh COVID-19 nặng là 98,6%.

Tại Belarus, Bộ Y tế nước này cho biết sau chiến dịch tiêm chủng hơn 860.000 liều vắc-xin Sputnik V, không có trường hợp gặp tác dụng phụ hay tử vong nào được ghi nhận. Hiệu quả bảo vệ của vắc-xin là 97,2%.

Tại Hungary, hiệu quả của vắc-xin Sputnik V được chứng minh bằng tỷ lệ các ca nhiễm COVID-19 đột phá sau khi tiêm vắc-xin thấp nhất. Theo đó chỉ có 95 ca nhiễm đột phá xảy ra trên 100.000 người tiêm vắc-xin Sputnik V, thấp nhất trong số tất cả các loại vắc-xin COVID-19 được tiêm ở quốc gia này.

Ngoài các quốc gia Đông Âu và Trung Đông, vắc-xin Sputnik V còn được phân phối nhiều nhất tới các quốc gia Mỹ La tinh. Argentina hiện là một trong số các nước tiêm vắc-xin Sputnik V nhiều nhất. Theo dữ liệu mà Bộ Y tế nước này công bố tính đến ngày 3/9, đã có hơn 11,37 triệu liều Sputnik V được tiêm cho người dân.

Kết quả theo dõi sơ bộ trên hơn 471.000 người già trên 60 tuổi tại Argentina đến tháng 6 năm 2021, chỉ ra một mũi tiêm Sputnik V đầu tiên đã có hiệu quả chống tử vong do COVID-19 tới 74,9%. Con số là 93,3% cho những người tiêm đủ 2 liều.

Trong so sánh, cả hai chỉ số tương ứng của Sputnik V đều cao hơn AstraZeneca (79,5% và 88,8%); Sinopharm (61,6% và 84%). Đây là ba loại vắc-xin COVID-19 được tiêm phổ biến nhất ở Argentina.

Về độ an toàn, chiến dịch tiêm chủng Sputnik V tại Argentina cũng một lần nữa khẳng định lại lời tuyên bố của nhà sản xuất rằng vắc-xin của họ không gây ra bất kỳ biến chứng đông máu hiếm gặp, huyết máu tĩnh mạch não (CVT) và viêm cơ tim nào như các loại vắc-xin COVID-19 dựa trên vector virus khác là AstraZeneca và Jennsen.

Dữ liệu từ chiến dịch tiêm chủng 2,8 triệu liều Sputnik V tại tỉnh Buenos Aires của Argentina cho thấy tỷ lệ gặp tác dụng phụ nghiêm trọng sau tiêm của vắc-xin này chỉ là 0,7/1 triệu liều, thấp hơn Sinopharm (0,8/triệu) và Astrazeneca (3,2/triệu).

Không có trường hợp tử vong nào liên quan đến vắc-xin Sputnik V được ghi nhận ở Nga và Argentina, hai quốc gia đã tiêm hàng chục triệu liều Sputnik V.

Ở Mexico, quốc gia đã được phân phối 36 triệu liều vắc-xin Sputnik V, tỷ lệ gặp các sự kiện bất lợi nghiêm trọng sau tiêm Sputnik V trên 100.000 trường hợp chỉ là 0,79, thấp hơn Sinovac (1,07), Cansino (1,14), AstraZeneca (1,22) và Pfizer-BioNTech (1,34).

Tại Serbia, khoảng 750.000 người dân nước này cũng đã được tiêm vắc-xin Sputnik V. So sánh với ba loại vắc-xin khác cũng đã được tiêm ở Serbia là Sinopharm, Pfizer và AstraZeneca, thứ trưởng Bộ Y tế nước này ông Mirsad Jerlek cho biết: Sputnik V là một trong hai loại vắc-xin có tác dụng phụ nhẹ nhất. Loại vắc-xin còn lại không được ông Jerlek tiết lộ.