Bước đột phá về dạy và học tiếng Anh trong các nhà trường

Dạy và học tiếng Anh được khẳng định ngày càng có vị trí quan trọng trong giáo dục phổ thông. Trong 2 năm học gần đây, ngành Giáo dục và Đào tạo Ninh Bình đã có những quyết sách, chiến lược đổi mới, có tính đột phá nhằm nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh trong các nhà trường, hướng tới mục tiêu học sinh đạt trình độ chuẩn tiếng Anh quốc tế sau tốt nghiệp THPT. 

Theo đó, các nhà trường đã tích cực đổi mới, đẩy mạnh các hoạt động ngoại khóa, nâng cao trình độ giáo viên, đổi mới kiểm tra, đánh giá năng lực tiếng Anh học sinh theo 4 kỹ năng (nghe, nói, đọc, viết); khuyến khích học sinh ôn luyện theo trình độ quốc tế…

Cô giáo Nguyễn Thị Kiều Nga, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (thành phố Ninh Bình) cho biết: Thời gian qua, chất lượng dạy và học tiếng Anh nhà trường có những chuyển biến rõ nét: Năm học 2020-2021, có hơn 10 học sinh đạt chứng chỉ IELTS từ 6.0 trở lên (trong đó học sinh cao nhất đạt 8.5). Năm học 2021-2022, số học sinh đạt chứng chỉ IELTS từ 6.0 trở lên tăng lên gần 30 học sinh. Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020, nhà trường trong tốp 4; kỳ thi năm 2021, nhà trường trong tốp 3 các trường có điểm bình quân môn tiếng Anh cao nhất tỉnh và có nhiều học sinh đạt điểm tuyệt đối môn tiếng Anh.  

Để nâng cao hơn nữa chất lượng dạy học tiếng Anh, nhà trường xác định giáo viên là yếu tố then chốt, do đó quan tâm bồi dưỡng thường xuyên và khuyến khích giáo viên tự học, tự bồi dưỡng. Nhà trường xây dựng môi trường tiếng, cộng đồng học tập tiếng Anh, các chuyên đề ngoại khóa, tổ chức chuyên đề cấp tỉnh môn tiếng Anh... 

Đặc biệt, liên tục đổi mới trong kiểm tra, đánh giá học sinh. Các bài kiểm tra định kỳ tiếng Anh có đủ 4 kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết; đa dạng hóa hình thức các bài kiểm tra thường xuyên như kiểm tra vấn đáp, thuyết trình, dự án… Tạo động lực, truyền cảm hứng cho học sinh, các giáo viên tiếng Anh càng quyết tâm hơn nữa trong việc sử dụng 100% ngôn ngữ tiếng Anh trong lớp học.

Việc xây dựng phong trào, phát triển môi trường học và sử dụng ngoại ngữ như thiết kế, sử dụng các biển hiệu song ngữ, tổ chức phút/giờ/ngày nói tiếng Anh, thành lập CLB tiếng Anh, lồng ghép học tập tiếng Anh trong giờ chào cờ, hoạt động giữa giờ và các hoạt động giáo dục khác; tích cực tổ chức các sân chơi trí tuệ cấp trường, cấp cụm trường/huyện/thành phố, tạo môi trường, động lực học tập cho học sinh ở nhiều cấp học… 

Cô giáo Đặng Thị Kim Liên, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Khánh Thành (Yên Khánh) cho biết: Những năm qua, nhà trường thực hiện đúng chương trình môn tiếng Anh tự chọn lớp 1, lớp 2; đảm bảo đủ thời lượng 2 tiết/tuần cho các lớp 1, lớp 2, các lớp 3, lớp 4, lớp 5 dạy 4 tiết/tuần. Đặc biệt, năm học 2021-2022 là năm đầu tiên nhà trường tổ chức dạy học tiếng Anh trên nền tảng Toán, với 158 học sinh/4 lớp tham gia, tạo sự phấn khởi, thích thú cho học sinh.

Ngoài ra, để nâng cao năng lực tiếng Anh và căn cứ nhu cầu học tiếng Anh của học sinh và sự đồng thuận của phụ huynh, 3 năm qua, nhà trường liên kết với một số Trung tâm ngoại ngữ, dạy tiếng Anh có yếu tố nước ngoài cho học sinh. Đến nay, đã có 546/791 học sinh tham gia, đạt 69%; 15/21 lớp tham gia, bằng 71,4%. Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động CLB tiếng Anh trong trường, dần hình thành thói quen sử dụng tiếng Anh như công cụ giao tiếp cho học sinh. 

Thực hiện "Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020" tỉnh Ninh Bình, đối với bậc mầm non, đến nay đã có trên 50% cơ sở giáo dục mầm non triển khai cho trẻ mẫu giáo làm quen với tiếng Anh. 

Đối với cấp tiểu học, THCS và THPT, 100% các trường đã triển khai chương trình Tiếng Anh hệ 10 năm, với 100% học sinh từ lớp 3 đến lớp 5 theo chương trình tiếng Anh tiểu học và 100% học sinh từ lớp 6 đến lớp 9, lớp 10 đến lớp 12 tham gia học ngoại ngữ trong nhà trường.

Điểm nhấn trong sự đổi thay về nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh của tỉnh chính là đội ngũ giáo viên tiếng Anh của Ninh Bình đã có bước phát triển mạnh về số lượng. Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tiếng Anh được quan tâm, đầu tư qua các năm. Từ năm 2012 đến nay, đã mua sắm, trang bị được 177 bộ thiết bị phòng học ngoại ngữ cho 100% các trường tiểu học, 185 bộ cho 100% các trường THCS và 20 bộ cho các trường THPT. 

Nhận thức của phụ huynh, học sinh và người dân về môn tiếng Anh đã hoàn toàn thay đổi, được quan tâm và đầu tư như một môn học chính. Việc tổ chức dạy học tiếng Anh có yếu tố người nước ngoài trong các nhà trường được tăng cường, mở rộng quy mô qua các năm. 

Năm học 2018-2019, có 38 trường tiểu học và 4 trường THCS tổ chức dạy học liên kết; đến năm học 2021-2022, đã có 42 trường Tiểu học và 8 trường THCS tổ chức dạy học tiếng Anh liên kết, với 9.932 học viên học liên kết tại trường. Số học sinh lựa chọn khối thi có môn tiếng Anh để đăng kí xét tuyển đại học, cao đẳng ngày càng tăng, chiếm hơn 50% so với các khối thi không có môn tiếng Anh.

Chất lượng giáo dục tiếng Anh đối với các cấp học từ mầm non đến THCS đều có sự chuyển biến tích cực. Đặc biệt, chất lượng giáo dục đầu ra môn tiếng Anh cấp THPT có bước đột phá. Trong 2 năm học gần đây, tỉnh Ninh Bình luôn nằm trong tốp 10 tỉnh, thành có điểm bình quân môn tiếng Anh cao nhất cả nước tại kỳ thi tốt nghiệp THPT (năm 2020 xếp thứ 9 và năm 2021 xếp thứ 8, với điểm bình quân đạt 6,36). 

Chất lượng giáo dục mũi nhọn môn tiếng Anh trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia năm 2020-2021 đạt 3 giải. Vừa qua, vào tháng 12/2021, Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy đã tổ chức thành công kỳ thi IELTS đầu tiên trực tiếp tại trường. Đã có 35 học sinh tham dự kỳ thi đều đạt kết quả cao từ 6.0 trở lên (trong đó có 3 học sinh đạt 8.5).

Bài, ảnh: Hồng Vân