Để triển khai thực hiện tốt công tác văn hóa ở cơ sở, cấp ủy, chính quyền huyện Yên Khánh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai nghiêm túc các văn bản từ Trung ương đến tỉnh, huyện có liên quan đến các phong trào, các cuộc vận động. Từ năm 2011 đến nay, huyện đã ban hành 32 văn bản chỉ đạo các cấp, các ngành từ huyện đến cơ sở triển khai thực hiện phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở với các nội dung thiết thực như: sửa đổi, bổ sung quy ước, hương ước văn hóa, về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; tổ chức mừng thọ cho người cao tuổi...
Hàng năm, Ban chỉ đạo phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" từ huyện đến các xã, thị trấn thường xuyên phối hợp chặt chẽ với MTTQ và các cơ quan có liên quan chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể việc đăng ký thực hiện xây dựng gia đình văn hóa, thôn, xóm, khu phố văn hóa; tổ chức bình xét gia đình văn hóa, thôn, xóm, khu phố văn hóa; phát động đăng ký xây dựng phong trào, tạo khí thế thi đua sôi nổi từ mỗi gia đình đến cộng đồng dân cư. Kết quả bình xét, công nhận gia đình văn hóa năm sau cao hơn năm trước.
Năm 2012, toàn huyện có 31.015/34.990 hộ đạt và giữ vững danh hiệu gia đình văn hóa, đạt 88,63% năm 2013, toàn huyện có 91,36% hộ đăng ký đạt và giữ vững danh hiệu gia đình văn hóa. Phong trào xây dựng thôn (xóm, phố) văn hóa ngày càng được tổ chức thực hiện tốt hơn. Năm 2012, toàn huyện có 213/268 đơn vị thôn (xóm, phố) đạt và giữ vững danh hiệu văn hóa, chiếm tỷ lệ 79,47%. Năm 2013, có 82,1% đơn vị thôn (xóm, phố) đăng ký đạt và giữ vững danh hiệu văn hóa...
Việc đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa ở cơ sở được quan tâm, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu và nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Cùng với nguồn kinh phí hỗ trợ của tỉnh, của huyện, cấp ủy, chính quyền địa phương đã chỉ đạo các thôn, xóm thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, công tác xã hội hóa huy động mọi nguồn lực, con em quê hương đóng góp công sức, tiền của xây dựng nhà văn hóa xã, nhà văn hóa thôn, mua sắm trang thiết bị, sân thể thao, điểm vui chơi các thôn (xóm, phố).
Phong trào xây dựng nhà văn hóa thôn (xóm, phố) phát triển mạnh, nhiều thôn đã huy động hàng trăm triệu đồng để xây dựng nhà văn hóa khang trang, mua sắm thiết bị, xây dựng cổng làng với tổng số tiền huy động gần 20 tỷ đồng. Đến nay, có 218/268 thôn, xóm, phố có nhà văn hóa (đạt 81,3%), tăng 9,8% so với năm 2010, trong đó có 10 xã có 100% thôn, xóm có nhà văn hóa như: Khánh Thiện, Khánh Tiên, Khánh Thành, Khánh Công...
Các thiết chế văn hóa, sân thể thao, điểm vui chơi, các nhà văn hóa được quản lý sử dụng có hiệu quả. Nhà văn hóa thực sự là nơi hội họp, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ của 135 câu lạc bộ, trong đó có 65 câu lạc bộ chèo nhằm chuyển tải các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, hương ước, chuyển giao KHKT, nâng cao kiến thức mọi mặt cho các tầng lớp nhân dân…
Đặc biệt, phong trào xây dựng đời sống văn hóa được gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới đã trở thành phong trào thi đua sôi nổi, tác động mạnh mẽ đến ý thức tự giác của người dân. Phong trào "Toàn dân Yên Khánh chung tay xây dựng nông thôn mới" đã thực sự phát huy được nội lực trong nhân dân, tinh thần làm chủ, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong thực hiện nông thôn mới. Mọi người dần có ý thức thực hiện xây dựng nông thôn mới, hiến công, hiến đất làm đường giao thông, tạo nên môi trường văn hóa, cảnh quan sạch đẹp.
Đã xuất hiện nhiều điển hình tiên tiến như: phong trào xây dựng các thiết chế văn hóa ở Khánh Thiện, Khánh Phú, phong trào dồn điền, đổi thửa ở Khánh Nhạc, phong trào hiến đất làm đường ở Khánh Thành. Nhân dân các địa phương đã hiến 20.000m2 đất, con em quê hương đóng góp khoảng 16 tỷ đồng cùng sự hỗ trợ của Nhà nước đã làm được 65 km đường giao thông. Kết quả, đến nay có 3 xã Khánh Thành, Khánh Thiện, Khánh Phú đạt 15/19 tiêu chí về nông thôn mới và phấn đấu đạt nông thôn mới trong năm 2013.
Theo đồng chí Dương Thị Hồng, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Khánh, hiệu quả của phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" trên địa bàn huyện Yên Khánh đã có tác động tốt về các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân ở các thôn, xóm, phố trên địa bàn huyện được nâng lên rõ rệt, nhân dân đoàn kết, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ tại địa phương.
Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của huyện còn 8,53%; 95% đường giao thông nông thôn được cứng hóa; 93% số hộ được sử dụng nước sạch và công trình hợp vệ sinh, 17/19 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế...
Những kết quả đạt được trong xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở sẽ là tiền đề quan trọng để Yên Khánh thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới đạt hiệu quả cao hơn.
Minh Vũ