Xung quanh việc tranh chấp quyền sử dụng đất giữa hai anh em ở xã Gia Trung (Gia Viễn)

Thấy anh Tỉnh nói thế chị Thoa đi vay được 17 triệu đồng về đưa cho anh Tỉnh. Giữa năm 2006, anh Tỉnh bảo chị làm đơn để xin mua đất, chị nhờ người viết đơn nhờ anh Tỉnh nộp giúp.

Từ đó đến khi đo đất chị nhờ anh Tỉnh đại diện giải quyết công việc liên quan đến mảnh đất xin mua. Ngày 24-11-2007 xã bàn giao đất tại thực địa, anh Tỉnh nhận đất thay chị nhưng chị là người ký biên bản bàn giao đất. Vị trí thửa đất: Tờ bản đồ số 28, thửa số 97, bản đồ địa chính xã Gia Trung, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình.

Biết rõ điều kiện gia đình chị chưa thể làm nổi nhà, vợ chồng anh Tỉnh bàn với chị mượn đất để làm nhà bán hàng khi nào vợ chồng chị làm nhà sẽ trả lại (vì lâu ngày nên chị không nhớ trong số giấy tờ UBND xã mời chị lên ký có giấy tờ nào liên quan đến việc cho anh Tỉnh mượn đất không).

Một thời gian sau, anh Tỉnh lại bàn với chị đổi đất, vợ chồng chị Thoa sẽ ở mảnh đất do bố mẹ chị thừa kế hiện chị đang ở tạm, còn anh Tỉnh sử dụng mảnh đất chị đã mua.

Ngày 5-4-2010, mẹ chị là bà Nguyễn Thị Ca đã ký giấy cắt trích đất thổ cho chị và chị đã xin xác nhận của Trưởng thôn, làm các thủ tục để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Khi chị gửi hồ sơ lên xã, anh Tỉnh đổi ý nói là chỉ cho vợ chồng chị ở tạm mà không cho làm bìa đỏ, mâu thuẫn anh em nảy sinh từ đó.

Qua tìm hiểu được biết, sau khi mâu thuẫn giữa hai gia đình xảy ra, anh Tỉnh cho rằng mình mượn tên em để được mua đất, tiền nộp cho xã là do chị Xuân vợ anh nộp; còn chị Thoa thì khẳng định mình đã vay tiền đưa cho anh Tỉnh nộp hộ và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên chị nên mảnh đất trên là của chị; mâu thuẫn kéo dài, chính quyền thôn và xã Gia Trung đã nhiều lần hòa giải nhưng không thành.

Ngày 28-10-2013, chị Thoa làm đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân huyện Gia Viễn yêu cầu đòi lại thửa đất vợ chồng chị đã bỏ tiền mua đang bị vợ chồng anh Tỉnh âm mưu chiếm đoạt.

Ngày 3-7-2014, Tòa án nhân dân huyện Gia Viễn đã đưa vụ khởi kiện của chị Thoa ra xét xử và quyết định chấp nhận đơn khởi kiện của chị Hà Thị Thoa; buộc anh Hà Văn Tỉnh và chị Nguyễn Thị Xuân phải trả lại thổ đất tại tờ bản đồ số 28, thửa 97, DT 110m2, địa chỉ đường Thanh Niên, xã Gia Trung cho chị Hà Thị Thoa nhưng thanh toán bằng tiền là 122.755.156 đồng.

Giao vợ chồng anh Tỉnh tiếp tục sử dụng mảnh đất trên, sau khi án có hiệu lực pháp luật, các đương sự có nghĩa vụ đăng ký chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Chị Thoa không đồng tình với phán quyết của Tòa sơ thẩm Tòa án nhân dân huyện Gia Viễn với lý do đơn khởi kiện của chị đòi lại đất chứ không yêu cầu anh Tỉnh, chị Xuân thanh toán bằng tiền như án sơ thẩm tuyên. Ngày 15-7-2014, chị Hà Thị Thoa làm đơn kháng cáo gửi Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Bình.

Đến ngày 28-7-2015, Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Bình đã đưa ra xét xử phúc thẩm vụ việc tranh chấp quyền sử dụng đất trên. Sau khi xem xét các chứng cứ tài liệu có trong hồ sơ vụ án, trình bày của các bên đương sự, nghe ý kiến của Viện Kiểm sát tại phiên tòa, Hội đồng xét xử có một số nhận định, phân tích và thấy rằng quá trình thu thập chứng cứ của Tòa án cấp sơ thẩm đối với kháng cáo của chị Hà Thị Thoa đề nghị anh Tỉnh, chị Xuân trả lại diện tích 110m2 đất chị không nhất trí nhận bằng tiền và một phần kháng cáo của chị Xuân, anh Tỉnh không đầy đủ, có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng mà tại phiên tòa phúc thẩm không thể bổ sung khắc phục được.

Từ nhận định, phân tích, đánh giá tại tòa, Tòa phúc thẩm quyết định chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Ninh Bình, một phần kháng cáo của anh Tỉnh, chị Xuân; hủy bản án dân sự sơ thẩm số 02/2014 DSST ngày 3-7-2014 của Tòa án nhân dân huyện Gia Viễn, chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân huyện Gia Viễn giải quyết lại theo thủ tục chung.

Như vậy, việc tranh chấp quyền sử dụng đất giữa gia đình chị Thoa và gia đình anh Tỉnh sẽ được giải quyết thấu tình, đạt lý khi xét xử lại theo quy định của pháp luật.

Trần Mạnh Dũng