Xử lý nghiêm người đi bộ, đi xe thô sơ không chấp hành Luật Giao thông đường bộ

Người dân băng qua đường không đúng vạch sơn dành cho người đi bộ và cả hiệu lệnh đèn giao thông vẫn thường xuyên xuất hiện trên các tuyến đường. Nhiều bạn trẻ vì muốn qua đường nhanh, bất chấp những chiếc xe tải lao nhanh vun vút, cố leo qua dải phân cách để qua bên kia đường. ở nông thôn, tình trạng người đi bộ, đi xe thô sơ vi phạm quy định về TTATGT càng phổ biến vì không có đèn tín hiệu giao thông và vạch sơn.

Người tham gia giao thông chủ quan là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Nhiều trường hợp xe tải, xe container lưu thông trên đường lao lên vỉa hè, tông vào hàng loạt nhà dân, chỉ vì xe tải, xe container đang đi trên đường, bất ngờ một người đi bộ, hoặc xe đạp băng ngang qua, tài xế không thể phanh gấp mà phải đánh lái sang bên đường.

Ngay trên địa bàn tỉnh ta cũng đã có nhiều vụ TNGT xảy ra mà nguyên nhân là do người đi bộ, đi xe thô sơ không tuân thủ Luật Giao thông đường bộ, qua đường không đúng nơi quy định làm người điều khiển phương tiện khác không xử lý kịp, dẫn đến va chạm trực tiếp với người đi bộ hoặc do tránh người đi bộ mà gây tai nạn giao thông với các phương tiện khác. Nhiều người đi bộ vẫn có suy nghĩ mình là nhóm đối tượng ưu tiên, không bị xử phạt nên không cần tuân thủ quy định.

Theo Điều 32, Luật Giao thông đường bộ, người đi bộ phải tuân thủ các quy tắc như: Người đi bộ phải đi trên hè phố, lề đường; trường hợp đường không có hè phố, lề đường thì người đi bộ phải đi sát mép đường. Người đi bộ chỉ được qua đường ở những nơi có đèn tín hiệu, có vạch kẻ đường hoặc có cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ và phải tuân thủ tín hiệu chỉ dẫn.

Trường hợp không có đèn tín hiệu, không có vạch kẻ đường, cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ thì người đi bộ phải quan sát các xe đang đi tới, chỉ qua đường khi bảo đảm an toàn và chịu trách nhiệm bảo đảm an toàn khi qua đường.

Người đi bộ không được vượt qua dải phân cách, không đu bám vào phương tiện giao thông đang chạy; khi mang vác vật cồng kềnh phải bảo đảm an toàn và không gây trở ngại cho người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ. Trẻ em dưới 7 tuổi khi đi qua đường đô thị, đường thường xuyên có xe cơ giới qua lại phải có người lớn dắt; mọi người có trách nhiệm giúp đỡ trẻ em dưới 7 tuổi khi đi qua đường.

Tại Điều 9, Nghị định 171/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ/đường sắt: Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 50.000 đồng đến 60.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm: Không đi đúng phần đường quy định, trừ hành vi vi phạm quy định tại điểm b Khoản 2 Điều này; Không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của đèn tín hiệu, biển báo hiệu, vạch kẻ đường; Không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, người kiểm soát giao thông.

Phạt tiền từ 60.000 đồng đến 80.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm: Mang, vác vật cồng kềnh gây cản trở giao thông; vượt qua dải phân cách; đi qua đường không đúng nơi quy định hoặc không bảo đảm an toàn; đu, bám vào phương tiện giao thông đang chạy. Phạt tiền từ 80.000 đồng đến 120.000 đồng đối với người đi bộ đi vào đường cao tốc, trừ người phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc.

Quy định mới của Bộ luật Hình sự 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017 (có hiệu lực từ ngày 1-1-2018), người tham gia giao thông nếu đi bộ sai luật, gây hậu quả nghiêm trọng, có thể bị tù từ 7 năm đến 15 năm. Tại Khoản 5, Điều 8, Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định trường hợp người điều khiển xe đạp, xe đạp máy, xe thô sơ khác có hành vi đi vào đường cao tốc sẽ bị phạt tiền từ 400 đến 600 nghìn đồng; trường hợp người điều khiển xe đạp, xe đạp máy hoặc xe thô sơ khác vượt đèn đỏ sẽ bị xử phạt từ 60-80 nghìn đồng.

Trong thực tiễn, việc xử lý các hành vi vi phạm này còn chưa nghiêm túc và chưa hiệu quả; do vậy nhiều hành vi vi phạm xảy ra nhưng không xử lý. Điều này một phần làm giảm tính nghiêm khắc, răn đe của các quy định pháp luật cũng như làm giảm hiệu quả trong việc tuyên truyền, giáo dục cho người dân. Pháp luật đã có những quy định khá đầy đủ về việc xử lý các hành vi vi phạm về trật tự an toàn giao thông cho tất cả  các phương tiện.

Vì thế, khi cùng tham gia giao thông trên một tuyến đường, bất kỳ người điều khiển phương tiện nào cũng đều phải tuân thủ các quy định nghiêm túc để đảm bảo an toàn cho những người cùng tham gia giao thông. Các ban, ngành chức năng cần kiên quyết trong xử lý, răn đe nhằm thay đổi nhận thức cho người đi bộ, đi xe thô sơ khi tham gia giao thông.

Trần Mạnh Dũng