Là một trong những xã nghèo của thành phố Tam Điệp và của tỉnh, đời sống nhân dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, diện tích đất canh tác chủ yếu là đồi núi xen lẫn ruộng trũng, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, việc tự nguyện tham gia BHYT còn rất ít. Trước thực tế đó, thực hiện Nghị quyết số 21 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020, kế hoạch của Thành ủy, UBND thành phố Tam Điệp, Đảng bộ, chính quyền xã Yên Sơn đã phối kết hợp chặt chẽ với cơ quan BHXH thành phố xây dựng kế hoạch và tích cực triển khai tổ chức thực hiện, phấn đấu thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân và BHXH cho tất cả người lao động.
5 năm qua, với sự nỗ lực phấn đấu của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Yên Sơn, đời sống vật chất và trình độ dân trí của người dân được nâng lên, tạo điều kiện cho người dân tích cực và tự nguyện tham gia BHXH, BHYT, đạt được những kết quả phấn khởi: Tỷ lệ người dân tham gia BHYT tăng nhanh, từ hơn 50% người dân tham gia năm 2012, đến nay tỷ lệ bao phủ đạt 90% dân số toàn xã. Nhận thức của người dân về chính sách BHXH được nâng lên.
Để đạt được kết quả trên, cấp ủy, chính quyền địa phương đã tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động với nhiều hình thức phong phú. Đối tượng tuyên truyền là những người dân và người lao động trong các đơn vị sản xuất, kinh doanh. Các hình thức, nội dung tuyên truyền tập trung vào Luật BHXH, BHYT, những điểm mới, thay đổi của các luật này, thông qua các hình thức hội nghị chuyên đề, cấp phát tờ rơi tại các khu dân cư, treo băng rôn, khẩu hiệu tại khu công cộng có đông người qua lại, trên loa phát thanh của xã… tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận thông tin, nâng cao nhận thức về lợi ích thiết thực khi tham gia BHXH, BHYT…
Cùng với đó, UBND xã phối hợp thành lập và mở rộng, nâng cao hoạt động của các đại lý thu, cấp phát BHXH, BHYT, đáp ứng nhu cầu của nhân dân. Từ hoạt động của các đại lý thu, UBND xã giao chỉ tiêu cụ thể cho các đại lý đến tuyên truyền, vận động người dân tham gia, trước mắt là vận động thân nhân cán bộ, đảng viên, vợ chồng công chức xã đóng BHXH tự nguyện, sau đó tuyên truyền đến toàn thể nhân dân. Đồng thời chỉ đạo nâng cao cơ chế tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả theo mô hình "một cửa" tại UBND xã, đáp ứng mục tiêu cải cách hành chính, nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ tổ chức, cá nhân, đảm bảo chính xác, kịp thời theo đúng quy định.
Trong thực hiện chính sách hỗ trợ đối tượng hộ nghèo, cận nghèo, hộ gia đình nông-lâm-ngư nghiệp có mức sống trung bình được hỗ trợ đóng BHYT, hàng năm, UBND xã chỉ đạo Ban giảm nghèo tổ chức thực hiện quy trình xác định hộ nghèo, cận nghèo và hộ nông nghiệp có mức sống trung bình trên địa bàn. Đây là chính sách quan trọng tác động trực tiếp đến đa số người dân trên địa bàn nên được các cấp chính quyền, tổ chức chính trị xã hội và đại lý thu tích cực phổ biến, tuyên truyền mục đích, ý nghĩa của chính sách hỗ trợ này, từ đó tăng nhanh tỷ lệ người dân tham gia BHYT.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai các chính sách BHXH, BHYT ở cơ sở vẫn còn những khó khăn, vướng mắc cần được khắc phục và điều chỉnh. Như việc phát triển BHYT hộ gia đình, nhiều người dân còn nhận thức hạn chế, chưa chủ động tham gia và do điều kiện kinh tế khó khăn không tham gia được hết các thành viên trong gia đình; một số đại lý thu chưa nhiệt tình, trách nhiệm trong tuyên truyền, vận động; việc chủ động, phối hợp của cơ quan quản lý đối tượng trong công tác rà soát, lập danh sách người tham gia BHYT được Nhà nước đóng, hỗ trợ mức đóng còn chậm, trùng thông tin, ảnh hưởng đến quyền lợi người dân…
Thời gian tới, để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và khắc phục những khó khăn, vướng mắc, xã Yên Sơn đề xuất một số giải pháp như: Tăng cường chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, nhất là lợi ích khi người dân tham gia BHXH, BHYT. Hoàn thiện các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ, quy trình thu theo hướng tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, đơn giản, cụ thể trình tự, thủ tục tham gia, thu nộp BHXH, BHYT, tránh gây phiền hà cho nhân dân. Cùng với đó, tiếp tục đưa các chỉ tiêu, mục tiêu cụ thể về BHXH, BHYT vào chương trình phát triển kinh tế-xã hội của địa phương, coi đây là một tiêu chí quan trọng trong chương trình phát triển KT-XH và là tiêu chí đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị hàng năm. Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện chủ trương, chính sách về công tác BHXH, BHYt, nhất là đối với các đơn vị sử dụng lao động để hướng dẫn việc thực hiện đóng đầy đủ, đúng thời gian cho người lao động. Thêm vào đó cần nâng cao hơn nữa chất lượng KCB, các dịch vụ y tế đối với người tham gia BHYT ở một số cơ sở KCB, trong đó mở rộng đơn vị cung cấp dịch vụ hỗ trợ BHYT như các cơ sở KCB tư nhân, đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân…
Huy Hoàng