Nữ vận động viên Lừu Thị Duyên sinh năm 1993, là người dân tộc H'Mông, quê gốc tỉnh Lào Cai. Cô bắt đầu luyện tập thể thao chuyên nghiệp từ năm 2007 tại Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh Lào Cai.
Cơ duyên đưa cô gái người H'Mông đến với thể thao chuyên nghiệp cũng thật tình cờ. Đó là các huấn luyện viên của Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh Lào Cai trong một lần đi tuyển quân có đến trường THCS nơi cô bé Lừu Thị Duyên học tập. Được các giáo viên môn giáo dục thể chất giới thiệu có một nữ học trò nổi tiếng hiếu động, có sức khỏe tự nhiên, từng vật tay thắng nhiều bạn nam ở trường. Với sự nhạy cảm nghề nghiệp, các nhà tuyển trạch đã đề nghị được gặp Lừu Thị Duyên.
Sau khi có vài bài test kiểm tra về kỹ thuật, thể chất, các huấn luyện viên đã vô cùng kinh ngạc khi tìm được một nhân tố mà họ đang rất cần. Ngay sau đó, Lừu Thị Duyên đã chia tay với ngôi trường nơi bản nhỏ heo hút, khăn gói lên đường ra Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh Lào Cai bắt đầu hành trình của một vận động viên chuyên nghiệp.
Đúng như nhận định của những huấn luyện viên, Lừu Thị Duyên dường như được sinh ra để dành cho thể thao. Chỉ một năm sau khi được huấn luyện, Lừu Thị Duyên đã có thể thượng đài và mang lại kết quả bất ngờ. Liên tiếp tại Giải vô địch quyền Anh trẻ toàn quốc 2008, Giải vô địch quyền Anh quốc gia 2008, Lừu Thị Duyên đều giành huy chương Vàng. Chính vì thành tích thi đấu quá ấn tượng đó mà Lừu Thị Duyên ngay sau đó đã nhận được quyết định đặc cách vào đội tuyển quyền Anh Quốc gia Việt Nam.
Trở thành thành viên của đội tuyển Quốc gia, Lừu Thị Duyên như "cá gặp nước", cô say sưa tập luyện và thi đấu hết mình. Năm 2010, trong màu áo đội tuyển Quốc gia, võ sỹ người Lào Cai tham gia tranh tài tại giải vô địch châu á. Lần đầu tiên tham gia "sân chơi lớn" nhưng Lừu Thị Duyên đã mang về tấm huy chương Đồng trong sự ngỡ ngàng đối với ngay cả các huấn luyện viên và đồng đội của cô ở đội tuyển Quốc gia. Rồi liên tiếp sau đó là các giải thưởng của cô võ sỹ gốc Lào Cai: Huy chương Bạc giải quyền Anh trẻ thế giới 2011; huy chương Bạc SEA Games năm 2011; huy chương Vàng SEA Games 2013; huy chương Đồng Asiad 2014... Lừu Thị Duyên là nữ võ sỹ đầu tiên xác lập kỷ lục giành huy chương Vàng SEA Games 2013 và huy chương Đồng Asiad 2014 cho quyền Anh Việt Nam... Từ đó, tên tuổi của Lừu Thị Duyên gắn liền với danh xưng "Cô gái vàng trong làng Boxing Việt".
Năm 2015, có một sự thay đổi đối với sự nghiệp thể thao của nữ võ sỹ Lừu Thị Duyên khi cô chuyển sang thi đấu cho thành phố Hồ Chí Minh. Vào hoạt động tại một trung tâm lớn của cả nước, nơi tề tựu nhiều gương mặt ưu tú, vì vậy gia nhập làng thể thao Sài Thành với Duyên vừa là một cơ hội nhưng cũng là một thách thức. Tuy nhiên, với tố chất tài năng tự nhiên, Lừu Thị Duyên đã sớm khẳng định được vị trí của mình trong môi trường mới. Năm 2017, Lừu Thị Duyên giành huy chương Bạc Giải vô địch Boxing nữ châu á. Sự nghiệp thi đấu đỉnh cao của Lừu Thị Duyên chỉ tạm thời chững lại trong khoảng thời gian gần hai năm khi võ sỹ này thực hiện thiên chức làm mẹ.
Vừa qua, nữ võ sỹ Lừu Thị Duyên có một quyết định táo bạo khi đầu quân cho Ninh Bình. Chính thức trở lại thi đấu, tuy nhiên, do quá trình mang thai cô thực hiện chế độ tự nhiên không ăn kiêng, nên hiện Lừu Thị Duyên đã chạm mốc cân nặng 81kg. Vì vậy, khi cô thi đấu ở hạng cân này, có rất ít đối thủ đăng ký. Theo các huấn luyện viên, lợi thế nhất của Lừu Thị Duyên là khi thi đấu ở các hạng cân nhỏ (khoảng 60-61kg), do vậy thời gian này, Lừu Thị Duyên sẽ phải vừa tập luyện vừa thực hiện chương trình ép cân.
Cũng theo các huấn luyện viên, điểm mạnh của Lừu Thị Duyên nằm ở chỗ khả năng ra đòn khá nhanh, mạnh và sức chịu đòn tốt. Những cú đấm trực diện của Lừu Thị Duyên có sức nặng tương đương những cú đòn của các nam võ sỹ, do vậy rất ít đối thủ chịu đựng được những "cú đòn búa tạ" của cô. Nhiều trận thượng đài, cô đã hạ đối thủ nhanh chóng bằng đòn nốc out.
Kỳ vọng của các huấn luyện viên Ninh Bình là ở Giải vô địch quốc gia năm 2021, Lừu Thị Duyên sẽ thi đấu thành công và có một suất thi đấu chính thức tại SEA Games 31, tiếp tục khẳng định sự đóng góp của thể thao Ninh Bình với cả nước trong sự kiện Đại hội Thể thao Đông Nam á tổ chức tại Việt Nam vào cuối năm 2021.
Bài, ảnh: Phương Nam