Vận động nông dânxây dựng các mô hình kinh tế tập thể

Những năm qua, các cấp Hội Nông dân (HND) trong tỉnh đã vận động, hướng dẫn hội viên xây dựng, nhân rộng các mô hình kinh tế tập thể; hỗ trợ các hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác, chi hội, tổ hội nông dân nghề nghiệp tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi; khuyến khích ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ cao, công nghệ số trong sản xuất, kinh doanh... góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển bền vững.

Được HND các cấp vận động, tháng 4/2017, anh Vũ Đình Kiên, hội viên nông dân xã Trực Nội (Trực Ninh) đã thành lập HTX dược thảo Hoàng Thành Nam Định, chuyên sản xuất lúa gạo, trồng và sơ chế dược liệu, cung cấp các dịch vụ nông nghiệp như gieo sạ, cấy lúa bằng máy, phun thuốc bằng máy bay không người lái, thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp, sấy thóc… Từ thành công bước đầu, anh Kiên đã mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, liên kết với các HTX và nông dân mở rộng sản xuất. HTX phát triển diện tích sản xuất trực tiếp 10ha, diện tích liên kết 40ha, thu mua lúa tươi 250-400 tấn/vụ; mỗi năm cung ứng 400 tấn gạo, chủ lực là gạo Bắc thơm, doanh thu khoảng 6 tỷ đồng. Còn tại xã Hải An (Hải Hậu), năm 2024, HND xã đã phối hợp hướng dẫn hội viên thành lập HTX nuôi trồng và chế biến thủy hải sản với các mô hình: nuôi chạch với diện tích 5,5ha, nuôi cá trắm các loại 1,2ha, chăn nuôi lợn 2.000 con; trồng rau màu, cây ăn quả xen canh như ổi, chanh, cau, rau sạch 3,5ha. Nhờ năng động trong sản xuất, kinh doanh, HTX đã thu được kết quả khá tốt. Các mô hình sản xuất khẳng định phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu trên địa bàn, mang lại hiệu quả kinh tế cao, cho doanh thu 15 tỷ đồng/năm, đồng thời tạo việc làm thường xuyên cho 5 lao động. Đây chỉ là 2 trong số hàng trăm mô hình kinh tế tập thể hiệu quả do các cấp Hội tuyên truyền, vận động, hướng dẫn thành lập.

Đẩy mạnh xây dựng và phát triển các mô hình kinh tế tập thể, HND tỉnh đã chỉ đạo các cấp Hội triển khai thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/HNDTW của BCH Trung ương HND Việt Nam về “HND Việt Nam tham gia phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2020-2025”; tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 57/KH-UBND ngày 3/4/2024 về việc triển khai thực hiện Quyết định số 182/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “HND Việt Nam tham gia phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp đến năm 2030” trên địa bàn tỉnh Nam Định. HND tỉnh đã ký kết chương trình phối hợp với Liên minh HTX tỉnh và sở, ngành liên quan về thực hiện mục tiêu 15 nghìn HTX và liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2022-2025.

Cùng với đó, HND các cấp đẩy mạnh phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, giúp nhau làm giàu; tập trung bồi dưỡng những nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi có uy tín để xây dựng các mô hình và là đầu mối để liên kết, hợp tác theo các nhóm hộ, tổ hợp tác, HTX. HND tỉnh tổ chức 51 hội nghị tuyên truyền về liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị và xây dựng chuỗi giá trị nông sản hàng hóa cho hàng nghìn hội viên nông dân là các hộ sản xuất, kinh doanh giỏi, thành viên chi hội, tổ hội nghề nghiệp; phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương Hội tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nhận thức, kiến thức về sản xuất theo chuỗi cho trên 500 cán bộ, hội viên nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi. HND các cấp đã tập trung hỗ trợ, hướng dẫn hội viên xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình phát triển kinh tế có hiệu quả; vận động hội viên nông dân thuê gom tích tụ ruộng đất liên kết với các công ty sản xuất theo chuỗi.

Từ năm 2017-2024, Hội đã hướng dẫn và trực tiếp thành lập mới 15 mô hình HTX, 175 mô hình tổ hợp tác, nâng tổng số mô hình HTX nông nghiệp lên 19 mô hình với 203 thành viên tham gia; 210 tổ hợp tác với 2.979 thành viên tham gia. Nhiều mô hình đi vào hoạt động đã gắn kết nông dân cùng nhau phát triển sản xuất, nâng cao giá trị hàng hóa, tạo ra vùng sản xuất tập trung, góp phần hình thành trên 39 mô hình mới trong liên kết tổ chức sản xuất, tiêu thụ nông sản hàng hóa theo chuỗi giá trị và các vùng sản xuất chuyên canh tập trung theo mô hình “cánh đồng lớn” cho hiệu quả kinh tế cao. Điển hình là: Chuỗi liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ lúa gạo chất lượng cao gắn với xây dựng thương hiệu gạo Nam Định của Công ty TNHH Toản Xuân, Công ty TNHH Cường Tân; chuỗi liên kết sản xuất chế biến nông sản sấy của Công ty Minh Dương; chuỗi liên kết chế biến hải sản của Công ty Hùng Vương… HND các cấp đã trực tiếp triển khai xây dựng được hàng chục mô hình liên kết, tiêu biểu như: “Liên kết theo chuỗi giá trị sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm ngô nếp lai F1 HN88, hỗ trợ củng cố HTX” với quy mô 18ha tại xã Thành Lợi (Vụ Bản); “Liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm cá trắm đen” tại xã Xuân Vinh (Xuân Trường); “Chi, tổ HND nghề nghiệp chăn nuôi gia cầm” tại xã Trung Nghĩa (Ý Yên); “Chi HND nghề nghiệp chăn nuôi gia cầm, hỗ trợ và củng cố HTX” tại xã Hải Hưng (Hải Hậu); “Sản xuất nông nghiệp tuần hoàn quy mô nông hộ, trang trại, tổ hợp tác, HTX” tại xã Thành Lợi (Vụ Bản)... Các cấp Hội cũng đã vận động hội viên, nông dân thực hiện tốt chương trình “Mỗi xã một sản phẩm”. Cùng với đó, các hộ nông dân đã tham gia xây dựng 459 mô hình “Cánh đồng lớn” với tổng diện tích 21.037ha, trong đó có 4.000ha được bao tiêu sản phẩm; tiếp tục duy trì, nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng chế phẩm sinh học, sản xuất nông nghiệp hữu cơ, ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến; mô hình hộ, nhóm, tổ hợp tác, HTX liên kết với doanh nghiệp sản xuất nông sản theo chuỗi. HND đóng vai trò là trung tâm để kết nối giữa nông dân với doanh nghiệp liên kết hợp tác sản xuất theo chuỗi và bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên.

Các cấp HND trong tỉnh còn chỉ đạo đẩy mạnh việc thực hiện xây dựng chi hội, tổ hội nông dân nghề nghiệp; hướng dẫn cơ sở lựa chọn, phát huy thế mạnh ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của địa phương để xây dựng chi hội, tổ HND nghề nghiệp phù hợp, đảm bảo theo tiêu chí “5 tự” (tự nguyện, tự giác, tự chủ, tự quản, tự chịu trách nhiệm) và “5 cùng” (cùng lĩnh vực lao động, ngành nghề sản xuất, kinh doanh, dịch vụ; cùng mối quan tâm; cùng có sự chia sẻ; cùng trách nhiệm và cùng hưởng lợi). Trong năm 2024, các cấp Hội đã ra mắt 15 chi hội nông dân nghề nghiệp, 42 tổ HND nghề nghiệp, nâng tổng số mô hình chi, tổ HND nghề nghiệp toàn tỉnh lên 203 mô hình với trên 2.600 thành viên tham gia. Đây là cơ sở để phát triển thành các tổ hợp tác, HTX nông nghiệp kiểu mới.

Thời gian tới, các cấp HND trong tỉnh đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “Cán bộ, hội viên nông dân tích cực tham gia phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp”. Hỗ trợ, hướng dẫn hội viên nông dân tham gia và phát triển đa dạng các mô hình tổ hợp tác, HTX với phương châm “bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi”. Xây dựng các chi hội, tổ HND nghề nghiệp ở những tổ chức kinh tế tập thể có điều kiện, góp phần phát triển về quy mô, số lượng và nâng cao chất lượng các loại hình kinh tế tập thể một cách bền vững, hiệu quả trong nông nghiệp, nông thôn.

Bài và ảnh: Lam Hồng