Phóng viên (P.V): Xin đồng chí cho biết những khoản thu đầu năm theo từng cấp học?
Đồng chí Đặng Thị Yến (Đ/c Đ.T.Y): Theo Quyết định số 1718/QĐ-UB của UBND tỉnh ngày 27-8-2001 thì các khoản thu bắt buộc đối với tất cả các cấp học là: Học phí và tiền đóng góp xây dựng trường, lớp, tiền học thêm, hướng nghiệp. Ngoài ra còn một số khoản thu không bắt buộc như: BHYT, Bảo Việt, tiền ăn đối với học sinh học bán trú, một số khoản thu do Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh đề ra.
P.V: Ngoài những khoản thu theo đúng quy định của Nhà nước thì vừa qua một số trường đã đề ra các khoản thu không giống nhau. Đồng chí giải thích như thế nào về các khoản thu này?
Đ/c Đ.T.Y: Ngoài những khoản thu theo quy định chung của Nhà nước thì trường nào đề ra các khoản thu khác đều sai. Tuy nhiên, hiện nay các trường khi thu thêm khoản gì đều có sự thống nhất giữa nhà trường, lãnh đạo địa phương và Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh của trường. Bên cạnh đó, có một thực tế rất bất cập đó là mức thu học phí và tiền xây dựng hiện quá thấp, được ban hành từ năm 2001, đến nay đã gần 10 năm, trong khi lương và giá cả thị trường đã thay đổi nhiều. Hơn nữa, các trường Mầm non hiện nay đều là hệ Bán công nên không được cấp bất cứ nguồn kinh phí hoạt động gì. Cấp Tiểu học, THCS, THPT có kinh phí hoạt động nhưng cũng không đáng kể. Nếu các trường chỉ thu những khoản thu theo quy định thì sẽ rất khó cho tất cả các hoạt động.
P.V: Phải chăng việc thu, chi của các trường ngoài tầm kiểm soát của Sở Giáo dục - Đào tạo?
Đ/c Đ.T.Y: Việc thu, chi của các trường không nằm ngoài tầm kiểm soát của Sở. Nhưng hiện nay chúng ta đã phân cấp quản lý, vì vậy Sở chỉ chỉ đạo đến khối trực thuộc và Phòng giáo dục. Còn lại các trường THCS, Tiểu học, Mầm non đều thuộc sự quản lý của Phòng giáo dục và địa phương. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là Sở buông lỏng quản lý đối với các cấp học không trực thuộc sự quản lý trực tiếp của Sở. Trong năm học, Sở thường xuyên tổ chức các đợt thanh tra toàn diện ở các trường, trong quá trình kiểm tra nếu phát hiện trường nào có những khoản thu ngoài quy định mà không được sự đồng ý của Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh sẽ tiến hành điều tra và kỷ luật nghiêm khắc.
P.V: Một trong những chủ đề mới của năm học này là "Đổi mới quản lý tài chính". Chủ đề này được hiểu như thế nào thưa đồng chí?
Đ/c Đ.T.Y: Một trong những chủ đề năm học này là "Đổi mới quản lý tài chính", có nghĩa là ứng dụng công nghệ thông tin vào việc quản lý tài chính. Thực hiện công khai về quản lý tài chính và xây dựng định mức chi, tiêu nội bộ. Trong quá trình thực hiện, các trường vẫn chịu sự giám sát của địa phương, của ngành không thể tùy tiện trong việc thu, chi. Ngoài ra, các trường cũng phải báo cáo kế hoạch chi, tiêu nội bộ cho Sở. Bên cạnh đó, khi đổi mới về quản lý tài chính bằng công nghệ thông tin thì Sở sẽ có điều kiện hơn để giám sát việc quản lý tài chính của các trường.
P.V: Các trường khi đề ra các khoản thu đều có một "chỗ dựa" vững chắc là "đã thống nhất với Hội cha mẹ học sinh", trong khi đó phần lớn phụ huynh rất bức xúc với nhiều khoản thu của nhà trường. Phải chăng Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh chỉ là hình thức?
Đ/c Đ.T.Y: Hầu hết các trường có những khoản thu ngoài quy định, khi Sở kiểm tra đều có văn bản, nghị quyết thống nhất với Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh. Tuy nhiên, Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh của trường chỉ có một số người. Sau khi đã thống nhất với nhà trường về các khoản thu sẽ tiến hành họp Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh ở các lớp. Phải được sự đồng thuận giữa nhà trường và cha mẹ học sinh mới tiến hành thu. Mặc dù vậy, khi thu tiền thì vẫn còn nhiều phụ huynh thắc mắc, có thể do phụ huynh đó không đi họp hoặc là có tham gia họp nhưng lúc đó không đưa ra ý kiến vì nể, tâm lý sợ "cô giáo để ý" nên ngoài cuộc họp mới thắc mắc. Hiện nay, chúng ta đang thực hiện công tác xã hội hóa giáo dục, vì vậy nếu phụ thuộc vào Nhà nước tất cả thì không thể nào có môi trường giáo dục tốt, phải có sự hỗ trợ của cha mẹ học sinh, của toàn xã hội cùng chung tay vun đắp cho sự nghiệp giáo dục. Song tôi nghĩ phụ huynh nên nêu cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm của mình trong việc đóng góp ý kiến xây dựng trường ngày càng tốt hơn.
P.V: Xin cảm ơn đồng chí !
Nguyễn Thơm (Thực hiện)