Nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt mà Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh thực hiện thời gian qua là không ngừng nâng cao chất lượng xét xử các loại án, đặc biệt là án hình sự. Số lượng thẩm phán, cán bộ thiếu so với chỉ tiêu biên chế được giao, do đó, TAND tỉnh đã quan tâm thực hiện tốt công tác rà soát, bổ sung quy hoạch nguồn cán bộ lãnh đạo Tòa án hai cấp; công tác cán bộ, công tác bổ nhiệm lại thẩm phán được tiến hành khẩn trương, kịp thời phục vụ công tác xét xử.
Bên cạnh đó, TAND tỉnh đã tổ chức 15 hội nghị tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ thẩm phán, hội thẩm nhân dân, thư ký, thẩm tra viên để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Đồng thời thường xuyên, chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc điều tra, truy tố, xét xử, đặc biệt đối với những vụ án nghiêm trọng, phức tạp xảy ra trên địa bàn; những vụ án mà việc xử lý phải áp dụng những quy định mới của pháp luật để thống nhất nhận thức, bảo đảm cho việc điều tra, truy tố, xét xử được kịp thời, đúng quy định.
Trong năm, Tòa án hai cấp đã thụ lý 663 vụ việc/1.220 bị cáo, tăng 118 vụ so với năm 2017; giải quyết 657 vụ/1.205 bị cáo. Những vụ án đã xét xử tập trung ở một số loại tội phạm như: Tội phạm về ma túy 171 vụ, 201 bị cáo; tội đánh bạc 114 vụ, 475 bị cáo; tội trộm cắp tài sản 91 vụ, 122 bị cáo...
Một số vụ án hình sự nghiêm trọng hoặc các vụ án được dư luận xã hội quan tâm đã được đưa ra xét xử như vụ Trần Đông Anh vận chuyển trái phép chất ma túy với hành vi phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, số lượng ma túy vận chuyển rất lớn với 5,3 kg; vụ Đinh Văn Quyết giết người do mâu thuẫn trong quan hệ gia đình tại huyện Nho Quan; vụ Phạm Văn Đát và đồng phạm giết người, gây rối trật tự công cộng do tranh chấp quyền sử dụng khu vực đầm nuôi trồng thủy sản tại huyện Kim Sơn...
ua xét xử đã nghiêm trị những đối tượng chủ mưu, cầm đầu, côn đồ, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội; khoan hồng đối với những người ăn năm hối cải, tích cực bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả. Đối với những vụ án đặc biệt nghiệm trọng, gây bức xúc trong dư luận, trong quá trình xét xử, Tòa án đã đấu tranh làm rõ hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện phát sinh tội phạm, thông qua bản án kiến nghị đối với cơ quan, tổ chức có biện pháp ngăn ngừa, phòng chống tội phạm.
Để chất lượng công tác xét xử ngày càng được nâng lên, đơn vị đã chủ động làm tốt các khâu, các mặt từ phân công, bố trí đội ngũ cán bộ phù hợp thụ lý từng vụ việc đến công tác phối hợp với cơ quan điều tra xử lý các vấn đề nảy sinh trong quá trình xét xử...
Điểm nổi bật trong công tác xét xử các vụ án hình sự là hệ thống TAND của tỉnh luôn đặc biệt chú trọng đến việc tranh tụng tại phiên tòa. Các tòa án không hạn chế thời gian dành cho tranh tụng, tôn trọng và đảm bảo cho các bên tham gia tố tụng đưa ra chứng cứ và trình bày các ý kiến của mình.
Trên cơ sở kết quả tranh tụng, hội đồng xét xử đưa ra các phán quyết đúng pháp luật, được dư luận xã hội đồng tình, ủng hộ. Các tòa án cũng chú trọng thực hiện đầy đủ các thẩm quyền tố tụng theo quy định của pháp luật để đảm bảo giải quyết tốt các vụ án hình sự.
Với các biện pháp tích cực, chủ động, trong số 663 vụ việc/1.220 bị cáo, Tòa án hai cấp thụ lý, đã giải quyết 657 vụ/1.205 bị cáo; số vụ án còn lại vẫn đang trong thời gian theo luật định. Tỷ lệ các bản án bị hủy, sửa đều giảm so với cùng kỳ năm 2017 và đáp ứng được yêu cầu của Quốc hội đề ra. Cụ thể, án sửa 9 vụ, bằng 0,4%; án hủy 6 vụ, bằng 0,27%.
Công tác giải quyết và xét xử các vụ án hình sự của hệ thống tòa án nhân dân năm 2018 đã đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội, không bỏ lọt tội phạm. Hình phạt áp dụng đối với các bị cáo đều đảm bảo nghiêm minh, tương xứng với tính chất, hành vi và nhân thân của người phạm tội trong từng vụ án. Việc xử phạt tù cho bị cáo được hưởng án treo, cải tạo không giam giữ và các hình phạt không phải là phạt tù được đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
Trong số 1.205 bị cáo đã xét xử, Tòa án tuyên phạt tiền 237 bị cáo; cải tạo không giam giữ 135 bị cáo; phạt tù nhưng cho hưởng án treo 115 bị cáo; phạt tù dưới 3 năm 619 bị cáo, phạt tù từ 3 năm đến 7 năm 51 bị cáo, phạt tù từ 7 năm đến 20 năm 46 bị cáo, phạt tù chung thân 1 bị cáo và tử hình đối với 1 bị cáo.
Có thể khẳng định, kết quả công tác xét xử các vụ án hình sự của TAND tỉnh thời gian qua đã đáp ứng yêu cầu của công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần quan trọng cùng các cơ quan bảo vệ pháp luật giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh, tạo điều kiện để phát triển KT-XH.
Vân Giang