Sau một buổi làm việc khẩn trương, nghiêm túc, hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết T.Ư7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân và nông thôn đã hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra. Tại hội nghị này, chúng ta đã được nghe báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 26 với phân tích cụ thể, sâu sắc của đồng chí Phó Bí thư, Chủ tịch UBND tỉnh, các ý kiến tham luận và nhất là ý kiến phát biểu của đồng chí Lê Huy Ngọ.
Báo cáo và các ý kiến phát biểu đều thống nhất khẳng định: 5 năm qua, việc triển khai thực hiện Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X) ở tỉnh ta đã được cấp ủy, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ và tổ chức thực hiện nghiêm túc, nhân dân hồ hởi thực hiện nên đã thu được nhiều kết quả quan trọng: Nhận thức của các cấp, các ngành và người dân về vị trí của nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc được nâng lên.
Nghị quyết đã thực sự mang lại đổi thay trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn, nổi bật là: Công tác lập quy hoạch về phát triển nông nghiệp, nông thôn được quan tâm, chỉ đạo và hoàn thành, làm cơ sở cho việc tổ chức thực hiện, đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ. Sản xuất nông nghiệp phát triển toàn diện, từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa.
Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, cơ giới hóa và ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào sản xuất nông nghiệp được quan tâm, góp phần tăng năng suất lao động, giảm đáng kể chi phí sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cho người nông dân. Sản phẩm nông nghiệp ngày càng đa dạng, phong phú, bước đầu đã hình thành được những cánh đồng mẫu lớn, vùng sản xuất tập trung gắn với chế biến. Kinh tế nông thôn chuyển dịch theo hướng tăng công nghiệp, dịch vụ.
Nhiều làng nghề truyền thống được khôi phục và mở rộng, tạo thêm nhiều việc làm tại chỗ, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh xóa đói, giảm nghèo ở nông thôn. Kết cấu hạ tầng nông thôn, nhất là trường học, giao thông, thủy lợi, nước sạch, mạng lưới điện và hệ thống thông tin được quan tâm đầu tư nâng cấp, xây dựng đem lại lợi ích thiết thực.
Đời sống vật chất, tinh thần của người nông dân không ngừng được cải thiện và nâng cao. Đặc biệt, qua gần 3 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới đã tạo được bước chuyển quan trọng về nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, của cộng đồng doanh nghiệp và của người dân trong việc tham gia xây dựng nông thôn mới. Không khí thi đua xây dựng nông thôn mới ở các địa phương khá sôi động, nhân dân ngày càng thấy rõ thêm trách nhiệm của mình, hồ hởi, phấn khởi đóng góp xây dựng nông thôn mới.
Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân và nông thôn, sản xuất nông nghiệp và kinh tế nông thôn ở tỉnh ta tăng trưởng ổn định và phát triển khá toàn diện. Nông thôn có nhiều đổi mới, nông dân có nhiều tiến bộ. Vị thế của giai cấp nông dân tiếp tục được khẳng định. Hệ thống chính trị được củng cố, dân chủ ở cơ sở được phát huy. Các giá trị văn hóa được bảo tồn và phát triển. Kết quả đó đã góp phần rất quan trọng giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội trong điều kiện có nhiều khó khăn do khủng hoảng và suy thoái kinh tế toàn cầu suốt mấy năm vừa qua.
Thay mặt Ban Thường vụ Tỉnh ủy, tôi nhiệt liệt biểu dương sự nỗ lực, cố gắng và những kết quả mà các cấp, các ngành và nhân dân toàn tỉnh đã giành được trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết T.Ư7 (khóa X) trong những năm vừa qua.
Cũng nhân dịp này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Ninh Bình xin trân trọng cảm ơn các Bộ, ban, ngành Trung ương mà trực tiếp là Bộ Nông nghiệp và PTNT, cá nhân đồng chí Lê Huy Ngọ - nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT - Cố vấn Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới; đồng chí Nguyễn Đăng Khoa - nguyên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT, đã thường xuyên quan tâm, theo dõi và giúp đỡ Đảng bộ tỉnh Ninh Bình trong suốt quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết T.Ư7 (khóa X).
Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta cũng thẳng thắn nhìn nhận, đánh giá và nghiêm túc chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết. Vừa qua, khi các huyện, thành, thị ủy sơ kết Nghị quyết cũng đã chỉ ra những yếu kém, tồn tại, trong đó đáng chú ý là: Nhận thức của một số cấp ủy, cán bộ, đảng viên về vị trí của nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc còn hạn chế, chưa thực hiện đồng bộ 3 vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Sản xuất nông nghiệp tuy phát triển nhưng vẫn còn nhỏ lẻ, hiệu quả thấp, chưa hình thành rõ nét chuỗi liên kết trong sản xuất nông nghiệp, nhất là giữa sản xuất với tiêu thụ sản phẩm. Mô hình mới, cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao còn ít. Việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế. Công nghiệp, dịch vụ và ngành nghề ở một số địa phương phát triển chậm, chưa thúc đẩy mạnh mẽ chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động ở nông thôn. Doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, gắn bó với nông dân còn ít.
Hoạt động của hợp tác xã nông nghiệp chậm đổi mới, còn tư tưởng trông chờ. Việc giải quyết các vấn đề như lao động, việc làm, vệ sinh môi trường, tai, tệ nạn xã hội vẫn còn nhiều khó khăn. Đời sống của nông dân tuy đã được cải thiện và nâng cao nhưng nhìn chung vẫn còn ở mức thấp so với khu vực thành thị. Công tác xây dựng nông thôn mới ở một số nơi chưa được tập trung chỉ đạo, tính chủ động, quyết liệt chưa cao.
Tôi đề nghị các cấp ủy, chính quyền, MTTQ, đoàn thể và thủ trưởng các cơ quan, đơn vị cần nghiêm túc nhìn nhận, đánh giá những tồn tại, hạn chế ở địa phương, đơn vị mình, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để việc tổ chức thực hiện Nghị quyết T.Ư7 (khóa X) trong thời gian tới đạt nhiều kết quả cao hơn nữa.
Trong những năm tới, bên cạnh những thuận lợi, việc triển khai thực hiện Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn trên địa bàn tỉnh ta cũng sẽ còn gặp phải nhiều khó khăn, thách thức, nhất là những tác động không thuận lợi của tình hình chính trị, kinh tế thế giới, khu vực và trong nước. Cùng với đó là những diễn biến khó lường của tình hình thời tiết, thiên tai, dịch bệnh...
Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X) trên địa bàn tỉnh, từ kết quả và những bài học kinh nghiệm rút ra sau 5 năm thực hiện Nghị quyết, bên cạnh 4 nhóm nhiệm vụ, giải pháp đã được nêu trong báo cáo của Tỉnh ủy, tôi đề nghị các cấp, các ngành quán triệt và thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Một là: Tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nội dung của Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X); Chương trình hành động số 20-CTr/TU của Tỉnh ủy, thực hiện Nghị quyết T.Ư 7 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong toàn bộ hệ thống chính trị. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, làm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là nông dân nhận thức đầy đủ, sâu sắc sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn; vai trò chủ thể của người nông dân trong quá trình phát triển, xây dựng nông thôn mới.
Hai là: Tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch trong sản xuất nông nghiệp và phát triển nông thôn theo tinh thần đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp với mục tiêu giá trị gia tăng và lợi nhuận. Phát triển toàn diện và bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới. Tư duy mới khi Luật Đất đai (sửa đổi) có hiệu lực. Do vậy, phải cơ cấu lại ngành nông nghiệp, gắn sản xuất với chế biến và thị trường nhằm khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của tỉnh, nhất là về lao động, đất đai, địa hình, giao thông, thủy lợi.
Đẩy nhanh tiến độ dồn điền, đổi thửa gắn với quy hoạch, tổ chức lại sản xuất. Tích cực ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ sinh học, đưa các giống cây, con và quy trình sản xuất mới có năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh cao vào sản xuất. Khoa học kỹ thuật và công nghệ là yếu tố quan trọng làm tăng giá trị, bảo vệ môi trường. Đổi mới mạnh mẽ hoạt động các HTX theo Luật HTX, đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Mạnh dạn xây dựng những mô hình mới tạo hướng đột phá trong phát triển nông nghiệp, thay đổi tư duy, thói quen cũ trong sản xuất nông nghiệp của cán bộ, đảng viên trước hết cán bộ khuyến nông và nông dân. Rà soát, đánh giá hiệu quả của các cơ chế chính sách, trên cơ sở đó điều chỉnh, bổ sung các chính sách mới thúc đẩy nông nghiệp, nông thôn phát triển, nhân dân trong tỉnh phấn khởi có thêm động lực mới.
Từng bước hình thành những vùng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Hình thành những sản phẩm chủ lực có thương hiệu xuất khẩu lớn. Tạo môi trường thuận lợi để thu hút, phát triển các loại hình doanh nghiệp nông thôn, nhất là phát huy vai trò các doanh nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản, sử dụng nguyên liệu và lao động hiện có ở tỉnh ta.
Đảm bảo tiến độ các công trình xây dựng cơ bản phục vụ sản xuất nông nghiệp, phòng, chống thiên tai, đối phó với biến đổi khí hậu. UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng các huyện, thành phố, thị xã tích cực, chủ động trong việc tham mưu, đề xuất các giải pháp ứng phó với tình trạng nước biển dâng, xâm thực mặn và lũ đầu nguồn mỗi khi mùa mưa bão.
Ba là: Nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân, nhất là những vùng khó khăn quan tâm nâng cao dân trí, phát huy dân chủ, đảm bảo dân sinh cho nông dân; trong đó tăng cường đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo nghề, quy hoạch mở rộng các làng nghề truyền thống, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người nông dân. Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, nâng cao chất lượng công tác y tế, giáo dục, thông tin truyền thông; giải quyết tốt các vấn đề về nước sạch, điện sinh hoạt, vệ sinh môi trường ở các vùng nông thôn.
Đẩy manh thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động tại cơ sở, nhất là cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", phát huy tinh thần tương thân tương ái, tình làng nghĩa xóm, bài trừ các hủ tục, thực hiện nếp sống văn hóa mới ở nông thôn. Chủ động nắm chắc tình hình, chỉ đạo giải quyết kịp thời những vụ việc phát sinh, không để xảy ra phức tạp, trở thành điểm nóng về an ninh, trật tự, đảm bảo tốt an ninh nông thôn.
Bốn là: Tập trung huy động mọi nguồn lực, phát huy vai trò của doanh nghiệp trong thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn, trước hết là hệ thống giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, hệ thống lưới điện và cấp nước sinh hoạt. Phát triển và nâng cao chất lượng các loại hình dịch vụ phục vụ sản xuất, đời sống của nông dân.
Đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của đảng bộ, chi bộ cơ sở để thực sự là hạt nhân lãnh đạo toàn diện trên địa bàn nông thôn. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền cùng với phát huy vai trò của MTTQ, các tổ chức đoàn thể, xã hội, nhất là Hội Nông dân trong việc tuyên truyền, vận động nông dân chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tạo điều kiện cho Hội Nông dân phát triển Quỹ hỗ trợ nông dân và trực tiếp thực hiện một số chương trình, dự án phục vụ sản xuất và nâng cao đời sống của nông dân, xây dựng người nông dân mới.
Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X) của tỉnh Ninh Bình rất phấn khởi được đón đồng chí Lê Huy Ngọ, nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT, Cố vấn Ban chỉ đạo Trung ương về Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới - người có nhiều năm gắn bó với nông nghiệp, nông dân và nông thôn về dự, theo dõi và chỉ đạo.
Từ thực tiễn công tác, với tình cảm và trách nhiệm của mình, tại hội nghị này đồng chí đã phát biểu chỉ đạo, định hướng giúp cho tỉnh ta triển khai thực hiện tốt hơn Nghị quyết T.Ư 7 nói chung và chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới nói riêng.
Vì vậy, tôi đề nghị Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới các cấp của tỉnh, các đồng chí đại biểu về dự hội nghị tiếp thu và thực hiện nghiêm túc ý kiến phát biểu chỉ đạo của đồng chí Lê Huy Ngọ và kết luận tại hội nghị để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt hơn nữa Nghị quyết T.Ư 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn ở đơn vị, địa phương mình, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, xây dựng tỉnh Ninh Bình ngày càng giàu mạnh.
Những kiến nghị của tỉnh đối với Trung ương mong đồng chí và các đồng chí ở Bộ Nông nghiệp & PTNT nghiên cứu, đề xuất với Trung ương giải quyết thời gian tới. Sau hội nghị, Văn phòng Tỉnh ủy phối hợp với các cơ quan tiếp thu các ý kiến phát biểu tại hội nghị hoàn thiện báo cáo, nhất là phần nhiệm vụ và giải pháp, các kiến nghị làm cơ sở cho các cấp, các ngành và nông dân tổ chức thực hiện thời gian tới.
(*) Đầu đề do Báo đặt.