Thủ tướng chủ trì Hội nghị về tình hình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp

Chiều 23/8, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ và Chính phủ để đánh giá tình hình sau 2 tháng vận hành chính quyền 2 cấp; dự thảo báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư về bàn giao, quản lý tài sản công, trụ sở sau sắp xếp, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; báo cáo công tác chuẩn bị tổng kết chương trình và phong trào thi đua cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025.

Dự hội nghị có các Phó Thủ tướng Chính phủ; Phó Bí thư Đảng uỷ Chính phủ; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương.

Mở đầu cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị, Chính phủ đã vào cuộc tích cực.

Sau 2 tháng thực hiện, chính quyền địa phương 2 cấp đã vận hành tương đối ổn định, khẳng định sự đúng đắn của chủ trương, sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị; được chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện quyết liệt, thống nhất, thông suốt từ Trung ương đến địa phương; có sự vào cuộc tích cực, chủ động của tất cả các cấp, các ngành, địa phương…

Nhờ đó, có sự chuyển biến tích cực. Nền hành chính chuyển trạng thái từ quản lý sang kiến tạo, phục vụ nhân dân, doanh nghiệp, nhận được sự đồng tình, ủng hộ cao của người dân.

Từ sự cải cách trong giải quyết thủ tục hành chính, tin tưởng về nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, vì người dân trong tương lai.

Tuy nhiên, theo Thủ tướng, trong giai đoạn đầu vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức cần tập trung giải quyết để bộ máy vận hành thông suốt, trơn tru, đồng bộ, hiệu quả, nhất là trong sắp xếp nhân sự, cơ sở hạ tầng, tài chính, ngân sách, số hoá dữ liệu, bàn giao tài sản, bố trí sắp xếp trụ sở, tài sản công, sắp xếp nhà ở cho cán bộ…, đặc biệt là các vướng mắc liên quan đất đai, tài sản, tài chính, việc chi trả cho người về hưu sớm.

Cho biết, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo nếu thiếu người ở cấp cơ sở thì phải báo ngay, không đủ người thì điều người từ tỉnh xuống, từ bộ về, Thủ tướng đề nghị các đại biểu cần đánh giá khái quát toàn diện đạt được trong thời gian vừa qua; những cái chưa được, hạn chế, bất cập, khó khăn, vướng mắc và giải pháp tháo gỡ, trên tinh thần khó khăn ở đâu, tháo gỡ ở đó; vướng ở cấp nào, cấp đó giải quyết.

Cùng với đó, rà soát đánh giá tiến độ triển khai thực hiện triển khai các kết luận của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; hoàn thiện thể chế pháp luật; kiến nghị giải pháp thiết thực, phù hợp, hiệu quả xây dựng, củng cố mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để tới đây vận hành thông suốt, đồng bộ, hiệu quả, không để xảy ra trục trặc; đặc biệt phải thiết kế công cụ đo lường việc thực hiện công tác này.

Yêu cầu tiếp tục vào cuộc tích cực, Thủ tướng Chính phủ lưu ý, sau sắp xếp đã tạo ra không gian phát triển mới, từ đó phải có quy hoạch như thế nào, khai thác không gian mới như thế nào; nếu chưa có quy hoạch cấp xã thì việc quy hoạch sẽ như thế nào, việc sử dụng tiền vốn hiện nay khác trước đây, phải hạch toán, thu đủ chi. Điều đó đặt ra vấn đề chuyển đổi trạng thái…

Theo Bộ Nội vụ, sau gần hai tháng triển khai vận hành chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Các địa phương đã hoàn thành sắp xếp, kiện toàn Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, cấp xã; đã thành lập 465 cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban Nhân dân 34 tỉnh, thành phố và 9.916 phòng chuyên môn thuộc Ủy ban Nhân dân 3.321 xã, phường, đặc khu.

Các Trung tâm Phục vụ hành chính công đã đi vào hoạt động. Đến nay, 32/34 địa phương thành lập 3.139 Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã; thành phố Hà Nội và tỉnh Quảng Ninh vận hành theo mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công một cấp và tổ chức các chi nhánh hoặc điểm phục vụ hành chính công.

Từ ngày 1/7 đến 19/8/2025, cả nước đã tiếp nhận tổng cộng gần 4,4 triệu hồ sơ, trong đó 74,7% hồ sơ nộp trực tuyến. Thành phố Hồ Chí Minh vẫn là địa phương có số lượng hồ sơ cao nhất với 645,5 ngàn hồ sơ, trong khi Điện Biên có số lượng hồ sơ thấp nhất với gần 15 ngàn hồ sơ.

Đến ngày 21/8/2025, trên cơ sở 30 Nghị định của Chính phủ về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong các lĩnh vực, các Bộ, cơ quan ngang Bộ đã ban hành 66 thông tư để tiếp tục phân cấp, phân định thẩm quyền và hướng dẫn các nội dung thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực chuyên ngành.

Bên cạnh đó, việc phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền được đẩy mạnh. Tính đến ngày 19/8/2025, có tổng số hơn 94 ngàn người có quyết định nghỉ việc, trong đó gần 82 ngàn người đã nghỉ hưu, nghỉ việc, hơn 50 ngàn người đã nhận tiền chi trả.

Về sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, tài sản công, theo Bộ Tài Chính, đến ngày 15/8/2025, tổng số cơ sở nhà, đất dôi dư, cần xử lý là 16.124 cơ sở, trong đó có 6.704 cơ sở nhà đất phát sinh do sắp xếp đơn vị hành chính.

Riêng đối với xe ôtô, hiện nay, vẫn còn 354/3.321 đơn vị hành chính cấp xã chưa được trang bị xe ôtô. Cùng với đó đến nay vẫn còn 601/3.321 đơn vị hành chính cấp xã chưa đáp ứng về máy móc, thiết bị và chủ yếu chưa đáp ứng về mặt chất lượng máy móc, thiết bị phục vụ nhiệm vụ.

Tại hội nghị, lãnh đạo các bộ cho rằng, chính quyền địa phương, nhất là ở cấp xã mới đang tập trung sắp xếp, tổ chức vận hành theo mô hình mới và tập trung giải quyết thủ tục hành chính; chưa tập trung tổ chức khai thác tốt các không gian mới được tạo ra sau sắp xếp đơn vị hành chính; chưa thể hiện rõ kiến tạo phát triển; việc thực hiện giải quyết các công việc theo phân cấp, phân quyền còn lúng túng; số lượng, chất lượng cán bộ, công chức, viên chức chưa đồng đều, nhiều đơn vị thiếu cán bộ chuyên môn; việc ứng dụng công nghệ thông tin, lưu trữ hồ sơ, số hóa tài liệu… chưa đồng bộ; công tác tài chính, ngân sách còn vướng mắc trong bàn giao hồ sơ, số liệu…

Kết luận cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ và Chính phủ về đánh giá tình hình thực hiện và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính, vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu thống nhất các công nghệ, hạ tầng, nền tảng trong giải quyết thủ tục hành chính ở cấp xã, đảm bảo cùng hệ thống, cùng ngôn ngữ, cùng hệ đo lường, hiện đại, kết nối liên thông.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp là cuộc cách mạng về tổ chức, sắp xếp lại giang sơn nhằm trang bị hành trang, tạo khí thế, động lực mới để cả nước bước vào kỷ nguyên mới giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng.

Dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị, việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp được Chính phủ đã vào cuộc tích cực, nhận được sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị; có sự vào cuộc tích cực, chủ động của tất cả các cấp, ngành, địa phương; được sự đồng tình, ủng hộ cao của người dân, doanh nghiệp.

Việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp đến nay cơ bản “thuận buồm, xuôi gió,” đang đi vào ổn định, thể hiện sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị; đáp ứng đúng, trúng với nguyện vọng của nhân dân; giải quyết được những khó khăn, vướng mắc trong quá trình phát triển.

Cho rằng, đây là việc lớn và khó nên trong quá trình thực hiện, khó tránh khỏi những vướng mắc, Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục rà soát, tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc để bộ máy đơn vị hành chính, nhất là ở cấp xã hoạt động trơn tru, đảm bảo hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Các bộ, ngành trên cơ sở pháp luật, Nghị định đã có, tiếp tục rà soát bổ sung, điều chỉnh, đảm bảo đủ cơ sở pháp lý, quy định để có cơ sở căn cứ thực hiện; tập trung giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp, không để tồn đọng, chậm trễ; trên cơ sở các quy hoạch, kế hoạch xác định định hướng phát triển không gian mới, phát huy tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của mỗi đơn vị cấp xã, cấp tỉnh.

Thủ tướng lưu ý rà soát tổng thể, phân loại về tổ chức, bộ máy, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi đơn vị hành chính cấp xã, trên cơ sở đó xây dựng vị trí việc làm, xác định biên chế để điều chỉnh, bổ sung.

Các bộ, ngành cử cán bộ xuống địa phương phải căn cứ vào nhu cầu của địa phương và theo sự sắp xếp, bố trí, điều phối của chính quyền cấp tỉnh.

Các bên liên quan giải quyết dứt điểm, hoàn thành việc chi trả chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức nghỉ sau sắp xếp theo quy định, muộn nhất là ngày 30/8.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo tổ chức khai thác hiệu quả cơ sở vật chất hiện có, đảm bảo hợp lý, khoa học, tránh lãng phí, song cũng không để khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất, nếu cần phải đề xuất, thời có hướng dẫn cho địa phương thực hiện mua sắm.

Các bên liên quan hướng dẫn địa phương thu, chi tài chính, ngân sách, nếu thừa thì điều chuyển, thiếu phải bổ sung; rà soát tổng thể về hạ tầng, nhất là hạ tầng công nghệ thông tin, hạ tầng số để tăng cường, bổ sung; đầu tư cơ sở hạ tầng để phát triển khoa học công nghệ; xây dựng cơ chế huy động nguồn lực.

Các đơn vị thống nhất công nghệ, hạ tầng, nền tảng phải đúng, đủ, sạch, sống, cùng một hệ thống, cùng ngôn ngữ, cùng hệ đo lường, đảm bảo hiện đại, kết nối liên thông; sớm hoàn thành công cụ đo lường mức độ, kết quả công việc của hệ thống hành chính và cán bộ, công chức, viên chức; đối với 17 bộ, ngành có hệ thống thủ tục hành chính phải kết nối, thống nhất, liên thông với nhau.

Thủ tướng yêu cầu các Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, trưởng ngành, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, cấp xã trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tích cực chủ động giải quyết công việc theo thẩm quyền, những vấn đề vượt thẩm quyền thì khẩn trương báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết.

Các bộ, ngành, địa phương cần phát huy tinh thần chủ động ở cấp cơ sở; tăng cường tập huấn, hướng dẫn để cán bộ cơ sở sớm bắt kịp với công việc.

Lưu ý các cơ quan truyền thông căn cứ tình hình cụ thể đẩy mạnh truyền thông chính sách, đặc biệt giới thiệu mô hình hay, cách làm tốt, có hiệu quả để nhân rộng, phản ánh những vướng mắc và đề xuất giải pháp, Thủ tướng yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra, biểu dương, khen thưởng kịp thời đơn vị, tập thể, cá nhân làm tốt, cũng như xử lý tổ chức, cá nhân cố tình gây cản trở, ách tắc quá trình phát triển.