Bắc Sơn là phường trung tâm của thị xã. Với số dân 9.211 nhân khẩu, số phụ nữ từ 15-49 tuổi là 1.753 người, nhiều năm qua, phường đã triển khai tốt các chính sách dân số, các chỉ tiêu giảm sinh và KHHGĐ, là đơn vị đứng đầu của thị xã trong công tác dân số-KHHGĐ. Đồng chí Phùng Thị Tân, cán bộ chuyên trách dân số phường Bắc Sơn cho biết: Công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện chính sách Dân số - KHHGĐ trong giai đoạn hiện nay tương đối khó khăn, bởi theo xu hướng của những năm gần đây thì quan điểm về sinh con thứ 3 trở lên không chỉ của các cặp vợ chồng sinh con một bề nữa mà các gia đình có điều kiện kinh tế cũng muốn sinh con thứ 3 trở lên ngày càng trở nên phổ biến.
Trước thực trạng đó, công tác dân số-KHHGĐ luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ, chính quyền phường, xác định công tác dân số - KHHGĐ là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội hàng năm, phấn đấu xây dựng phường có chất lượng dân số vững chắc. Để thực hiện các mục tiêu đó, công tác vận động, tuyên truyền các cặp vợ chồng đẻ ít, đẻ thưa, tập trung cho con cái học tập, phát triển kinh tế gia đình và lấy đội ngũ cán bộ, đảng viên làm đầu tàu gương mẫu được xác định là khâu quan trọng trong quá trình triển khai nhiệm vụ.
Theo đó, Ban chỉ đạo công tác dân số phường đã đẩy mạnh công tác truyền thông, vận động nhân dân bằng nhiều hình thức, phù hợp với từng nhóm đối tượng để tuyên truyền, phổ biến rộng rãi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân số-KHHGĐ. Trong đó, đặc biệt chú trọng truyền thông trực tiếp tại các hộ gia đình, các buổi họp tổ dân phố; đồng thời huy động sức mạnh của các ban, ngành, đoàn thể cùng vào cuộc; lồng ghép với cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư", phong trào phát triển kinh tế gia đình, nuôi con khỏe, dạy con ngoan của Hội Phụ nữ, Hội Nông dân. Đồng thời, công tác kiểm tra, đôn đốc, giám sát được chú trọng thường xuyên ở các tổ dân phố nhằm kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm các chính sách dân số theo quy định...
Hàng năm phường Bắc Sơn hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu về giảm sinh, các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, các chiến dịch dân số-KHHGĐ; triển khai có hiệu quả các mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn phường. Năm 2013, tổng số trẻ sinh ra trên địa bàn phường là 166 cháu, giảm 9 cháu so với năm 2012; tỷ suất sinh thô là 18,22%o, giảm 1,36%o so với năm 2012, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên là 9,6%; số người áp dụng các biện pháp tránh thai đạt 135%; tổ chức khám sức khỏe tiền hôn nhân cho 155 em ở tuổi vị thành niên và thanh niên; 19 trẻ sơ sinh được khám sàng lọc, 6 bà mẹ mang thai được khám sàng lọc trước sinh...
Đồng chí Vũ Thị Luyến, Giám đốc Trung tâm Dân số-KHHGĐ thị xã Tam Điệp cho biết: Là địa phương có cơ cấu dân số trẻ, số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ rất lớn (trên 10.000 người) nên việc thực hiện các mục tiêu dân số - KHHGĐ hàng năm phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhận thức đúng đắn của người dân.
Những năm qua, thị xã đã có những chỉ đạo kịp thời, chặt chẽ, phù hợp với tình hình thực tế ở địa phương. Thị xã đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhằm thực hiện tốt Pháp lệnh Dân số, chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền thực hiện Pháp lệnh Dân số và các văn bản pháp luật liên quan. Đặc biệt, UBND thị xã đã đưa chỉ tiêu về dân số-KHHGĐ vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội để lãnh đạo, chỉ đạo; giao chỉ tiêu về dân số-KHHGĐ cho các xã, phường tổ chức thực hiện.
Các ban, ngành, đoàn thể tổ chức quán triệt và đưa chỉ tiêu thực hiện về dân số-KHHGĐ là một nội dung quan trọng để đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của các tổ chức Hội cơ sở; các thôn, tổ dân phố đều xây dựng hương ước, quy ước gắn với những quy định về việc thực hiện các chính sách dân số-KHHGĐ... Triển khai và thực hiện tốt các hoạt động của mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số.
Hiện nay, 9/9 xã, phường trên địa bàn thị xã đã duy trì các CLB "Không sinh con thứ 3", CLB tiền hôn nhân, CLB nam nông dân với công tác dân số-KHHGĐ và tuyên tuyền cho đoàn viên, hội viên về công tác dân số/SKSS/KHHGĐ. Duy trì các đề án nâng cao chất lượng dân số: "Giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh", mô hình "Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân", "Sàng lọc trước sinh và sơ sinh". Đồng thời tập trung các hoạt động trong chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ vùng có mức sinh cao, vùng khó khăn.
Năm 2013, thị xã có 9/9 xã, phường triển khai chiến dịch "Tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ SKSS/KHHGĐ đến vùng có mức sinh cao, vùng khó khăn". Kết quả thực hiện chiến dịch đã tác động tới nhận thức của các cấp ủy, chính quyền và nhân dân về công tác dân số-KHHGĐ, đồng thời nâng cao hiệu quả thực hiện các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ.
Thị xã Tam Điệp đã có 3.694 ca áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại được thực hiện trong năm 2013, đạt 104% kế hoạch năm; tổng số trẻ em sinh ra 1.043 trẻ, giảm 146 trẻ; tỷ suất sinh thô là 16,84%o, giảm 2,50%o so với năm 2012; số trẻ được sinh ra là con thứ 3 trở lên 90 cháu, giảm 19 cháu; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên 8,62%, giảm 0,54% so với năm 2012.
Đồng chí Giám đốc Trung tâm Dân số-KHHGĐ thị xã chia sẻ: Chúng tôi xác định, công tác dân số-KHHGĐ muốn thành công một cách bền vững khi thay đổi nhận thức của người "trụ cột" trong gia đình. Bởi thế, chúng tôi coi sự tham gia của nam giới trong thực hiện công tác dân số- KHHGĐ là một chiến lược quan trọng để giải quyết một số vấn đề tồn tại của công tác dân số nhiều năm trước, đó là vấn đề bất hợp tác với vợ trong thực hiện KHHGĐ, tư tưởng lạc hậu, coi việc thực hiện KHHGĐ là của chị em... nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm và sự cảm thông, chia sẻ của người chồng đối với vợ trong việc thực hiện KHHGĐ. Phấn đấu giảm tỷ lệ sinh, duy trì tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở mức dưới 9%, tăng các cặp vợ chồng áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại; thực hiện đồng bộ các nội dung chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ để duy trì mức sinh thay thế một cách vững chắc trên địa bàn thị xã.
Bài, ảnh: Hồng Vân