Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, đoạn qua thành phố Ninh Bình được triển khai từ năm 2008-2009 trên địa bàn phường Ninh Khánh và Ninh Phong, với tổng chiều dài hơn 13km với số hộ bị ảnh hưởng là 284 hộ. Xác định công tác GPMB là một việc làm khó do ảnh hưởng đến quyền lợi và nghĩa vụ của nhiều hộ dân. Do đó, trong thời gian qua, thành phố Ninh Bình đã tập trung chỉ đạo các ngành, các cấp, các đoàn thể cùng vào cuộc để tuyên truyền, vận động, thuyết phục các hộ dân thuộc đối tượng GPMB về phương án đền bù cũng như tái định cư mà tỉnh đã đề ra. Với những biện pháp quyết liệt, đến nay đã có 274/284 nhận tiền theo phương án đền bù đã được phê duyệt.
Theo đồng chí Phạm Thanh Hà, Chủ tịch UBND thành phố: Đối với những hộ chưa chấp nhận phương án đền bù, Hội đồng GPMB thành phố đã cùng với chính quyền cơ sở, tổ trưởng dân phố và bà con thuyết phục, đối thoại để làm rõ những ý kiến, thắc mắc của các hộ dân.
Đồng thời yêu cầu các phòng, ban chức năng cũng có những giải trình về những thắc mắc của các hộ dân trên theo đúng quy định hiện hành của Nhà nước để người dân thông hiểu.
Tuy nhiên hiện nay, công tác GPMB của thành phố Ninh Bình đang còn gặp nhiều khó khăn. Hiện tại, phố Mía đông dài 186m còn 16 hộ chưa di dời, trong đó có 10 hộ chưa nhận tiền theo phương án đền bù đã được phê duyệt, 6 hộ đã nhận tiền nhưng chưa bàn giao mặt bằng.
Bên phố Mía tây dài 260m, trước khi triển khai dự án, UBND thành phố đã thống nhất với chủ đầu tư về phạm vi GPMB chỉ tập trung vào phía trái tuyến QL1A (phố Mía đông) để không ảnh hưởng đến phía phải tuyến. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra mốc giới thì phạm vi GPMB có ảnh hưởng đến đất đai, tài sản vật kiến trúc của một số hộ gia đình.
Trước những khó khăn đó, để đảm bảo đúng tiến độ bàn giao mặt bằng của dự án theo đúng chỉ đạo của UBND tỉnh tại Thông báo số 18, thành phố đã tiến hành tổ chức hội nghị đối thoại trực tiếp với từng hộ gia đình chưa đồng thuận với phương án đền bù như gia đình ông Đỗ Văn Hạnh, ông Đỗ Mạnh Thắng, ông Tống Văn Khoa, bà Nguyễn Thị Hiên, ông Trịnh Xuân Ý.
UBND thành phố cũng đã mời một số sở, ngành liên quan như: Thanh tra tỉnh; Tài chính, Giao thông - vận tải, Xây dựng, Tài nguyên và môi trường… dự hội nghị và giải thích với những hộ dân trên về những ý kiến, thắc mắc của họ theo các văn bản pháp luật của Nhà nước.
Qua đó, UBND thành phố cũng đề nghị các sở, ngành liên quan kiểm tra, rà soát lại xem Thành phố xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái định cư của 16 hộ gia đình phố Mía đông đã phù hợp hay chưa, từ đó vận dụng, đền bù hỗ trợ cho nhân dân theo đúng quy định của pháp luật và các văn bản của tỉnh.
Đồng chí Phạm Thanh Hà, Chủ tịch UBND thành phố cho biết: Dự án cải tạo, mở rộng Quốc lộ 1A và Dự án xây dựng Quảng trường, tượng đài Đinh Tiên Hoàng Đế là 2 dự án trọng điểm của tỉnh, mang ý nghĩa xã hội to lớn góp phần đảm bảo an toàn giao thông và thúc đẩy sự phát triển kinh tế -xã hội.
Vì vậy sự hợp tác, đồng thuận và ủng hộ của người dân sẽ tạo điều kiện đảm bảo cho dự án được triển khai đúng tiến độ, mang lại diện mạo mới cho TPNB nói riêng và tỉnh nói chung.
Thời điểm này, Thành phố đang vào cuộc với quyết tâm cao nhất là vận động, thuyết phục nhân dân đồng tình ủng hộ Nhà nước trong việc xây dựng các công trình phúc lợi, hạn chế tối đa việc phải cưỡng chế GPMB. Nếu thấy còn những vấn đề vướng mắc của người dân mà thành phố có thể giải quyết được theo đúng thẩm quyền thì Hội đồng GPMB sẽ vận dụng hết mức để có lợi cho người dân, không để nhân dân phải chịu thiệt thòi.
Qua các hội nghị đối thoại được thành phố tổ chức trong những ngày gần đây, nhiều hộ đã nhận thấy trách nhiệm của mình trong việc ủng hộ Nhà nước xây dựng các công trình xã hội.
Bà Nguyễn Thị Hiên (phố Mía đông) nói: Về cơ bản, Hội đồng GPMB thành phố đã làm đúng chính sách đền bù, GPMB và tái định cư cho hộ gia đình chúng tôi, nhưng còn một số thắc mắc về tài sản và hỗ trợ sinh hoạt trong thời gian xây nhà, gia đình tôi rất mong muốn thành phố xem xét để tính toán đủ cho gia đình.
Qua đối thoại với thành phố, sở, ngành trong tỉnh, gia đình tôi cũng nhận thấy việc Nhà nước thu hồi đất để xây dựng các công trình công cộng có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh cũng như của nhân dân nên gia đình tôi đồng tình ủng hộ và sẽ sớm di dời trả lại mặt bằng cho đơn vị thi công.
Lãnh đạo thành phố cũng cho biết, sau khi tổ chức đối thoại, nếu đến ngày 30/5, các hộ vẫn cố tình không di dời khỏi vị trí GPMB thì UBND thành phố buộc phải xây dựng phương án cưỡng chế, trước mắt sẽ tiến hành tổ chức cưỡng chế phần phạm vi làm lòng đường trước.
Để việc cưỡng chế diễn ra đúng quy trình, thủ tục, đảm bảo tính pháp lý, UBND thành phố cũng đề nghị các sở, ngành liên quan hỗ trợ, hướng dẫn thành phố hoàn tất cả thủ tục, quy trình cưỡng chế, thu hồi đất để GPMB kịp thời, không ảnh hưởng đến tiến độ thi công.
Nguyễn Thơm