Tăng cường quản lý dịch vụ bưu chính

Bưu chính là một loại hình dịch vụ đặc thù trong nền kinh tế, có vai trò quan trọng trong phục vụ điều hành của cấp ủy, chính quyền và đóng góp tích cực cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của tỉnh. Công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực bưu chính luôn được tăng cường nhằm kiểm soát, tạo điều kiện để các doanh nghiệp cạnh tranh lành mạnh, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh và kịp thời chấn chỉnh những sai phạm để hoạt động thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

Trên địa bàn tỉnh ta ngoài 2 doanh nghiệp chủ lực truyền thống là Bưu điện tỉnh Nam Định và Chi nhánh Bưu chính Viettel Nam Định, còn có hơn 20 chi nhánh, văn phòng đại diện cung cấp dịch vụ bưu chính và các đại lý “điểm nhượng quyền” của các doanh nghiệp đã được Sở Thông tin và Truyền thông (TT và TT) cấp văn bản xác nhận thông báo hoạt động bưu chính. Các loại hình dịch vụ bưu chính trên địa bàn tỉnh được các doanh nghiệp phát triển khá phong phú, đa dạng trên nền tảng ứng dụng công nghệ hiện đại, chú trọng cung cấp những dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao đời sống nhân dân và đảm bảo quốc phòng, an ninh của địa phương. Năm 2022, doanh thu bưu chính, chuyển phát trên địa bàn tỉnh ước đạt 320 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 130% kế hoạch. Dịch vụ Bưu chính công ích đã tiếp nhận 10.291 hồ sơ; trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính 411.397 hồ sơ. Đến nay, qua theo dõi quản lý, hầu hết các doanh nghiệp, cơ sở hoạt động kinh doanh dịch vụ bưu chính đều chấp hành đúng quy định của pháp luật như có Giấy chứng nhận Đăng ký kinh doanh do Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp; có Giấy phép hoạt động bưu chính; xác nhận thông báo hoạt động bưu chính trên địa bàn tỉnh; niêm yết công khai các thông tin dịch vụ (bảng giá cước; tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ; danh mục hàng hóa, vật phẩm cấm gửi, vận chuyển qua đường bưu chính; quy trình giải quyết khiếu nại của khách hàng...); đảm bảo thời gian toàn trình theo tiêu chuẩn công bố; thực hiện quy định về gói bọc bưu phẩm; đảm bảo an toàn cho người vận chuyển bưu gửi và mạng bưu chính trong quá trình hoạt động. Bưu điện tỉnh Nam Định thực hiện đúng quy định về dịch vụ thư phục vụ cơ quan Đảng, Nhà nước (dịch vụ bưu chính KT1) trên địa bàn; đảm bảo thông tin liên lạc phục vụ công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn.

Bên cạnh ưu điểm thì do phát triển quá nhanh với nhiều thành phần tham gia tổ chức dịch vụ nên việc thực thi pháp luật trong hoạt động bưu chính của một số doanh nghiệp chưa chặt chẽ, gây thiệt hại cho khách hàng. Việc kiểm soát hàng hóa trước khi tiếp nhận vận chuyển còn nhiều khó khăn là nguy cơ để các đối tượng lợi dụng vận chuyển hàng lậu, hàng cấm, gian lận thương mại, các hành vi bị nghiêm cấm nhằm chống lại Nhà nước, xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, vi phạm đạo đức, thuần phong mỹ tục, lợi ích của người dân và các hành vi vi phạm pháp luật khác. 

Tại cuộc thanh tra ngẫu nhiên 8 đơn vị hoạt động trong lĩnh vực bưu chính trên địa bàn (Bưu điện tỉnh Nam Định; Chi nhánh Bưu chính Viettel Nam Định, Chi nhánh công ty Cổ phần Giao hàng tiết kiệm tại Nam Định, Công ty TNHH MTV Chuyển phát nhanh Thuận Phong - Văn phòng tại Nam Định, Công ty TNHH TNT Express WorldWide (Vietnam) - Văn phòng tại Nam Định, Công ty Cổ phần Chuyển phát nhanh Vietstar, Công ty Cổ phần Dịch vụ giao hàng nhanh - Chi nhánh Nam Định; Công ty TNHH Dịch vụ chuyển phát nhanh Nam Định ZTO), lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều sai phạm. Ý thức chấp hành pháp luật của một số doanh nghiệp chưa nghiêm, chưa chủ động tìm hiểu để chấp hành các quy định của pháp luật trong cung cấp và sử dụng dịch vụ bưu chính; nhân viên giao dịch của các doanh nghiệp chưa nắm vững quy định của pháp luật trong hoạt động bưu chính, chỉ quan tâm đến doanh thu nên dẫn đến vi phạm. Trong đó, chứng từ xác nhận việc chấp nhận bưu gửi chưa ghi đầy đủ nội dung, không sử dụng dấu ngày hoặc sử dụng dấu ngày chưa đúng quy định; không thông báo cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi thay đổi nội dung liên quan đến hồ sơ đề nghị xác nhận thông báo hoạt động bưu chính; việc thực hiện quy định về niêm yết, cung cấp công khai các thông tin dịch vụ bưu chính mang tính hình thức, không thuận tiện cho khách hàng theo dõi, tra cứu thông tin. Vẫn còn tồn tại việc nhân viên bưu chính không tiến hành kiểm tra hàng gửi trước khi làm thủ tục nhận chuyển. Cá biệt vẫn còn 2 doanh nghiệp ghi khối lượng trên bưu gửi không đúng với khối lượng thực tế của bưu gửi; thu phí dịch vụ chuyển phát không đúng theo bảng giá cước đã được đơn vị công bố; 1 doanh nghiệp không sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt trong hợp đồng cung ứng sử dụng dịch vụ bưu chính và các chứng từ giao nhận với khách hàng… Những vi phạm này xảy ra phổ biến hơn vào thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán khi nhu cầu sử dịch vụ của người dân tăng cao, dồn dập, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, an toàn trong lĩnh vực bưu chính. Thanh tra Sở TT và TT đã xử phạt vi phạm hành chính gần 60 triệu đồng đối với các doanh nghiệp bưu chính vi phạm và yêu cầu khắc phục sai phạm.

Để kịp thời chấn chỉnh tình trạng này, Sở TT và TT tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức tuyên truyền, phổ biến quy định của pháp luật về hoạt động bưu chính cho các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ và người dân nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác, không để các đối tượng xấu lợi dụng mạng bưu chính thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Hướng dẫn các doanh nghiệp bưu chính cách phát hiện, xử lý tình huống phát hiện các đối tượng lợi dụng mạng bưu chính để vận chuyển hàng phạm pháp. Chủ động phối hợp các lực lượng Công an, Quản lý thị trường thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm an toàn, an ninh trong hoạt động cung ứng và sử dụng dịch vụ bưu chính. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm quy định về bảo đảm an toàn, an ninh trong hoạt động bưu chính để kịp thời chỉ ra những sai phạm cần khắc phục, ngăn chặn. 

Thời gian tới, Sở TT và TT sẽ tiếp tục tham mưu với UBND tỉnh tăng cường chỉ đạo công tác quản lý Nhà nước về bưu chính trên địa bàn; phối hợp với các sở, ngành, địa phương tích cực tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện, môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp đầu tư, mở rộng các dịch vụ và cạnh tranh lành mạnh. Huy động mọi nguồn lực để xây dựng hạ tầng đáp ứng nhu cầu sử dụng dịch vụ ngày càng cao của nhân dân và công tác phòng, chống thiên tai, đảm bảo quốc phòng an ninh, phát triển kinh tế. Đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp tổ chức dịch vụ bưu chính thực hiện nghiêm túc việc thông báo có hoạt động bưu chính và đề nghị cấp giấy phép kinh doanh dịch vụ bưu chính theo quy định của Luật Bưu chính, chế độ báo cáo theo quy định của Bộ TT và TT và các quy định khác có liên quan; tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật, những khuyến cáo cần thiết của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, các quy trình kỹ thuật, biện pháp nghiệp vụ về bảo đảm an toàn, an ninh trong cung ứng dịch vụ bưu chính; chủ động phối hợp chặt chẽ và tạo điều kiện để các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện nhiệm vụ nhằm bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội./.

Bài và ảnh: Nguyễn Hương