Theo thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường, thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai, nhất là từ khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, công tác quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Trong đó, công tác lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được Tỉnh ủy, HĐND, UBND các cấp quan tâm chỉ đạo thực hiện. Đến nay tỉnh đã được Chính phủ xét duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối (2016 - 2020).
Cùng với đó, công tác lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện được lập theo quy định. Việc lập quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, cấp huyện dựa trên các chỉ tiêu sử dụng đất được phân bổ và nhu cầu sử dụng đất của các ngành, các lĩnh vực; đồng thời quản lý tốt quỹ đất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2013 - 2018, nhiều quy hoạch đô thị đã được các ngành, các cấp triển khai lập và trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt, đáp ứng nhu cầu phát triển, như: Quy hoạch chung đô thị Ninh Bình, đô thị Nho Quan đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch chung xây dựng thị xã Tam Điệp (nay là thành phố Tam Điệp) đến năm 2030; Điều chỉnh quy hoạch chung thị trấn Yên Ninh, huyện Yên Khánh; Điều chỉnh quy hoạch chung thị trấn Yên Thịnh, huyện Yên Mô đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch chung đô thị Bình Minh đến năm 2030... Công tác lập quy hoạch đô thị đã tạo tiền đề cho việc xây dựng kế hoạch và triển khai các dự án phát triển đô thị, quản lý trật tự xây dựng đô thị.
Công tác đo đạc địa chính, giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được các cấp, ngành quan tâm thực hiện. Toàn tỉnh đã có 90/145 xã, phường, thị trấn được lập bản đồ địa chính dạng số. Căn cứ Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, trong 5 năm (2013-2018), trên địa bàn tỉnh đã cấp 94.514 giấy chứng nhận cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, trong đó: Cấp tỉnh cấp 3.166 giấy chứng nhận cho 810 tổ chức; cấp huyện cấp 91.348 giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân.
Kể từ ngày 1/7/2014 tới nay, tỉnh đã thực hiện giao đất, cho thuê đất để thực hiện 82 công trình, dự án trong khu đô thị với tổng diện tích trên 438 ha. Công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư được thực hiện theo đúng trình tự quy định của pháp luật và theo đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đáp ứng nhu cầu cho sự phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng trên địa bàn tỉnh. Các dự án sau khi được phê duyệt đi vào hoạt động đã phát huy hiệu quả, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động của địa phương.
Theo nhận định của Sở Tài nguyên và Môi trường, quá trình thực hiện quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại địa phương còn nhiều tồn tại, hạn chế. Trong đó, vẫn còn một số trường hợp chưa có sự thống nhất giữa quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch đô thị, quy hoạch ngành, lĩnh vực khác có sử dụng đất.
Nguyên nhân do thời kỳ thực hiện quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch đô thị, quy hoạch chuyên ngành không hoàn toàn thống nhất. Một số quy hoạch đô thị, quy hoạch chuyên ngành được phê duyệt sau khi quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt. Như vậy, nhu cầu sử dụng đất của ngành, lĩnh vực chưa được cập nhật, tổng hợp đầy đủ vào quy hoạch sử dụng đất.
Bên cạnh đó một số huyện vẫn chưa chủ động trong công tác lập quy hoạch dẫn đến việc triển khai lập quy hoạch bị kéo dài. Công tác kiểm tra, kiểm soát thực hiện xây dựng theo quy hoạch đã được duyệt tại các địa phương chưa được thường xuyên, dẫn đến một số đơn vị triển khai thực hiện đầu tư xây dựng công trình chưa tuân thủ tuyệt đối với quy hoạch đã được lập và phê duyệt.
Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai vẫn còn nhiều hạn chế: Số lượng vụ việc thanh tra đất đai hàng năm còn ít; việc kiểm tra chấp hành pháp luật đất đai chưa thực hiện thường xuyên, chất lượng kiểm tra chưa cao, nhất là việc kiểm tra trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước về đất đai ở các cấp; việc xử lý vi phạm đất đai còn chậm, chưa dứt điểm...
Đại diện lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết: Để thực hiện tốt chính sách pháp luật về đất đai, thời gian tới Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu với tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan đẩy nhanh tiến độ nâng cao chất lượng công tác lập, thẩm định và phê duyệt các đồ án quy hoạch.
Trong đó chú trọng việc lựa chọn tổ chức lập quy hoạch xây dựng, đảm bảo thực sự có năng lực, kinh nghiệm, uy tín, trách nhiệm. Tập trung kiểm tra, rà soát những vướng mắc trong việc thực hiện quy hoạch xây dựng của địa phương và lập kế hoạch hướng dẫn các huyện, thành phố và các chủ đầu tư thực hiện quy hoạch đồng bộ theo quy định.
Tăng cường năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ thực hiện công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch tại các cấp. Đồng thời, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật về lĩnh vực đất đai.
Giáng Hương