Tình hình vi phạm TTATGT đường thủy nội địa còn nhiều diễn biến phức tạp. Tình trạng phương tiện không đăng ký, đăng kiểm, người điều khiển phương tiện không có bằng cấp, chứng chỉ chuyên môn, phương tiện chở khách, bến khách ngang sông không đủ điều kiện vẫn ngang nhiên hoạt động. Phương tiện giao thông thủy neo đậu, đi lại tùy tiện vẫn diễn ra tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn. Hàng trăm bến đò chở khách ngang sông, việc mặc áo phao cho người đi đò một số nơi chưa được thực hiện nghiêm túc. Nhiều đò không đảm bảo an toàn. Có bến đò, đường dẫn lên, xuống không đủ điều kiện theo quy định.
Trên các sông còn nhiều vi phạm như: việc đăng đó, vó, bè gây ách tắc giao thông. Còn nhiều phương tiện có tải trọng nhỏ thực hiện công việc bốc xếp tại các bến tạm, hoạt động chui lủi, chưa làm thủ tục đăng ký, đăng kiểm.
Nhiều bến đò chưa có bảng niêm yết giá vé, bảng nội quy đúng quy định, thiết bị neo buộc không chắc chắn, một số người tham gia chở đò không đảm bảo sức khỏe, nhiều đò chở khách quá tải, chủ đò chưa chấp hành các quy định về điều kiện an toàn của phương tiện và người lái. Trên các tuyến hồ và tại các điểm du lịch bằng thuyền còn nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn đuối nước…
Trước thực trạng trên, từ năm 2011, thực hiện sự chỉ đạo của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban An toàn giao thông tỉnh đã chỉ đạo các địa phương xây dựng và thực hiện phong trào "Văn hóa giao thông với bình yên sông nước".
Qua 3 năm triển khai thực hiện, các cấp, các ngành đã tích cực xây dựng phong trào, xây dựng điểm các mô hình văn hóa giao thông đường thủy tại các khu dân cư ven sông, ven biển, bến cảng…
Công an tỉnh phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh duy trì hoạt động của các tổ tự quản tham gia vận động quần chúng giữ gìn trật tự an toàn xã hội và TTATGT khu vực Cảng Ninh Bình với chủ đề "Bến cảng bình yên" và "Cụm giáp ranh an toàn về an ninh trật tự" giữa 3 phường ven sông Đáy của thành phố Ninh Bình và các xã của huyện ý Yên (Nam Định); xây dựng cụm giáp ranh an toàn về an ninh trật tự giữa 5 xã ven sông Đáy của huyện Yên Khánh với 5 xã của huyện Nghĩa Hưng (Nam Định), nhằm vận động quần chúng nhân dân tham gia phát hiện, tố giác, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường thủy nội địa trên tuyến sông Đáy.
Ngoài ra, việc xây dựng các tổ an ninh nhân dân, tổ tự quản "Tàu thuyền an toàn" ở các xã vùng ven biển Kim Sơn được quan tâm đúng mức. Công an các xã ven biển đã thành lập 19 tổ an ninh trật tự và giao nhiệm vụ cho Tổ trưởng Tổ tự quản tuyên truyền, vận động nhân dân làm nghề nuôi trồng thủy sản chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật về an toàn giao thông thủy.
Công an các xã ven biển huyện Kim Sơn còn phối hợp với Công ty cổ phần Vận tải thủy số 2 xây dựng và duy trì hoạt động của 81 tổ tự quản và tàu tự quản để thực hiện khẩu hiệu " An toàn, hiệu quả trong sản xuất kinh doanh"; "Tàu tốt an toàn, hiệu quả", "Bến cảng bình yên".
Công tác an toàn giao thông đường thủy được các cấp ủy, chính quyền quan tâm chỉ đạo các tổ chức đoàn thể vào cuộc. Tỉnh đoàn đã chỉ đạo các cấp bộ đoàn triển khai xây dựng và tổ chức hoạt động mô hình "Bến đò ngang an toàn" ở các bến đò xã Thượng Kiệm, Kim Tân (Kim Sơn), xã Khánh Thành (Yên Khánh).
Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia phong trào "Văn hóa giao thông với bình yên sông nước" được các sở, ban, ngành trong toàn tỉnh quan tâm đúng mức.
Sở Giao thông - Vận tải phối hợp với các ngành có liên quan triển khai tổ chức hội thi tìm hiểu pháp luật an toàn giao thông đường thủy nội địa trong toàn tỉnh; thường xuyên tổ chức in, sao tài liệu, tờ rơi và các tài liệu tuyên truyền về an toàn giao thông đường thủy để cấp, phát cho nhân dân sống ở ven sông và các đối tượng thường xuyên tham gia giao thông thủy.
Phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan ở Trung ương và địa phương tổ chức lễ phát động "Hãy mặc áo phao khi đi đò"; phát áo phao, dụng cụ nổi cho toàn bộ các bến đò ngang sông và các bến đò du lịch trên địa bàn tỉnh. Sở Giao thông - Vận tải còn tổ chức cho 5 tổ chức và 75 cá nhân là các chủ bến đò ngang sông ký cam kết không vi phạm các quy định về TTATGT đường thủy nội địa.
Năm 2012, Sở Giao thông - Vận tải phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức lễ phát động phòng, chống đuối nước và cấp hơn 400 cặp áo phao cho học sinh của Trường Tiểu học xã Gia Lạc (Gia Viễn); tổ chức hội nghị chuyên đề về văn hóa giao thông đường thủy nhằm tuyên truyền cho các đối tượng là chủ bến đò, người lái phương tiện và dân cư các xóm, làng ven sông.
Lực lượng Công an tỉnh chỉ đạo Đội Cảnh sát giao thông đường thủy, Công an các huyện, thành phố, thị xã và các đơn vị có liên quan phối hợp với Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Chi cục Thủy sản tổ chức nhiều đợt sử dụng phương tiện tàu, thuyền, xuồng máy có gắn loa tuyên truyền các quy định của pháp luật về TTATGT thủy nội địa đến các thôn, xóm, làng chài ven sông, ven biển. Gắn áp phích, phát tờ rơi, kẻ vẽ khẩu hiệu tuyên truyền về an toàn giao thông thủy nội địa tại những nơi phương tiện giao thông thủy neo đậu, nơi người dân tập trung sinh sống, làm nghề trên sông.
Để thực hiện tốt phong trào "Văn hóa giao thông với bình yên sông nước", trong các năm qua, các cơ quan chức năng của tỉnh đã tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về an toàn giao thông đường thủy nội địa.
Trong năm 2012 có nhiều bến đò chở khách ngang sông đã bị đình chỉ hoạt động, nhiều chủ đò bị cảnh sát giao thông đường thủy xử phạt vì vi phạm chở quá số người quy định, đò không đảm bảo an toàn. Riêng 5 tháng đầu năm nay, Cảnh sát giao thông thủy đã phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra 18 lượt các bến đò chở khách, phát hiện và xử lý 437 trường hợp vi phạm, phạt tiền 35.340.000 đồng. Ban đăng kiểm thủy thực hiện giám sát kiểm tra kỹ thuật cấp phép lưu hành 12 phương tiện thủy nội địa.
Phong trào "Văn hóa giao thông với bình yên sông nước" đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, các cấp, các ngành triển khai đồng bộ, quyết liệt từ khâu tuyên truyền đến tuần tra, kiểm soát, do vậy tai nạn giao thông được kiềm chế. Công tác cải cách thủ tục hành chính, kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, đăng ký phương tiện thủy nội địa; đào tạo cấp bằng chứng chỉ chuyên môn được triển khai thực hiện nghiêm túc…
Những kết quả trên đã góp phần đảm bảo TTATGT thủy trên địa bàn tỉnh; phục vụ đắc lực cho nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Trong thời gian tới, để tiếp tục thực hiện phong trào "Văn hóa giao thông với sự bình yên sông nước", các biện pháp bảo đảm ATGT của tỉnh hướng đến mục tiêu đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân chứ không phải vì mục tiêu tăng số vụ phạt, số tiền xử phạt các vi phạm về TTATGT đường thủy.
Tuy nhiên, trong điều kiện một bộ phận người dân, các chủ phương tiện chưa chấp hành tốt các quy định của pháp luật về TTATGT đường thủy nội địa, do vậy tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường công tác xử lý và áp dụng mức phạt cao nhất đối với các vi phạm, nhằm tăng tính răn đe.
Cùng với đó là tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật về TTATGT đến với mọi người dân sinh sống ở vùng ven sông, nước. Đẩy mạnh công tác quản lý Nhà nước về TTATGT đường thủy nội địa. Tăng cường phối hợp trong đào tạo, kiểm tra, kiểm soát các chủ phương tiện vận tải hành khách, hàng hóa bằng đường thủy đảm bảo các tiêu chí an toàn trong giao thông thủy nội địa.
Các cấp chính quyền, ngành chức năng tập trung chỉ đạo, hướng dẫn đội ngũ cán bộ cấp xã, phường thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm trong công tác quản lý hoạt động của các bến đò chở khách ngang sông.
Cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể làm tốt công tác tham mưu để UBND tỉnh ban hành cơ chế quản lý, bảo đảm TTATGT đường thủy nội địa trên địa bàn, góp phần hạn chế, giảm thiểu TNGT đường thủy nội địa, giữ vững sự bình yên của sông nước.
Mạnh Dũng