Quyết liệt triển khai loại hình hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền là giải pháp cung cấp hóa đơn có kết nối với cơ quan thuế, mang lại nhiều lợi ích. Người nộp thuế có thể chủ động trong việc lập hóa đơn khi có phát sinh bán hàng hóa, dịch vụ; tiết kiệm thời gian, chi phí. Người tiêu dùng có thể nhận HĐĐT ngay khi thanh toán. Đối với cơ quan thuế, loại hình hóa đơn này sẽ hỗ trợ về cơ sở dữ liệu các giao dịch hàng hóa, dịch vụ, chống gian lận thương mại và trốn thuế. 

Ngày 15-12-2022, Tổng cục Thuế đã chính thức triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, áp dụng cho các nhóm đối tượng là doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoạt động trong các lĩnh vực trực tiếp liên quan đến giao dịch với người tiêu dùng, gồm: Kinh doanh ăn uống, nhà hàng, khách sạn; bán lẻ hàng hóa (trung tâm thương mại, siêu thị, bán lẻ hàng tiêu dùng); kinh doanh vàng bạc; bán lẻ thuốc tân dược; dịch vụ khác (dịch vụ vui chơi giải trí, vé cầu đường, vé xe buýt, vé tham quan, du lịch…). 

Với quyết tâm triển khai thành công loại hình hóa đơn này, Cục Thuế tỉnh đã chỉ đạo các phòng, Chi cục Thuế rà soát danh sách, phân loại người nộp thuế đang trực tiếp quản lý, hoạt động kinh doanh dịch vụ, hàng hóa cung cấp trực tiếp đến người tiêu dùng theo 7 nhóm ngành nghề để xây dựng phương án triển khai, chủ động gửi thông báo đến người nộp thuế trên địa bàn tỉnh để chuẩn bị, sẵn sàng thực hiện triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền; trong đó chú trọng cung cấp thông tin về thực trạng 100% người nộp thuế đã sử dụng HĐĐT theo Luật Quản lý Thuế. Vì vậy người nộp thuế đã có sẵn cơ sở hạ tầng và máy móc thiết bị điện tử, chỉ cần đăng ký chuyển đổi phần mềm đáp ứng chuẩn định dạng dữ liệu hóa đơn là có thể thực hiện được HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. Phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, các cơ quan thông tấn, báo chí trên địa bàn tỉnh tuyên truyền kịp thời lợi ích của việc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền bằng các hình thức phù hợp, đa dạng. Cục Thuế còn làm cầu nối giữa các nhà cung cấp giải pháp với doanh nghiệp, người nộp thuế trong trao đổi thông tin và hỗ trợ đảm bảo nhanh chóng, kịp thời khi người nộp thuế thực hiện HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. Bố trí bộ phận thường trực hỗ trợ để kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Bên cạnh đó, Cục Thuế tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương phối hợp với cơ quan thuế thực hiện đồng bộ và đẩy nhanh triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. 

Nhờ đó, đến ngày 28-3-2023, trên địa bàn tỉnh đã có 145 doanh nghiệp, hộ cá nhân kinh doanh đăng ký thành công HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, đạt tỷ lệ 100% so với chỉ tiêu Cục Thuế Nam Định đăng ký thực hiện giai đoạn 1 (đến hết ngày 31-3-2023) với Tổng cục Thuế. Chỉ tiêu đăng ký này được đánh giá là khá cao, chỉ đứng sau 3 tỉnh, thành phố lớn là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Quảng Ninh, cao gấp nhiều lần các tỉnh, thành phố còn lại. Kết quả đạt được trong triển khai sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền giai đoạn 1 thể hiện quyết tâm rất lớn của ngành Thuế tỉnh. 

Tuy nhiên việc thúc đẩy sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền trên địa bàn tỉnh hiện còn một số vướng mắc. Việc người nộp thuế thực hiện HĐĐT theo quy định tại Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, Thông tư số 78/2021/TT-BTC bắt đầu triển khai trên địa bàn tỉnh từ tháng 4-2022 có quá nhiều nội dung mới so với trước đây. Người nộp thuế vừa mới làm quen, bắt đầu đi vào nền nếp với việc thực hiện HĐĐT theo quy định mới nên nhiều người có tâm lý chưa muốn thay đổi, e ngại phát sinh thêm chi phí khi chuyển sang sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. Bên cạnh đó, trên giấy phép đăng ký kinh doanh, người nộp thuế thường đăng ký rất nhiều ngành nghề kinh doanh, do đó các cán bộ quản lý trực tiếp người nộp thuế khá vất vả trong việc xác định ngành nghề kinh doanh thực tế của người nộp thuế để phân loại đúng nhóm đối tượng triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. Số lượng doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai có quy mô nhỏ, lẻ, hoạt động kinh doanh, thanh toán mang tính thủ công trên địa bàn khá lớn. Đối với các doanh nghiệp là chi nhánh, công ty con của các tổng công ty, tập đoàn thì việc sử dụng hóa đơn phải do hội sở chính quyết định và các doanh nghiệp này đa số là các siêu thị, chuỗi cửa hàng thương mại đang sử dụng hóa đơn không có mã của cơ quan thuế nên việc tuyên truyền đến các doanh nghiệp này chuyển đổi sang sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền có mã của cơ quan thuế cũng gặp không ít khó khăn.

Thời gian tới, Cục Thuế tỉnh tiếp tục tìm kiếm gia tăng các biện pháp thiết thực, phù hợp với thực tế. Chú trọng tuyên truyền về lợi ích và các quy định pháp luật, chính sách thuế liên quan đến việc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền để tổ chức, cá nhân, người nộp thuế biết và chấp hành, bởi sự đồng thuận của người nộp thuế là yếu tố quan trọng nhất để thúc đẩy sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền. Tăng cường tuyên truyền đến người dân về quyền lợi của việc yêu cầu lấy hóa đơn khi mua hàng hóa dịch vụ; quyết liệt rà soát, xử lý vi phạm đối với các cơ sở kinh doanh không xuất hóa đơn kịp thời cho người mua khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ. Ngành Thuế tỉnh phối hợp với các sở, ban, ngành: Sở Tài chính, Sở Công Thương, Công an tỉnh, Cục Quản lý thị trường tỉnh, Chi cục Hải quan tỉnh, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, Kho bạc Nhà nước tỉnh đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, chú trọng kiểm tra đột xuất đảm bảo việc bán hàng xuất hóa đơn đầy đủ theo quy định nhằm chống thất thu ngân sách Nhà nước. Tập trung thanh tra, kiểm tra khu vực kinh tế ngoài quốc doanh, trọng tâm là lĩnh vực kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp trực tiếp đến người tiêu dùng bán lẻ ít lấy hóa đơn (như ăn uống, nhà hàng, khách sạn, kinh doanh vàng bạc, trang sức mỹ nghệ…). 

Bằng việc gia tăng các biện pháp kể trên, ngành Thuế tỉnh hướng tới mục tiêu đạt kết quả cao trong các đợt triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền tiếp theo (từ 1-4-2023 trở đi), tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thanh toán của các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh, thực hiện văn minh thương mại, góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước./.

Bài và ảnh: Thanh Thúy