Ngày bầu cử Quốc hội khóa III là ngày 26/4/1964. Tỷ lệ cử tri bỏ phiếu đạt 97,77%. Tổng số đại biểu là 453 người, trong đó: tổng số đại biểu được bầu gồm 366 người, đại biểu lưu nhiệm là 87 người.
Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa III (từ ngày 25/6 đến ngày 3/7/1964) tại Hà Nội đã bầu Ủy ban Thường vụ Quốc hội do đồng chí Trường Chinh làm Chủ tịch; 6 Phó chủ tịch, Tổng thư ký, 15 ủy viên chính thức, 3 ủy viên dự khuyết và Ban thư ký gồm 4 vị. Quốc hội thành lập 5 Ủy ban gồm: Ủy ban Dự án pháp luật, Ủy ban Kế hoạch và Ngân sách, Ủy ban Dân tộc, Ủy ban Thống nhất và Ủy ban Văn hóa - xã hội.
Năm 1965, đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại miền Bắc bằng không quân và hải quân. Lúc này, mọi yêu cầu nhiệm vụ về quân sự, kinh tế, chính trị… đòi hỏi phải được giải quyết kịp thời. Trước tình hình khẩn trương đó, tại phiên họp ngày 10/4/1965, Quốc hội đã thông qua nghị quyết giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội thêm một số quyền hạn trong trường hợp Quốc hội không có điều kiện thuận lợi để họp. Theo đó, mối quan hệ giữa Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Chính phủ ngày càng chặt chẽ và được duy trì thường xuyên. Những chủ trương, chính sách, nhiệm vụ công tác lớn về chống Mỹ cứu nước, về kinh tế thời chiến, về đấu tranh thống nhất, đối ngoại đều được Chính phủ kịp thời báo cáo trước Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và được Quốc hội phê chuẩn nhanh chóng. Sự thống nhất giữa Quốc hội với Chính phủ là điều kiện quan trọng bảo đảm động viên kịp thời yêu cầu của chiến tranh.
Trong hoàn cảnh chiến tranh diễn ra ác liệt, Quốc hội và Chính phủ đã động viên quân và dân cả nước đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ ở miền Bắc, hết lòng chi viện kịp thời và ngày càng to lớn cho miền Nam đánh bại chiến lược Chiến tranh cục bộ và chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh của đế quốc Mỹ; tích cực làm nghĩa vụ quốc tế với nhân dân Campuchia và nhân dân Lào anh em. Trong giai đoạn này, quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam với Quốc hội các nước trên thế giới ngày càng được mở rộng nhằm tranh thủ sự ủng hộ, đồng tình của nhân dân yêu chuộng hoà bình trên thế giới, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược.
Nhiệm kỳ của Quốc hội khóa III kéo dài từ năm 1964 đến năm 1971 là do hoàn cảnh có chiến tranh diễn ra trên phạm vi cả nước. Trong 7 năm, Quốc hội khóa III đã họp 7 kỳ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp 95 phiên, nhưng đã thông qua nhiều nghị quyết quan trọng về các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, đối ngoại, tổ chức hành chính, về nhân sự phục vụ sự nghiệp xây dựng miền Bắc, kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Hoạt động Quốc hội khóa III đã đóng góp quan trọng vào việc hoàn thành nhiệm vụ khôi phục và xây dựng kinh tế ở miền Bắc, đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống Mỹ cứu nước ở miền Nam. Quốc hội đã có những quyết sách phù hợp về dân chủ, quan tâm đến lợi ích nhiều mặt, hàng ngày của mọi tầng lớp nhân dân; góp phần bảo đảm hiệu lực và hiệu quả của chính quyền Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và giải phóng miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước.
(Còn nữa)