Phòng, chống tác hại thuốc lá trong giới trẻ

M ặc dù hút thuốc lá có hại cho sức khỏe và ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống của những người xung quanh, nhưng thực tế, tình trạng hút thuốc lá của giới trẻ vẫn còn cao, trong đó có cả học sinh, sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường. Để phòng, chống tác hại của thuốc lá trong đoàn viên, thanh niên cũng như học sinh, sinh viên, các ngành chức năng đã triển khai nhiều giải pháp tích cực, hiệu quả.

Học sinh thành phố Nam Định xem rối nước tại Bảo tàng tỉnh.

Để xây dựng môi trường học đường không có khói thuốc lá, các trường học, các đơn vị giáo dục trên địa bàn tỉnh đã từng bước tạo chuyển biến trong nhận thức, hành động của giáo viên, học sinh về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và môi trường. Đến nay, công tác tuyên truyền phòng chống tác hại thuốc lá của các nhà trường đã trở thành hoạt động nền nếp, thường xuyên, được đông đảo cán bộ, giáo viên, học sinh tích cực hưởng ứng và tham gia. Nhiều trường học đã xây dựng thành công môi trường học đường không khói thuốc lá, nhiều cán bộ, giáo viên, nhân viên đã bỏ hút thuốc lá, thực hiện nghiêm quy định không hút thuốc lá trong trường học. Đặc biệt, nhiều học sinh được tuyên truyền về tác hại của thuốc lá khi về gia đình đã tích cực tham gia vận động người thân từ bỏ thói quen hút thuốc lá để bảo vệ sức khỏe... Hàng năm, Sở Giáo dục và Đào tạo đều xây dựng Kế hoạch phòng, chống tác hại của thuốc lá, trong đó đưa nội dung tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá nói chung, thuốc lá điện tử nói riêng vào chương trình giáo dục bậc THCS, THPT dưới nhiều hình thức đa dạng. Sở cũng yêu cầu các đơn vị thành lập, kiện toàn Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá và xây dựng kế hoạch phòng, chống tác hại của thuốc lá tại cơ quan, đơn vị. Bên cạnh kế hoạch hàng năm, Sở cũng có công văn chỉ đạo các cơ sở giáo dục tích cực hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5) và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá (từ ngày 25-5 đến 31-5); chỉ đạo các đơn vị tích hợp, lồng ghép nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào nội dung các môn học chính khóa như Địa lý, Sinh học, Giáo dục công dân, các hoạt động ngoại khóa như sân khấu hóa, trải nghiệm sáng tạo. Nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá được các trường đưa vào kế hoạch năm học, đưa tiêu chí không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua của cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh, sinh viên tại đơn vị; thực hiện môi trường cơ quan, trường học không khói thuốc lá; treo biển báo cấm hút thuốc tại các khu vực có quy định cấm theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; tăng cường xây dựng trường học xanh - sạch - đẹp - an toàn. Nhiều trường học thực hiện tốt việc xây dựng trường học không khói thuộc lá. Tiêu biểu là Trường THPT A Nghĩa Hưng đã thành lập ban chỉ đạo phòng chống tác hại thuốc lá, đưa nội dung không hút thuốc trong trường vào quy chế nội bộ và tiêu chí thi đua của trường. Ban chỉ đạo của trường đã tập trung tuyên truyền, vận động các cán bộ, giáo viên, học sinh trong trường thực hiện nghiêm chỉnh Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá; tổ chức các buổi nói chuyện sức khỏe chuyên đề “Phòng chống tác hại của thuốc lá” với các nội dung về thành phần độc hại trong khói thuốc, tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe của người hút thuốc, tác hại đối với người hút thuốc thụ động... Nhà trường còn tăng cường công tác kiểm tra; nghiêm cấm việc mua, bán, quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm, hình ảnh liên quan đến thuốc lá tại nhà trường; các pa nô tuyên truyền, biển cấm hút thuốc được treo tại nơi dễ nhìn thấy, đông người qua lại. Với những nỗ lực trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá, nhận thức của các thầy cô giáo và học sinh đã được nâng lên rõ rệt. Nhiều năm học trường không còn hiện tượng hút thuốc lá trong khuôn viên nhà trường, trong phòng học, phòng làm việc… Năm 2020, Trường THPT A Nghĩa Hưng đã được gắn biển đồng của Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá Việt Nam và được công nhận là “Trường học không khói thuốc lá”. 

Cùng với ngành Giáo dục và Đào tạo, những năm qua Tỉnh Đoàn cũng tích cực phòng, chống hút thuốc lá trong đoàn viên, thanh niên ở các địa phương, cơ quan, đơn vị trong tỉnh. Hàng năm Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đều xây dựng và ban hành văn bản tuyên truyền đến Đoàn Thanh niên các huyện, thành phố, các cơ sở Đoàn trực thuộc về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; tích cực hưởng ứng Tuần lễ quốc gia không thuốc lá và Ngày thế giới không thuốc lá; phối hợp với Sở Y tế tuyên truyền về Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá đến mọi tầng lớp nhân dân; phổ biến các tài liệu phòng, chống tác hại của thuốc lá phù hợp với đoàn viên, thanh niên. Các cấp bộ Đoàn trong tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền về không hút thuốc lồng ghép trong các buổi sinh hoạt chi đoàn, các chương trình tư vấn sức khỏe; tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông của Đoàn như website, bản tin thanh niên, facebook của Đoàn Thanh niên các cấp. Đồng thời tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh niên và nhân dân không dùng thuốc lá trong lễ cưới, lễ tang, lễ hội trên địa bàn dân cư và các cuộc vui gia đình, bạn bè, góp phần thực hiện tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Các cấp bộ Đoàn cũng phối hợp với các cơ quan, đơn vị treo biển báo “Cấm hút thuốc lá” tại các khu vực cấm theo quy định; treo pa nô, băng rôn, khẩu hiệu tại cổng ra vào của cơ quan, đơn vị, nơi công cộng; tổ chức cho đoàn viên, thanh thiếu niên, cán bộ, công chức, viên chức ký cam kết không hút thuốc lá ở những nơi cấm hút thuốc và thực hiện bỏ hút thuốc. Tại các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp trong tỉnh, Ban giám hiệu đã chỉ đạo Đoàn Thanh niên ngay từ đầu các năm học xây dựng kế hoạch triển khai công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá với nhiều hình thức như: tổ chức cho học sinh, sinh viên ký cam kết không hút thuốc lá; lồng ghép vào chương trình giảng dạy trong giờ sinh hoạt công dân gồm các nội dung, kiến thức về tác hại của thuốc lá và khói thuốc lá, thực trạng việc sử dụng thuốc lá ở Việt Nam và thế giới, những nội dung cơ bản của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Các chi đoàn các khối, lớp tổ chức sinh hoạt chuyên đề, tìm hiểu về Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá... qua đó góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của học sinh, sinh viên trong hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá.

Với việc triển khai nhiều hoạt động sâu rộng, thiết thực hiệu quả, đến nay, công tác phòng chống tác hại của thuốc lá trong thanh, thiếu niên trên địa bàn tỉnh thu hút đông đảo đoàn viên và nhân dân tham gia. Qua đây đoàn viên thanh niên hiểu rõ hơn về tác hại của thuốc lá, về lợi ích của việc cai nghiện thuốc lá và thực hiện lối sống lành mạnh; tích cực vận động, tuyên truyền người thân và những người xung quanh nói không với thuốc lá, xây dựng môi trường không khói thuốc góp phần nâng cao đời sống, sức khỏe cho mỗi người./.

Bài và ảnh: Hồng Minh