Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, việc người dân ghi và chơi lô đề diễn ra phổ biến, công khai như một nghề... kiếm tiền. Đã có nhiều người trắng tay vì lô đề nhưng hiện nay hoạt động này vẫn diễn ra dưới danh nghĩa trá hình là đại lý cho công ty xổ số kiến thiết, dù cho chẳng có nhiều người vào đó để mua vé xổ số. Thâm nhập những tụ điểm ghi lô đề
Điều kiện của một tụ điểm ghi lô đề rất đơn giản: Đó chỉ là quán trà đá vỉa hè với chiếc bàn nhỏ, vài cái ghế nhựa, một tập "cáp" ghi số và một cuốn "nhật ký lô đề" cho người chơi "nghiên cứu". Nhưng trên chiếc bàn "xinh xắn" ấy lúc nào cũng có vài tập vé xổ số để "lòe mắt" cơ quan chức năng cũng như những người không am tường lắm.
Một buổi chiều tháng 6, quán trà đá trên vỉa hè khu vực gần Bưu điện tỉnh nhộn nhịp người vào ra. Khách lui tới không phải để uống trà đá, hút thuốc lào vặt, mà để xuống tiền đánh lô đề. "Két… két", sau tiếng phanh cháy đường, một nam thanh niên chỉ độ ngoài hai mươi, đầu cạo trắng ởn, lao vội vào quán rồi đưa tờ 100.000 đồng trước mặt chủ quán nước. "Ghi em con đề 17 một trăm nghìn". Nam thanh niên vừa dứt lời, chủ quán đã vơ vội cây bút cùng tờ giấy than để ghi tích kê… Xong việc với cậu choai choai, chủ quán quay ra móc tiền trong ví đếm rồi đưa cho một thanh niên khác ăn mặc kiểu công chức rất lịch sự đang ngồi đợi từ nãy. "Đây, chị gửi chú đủ 3 triệu tiền ăn đề hôm qua. Gớm, dạo này đỏ quá, thế hôm nay đánh con gì để chị ghi", chủ quán ngọt nhạt với khách. Không đáp trả ngay, người thanh niên nhâm nhi chén trà đặc, vẻ mặt như tính toán gì đó, rồi đột nhiên lên tiếng: "Ghi đi chị ơi, 3 triệu đề con 38, 50 điểm lô con 62". Dứt câu, thanh niên này móc ví đưa lại chủ quán 3 triệu tiền trúng đề khi nãy và thêm 1 triệu tiền đánh lô con 62…
17 giờ 45 phút, quán nước trà của người phụ nữ tên H. nằm ngay đầu ngõ đường Quang Thành (phố Phúc Thái, phường Phúc Thành) cũng đột nhiên đông khách. Lần lượt chủ nhân của những chiếc xe máy dựng ngổn ngang dưới lòng đường sà xuống chiếc ghế gỗ, trước khi chộp vội cuốn "nhật ký lô đề" để đọc ngấu nghiến, đôi mắt đăm chiêu ra chừng căng thẳng lắm. Bà chủ quán cũng chẳng cần hỏi han gì nhiều, thủng thẳng rót chén nước trà đặt ra trước mặt những vị khách đặc biệt này. Không ai nói với ai câu gì. Chỉ đến khi vị khách rời mắt khỏi cuốn sổ, bà mới lên tiếng: "Chọn được con nào chưa? Hôm nay con 58 đẹp đấy. Gần tuần rồi nó chưa về". Nghe thế, người đàn ông ngoại lục tuần, mặc áo ba lỗ hếch mặt lên trời, hít một hơi thật dài rồi "phán": "Con 58 được. Chị ghi cho tôi 100 điểm, thêm 100.000 đồng con đề 72 nữa". Dứt lời, ông ta rút luôn từ túi quần một xấp tiền chẵn, lẻ lẫn lộn đếm qua một lượt rồi đưa cho chủ quán. "Đây nhé. Còn thiếu năm chục nghìn, nợ mai đưa".
Trong khoảng 30 phút ngồi quán trà đá của bà H., tôi đếm được hơn hai chục trường hợp đến ghi lô, đề. "Hôm nay có vẻ nhiều người ghi bác nhỉ", tôi cất tiếng hỏi vu vơ. Chẳng thèm ngước lên nhìn, bà H. tay thoăn thoắt đếm tiền, miệng buông một câu vu vơ không kém: "Cũng bình thường. Hôm nào cũng trên dưới đôi chục. Mưa bão thì ít hơn".
Sau 3 ngày lân la ở nhiều khu vực, chúng tôi đúc rút gần như "đâu có quán trà đá, ở đó có điểm ghi lô đề". Những quán trà đá này chỉ đông vào cuối giờ chiều cho tới giờ mở thưởng kết quả xổ số (18 giờ 15 phút). Tất cả những điểm ghi lô đề này đều có hẳn một đội quân chuyên đứng ra thu "bảng" để chuyển lên đầu mối cấp cao hơn vào trước giờ quay số mở thưởng xổ số miền Bắc.
Cần quyết liệt xóa bỏ những đại lý xổ số trá hình
Mặc dù nghề bán nước chè vỉa hè vẫn được dư luận cho là "một vốn bốn lời", thế nhưng các quán này vẫn kiêm luôn cả cái nghề ghi lô đề. Cái nghề này theo đúng thuật ngữ của dân lô đề vẫn quen gọi là "thư ký bảng". Theo tìm hiểu của phóng viên, trong giới lô đề cũng phân chia nhiều cấp bậc để tiện quản lý. Cấp thấp nhất là tổ dân phố, cấp phường. ở đó có một người đứng ra làm cái, phân chia nhân lực đi thu bảng của các đại lý đặt trong khu vực mình quản lý rồi về tổng hợp lại. Nhóm cấp trên nữa làm nhiệm vụ tổng hợp, thống kê các bảng gồm những con số lô đề của đại lý gửi lên, trước khi được chuyển về cho chủ ôm bảng ở cấp cao hơn.
Trong vai một người đi tìm việc ghi số đề, tôi được chủ quán trà đá trên đường Lương Văn Tụy hướng dẫn: "Chỉ cần ai đó quen biết một chút, sinh sống trong phường, đứng ra có lời với chủ bảng (đầu mối cấp phường của dân lô đề) là họ nhận cho ghi ngay thôi. Nghề này kiếm, chẳng phải bỏ ra đồng vốn nào, thời gian làm việc có mấy tiếng buổi chiều mà thu nhập cả bạc triệu". Vẫn theo lời người chủ quán này, nếu khách đánh một con số đề thì người ghi bảng được hưởng 13% tổng số tiền mà khách chơi, còn lại thì nộp cho chủ ôm bảng. Còn đối với lô, tiền phần trăm của "thư ký" ít hơn, chỉ từ 5 - 7% tổng số tiền ghi được.
Một chủ quán trà đá gần khu vực Trường Đại học Hoa Lư lại cho biết, tiền bán nước cộng với tiền phần trăm hoa hồng từ ghi lô đề, trung bình mỗi ngày anh thu được trên một triệu đồng. Vẫn theo anh này, làm "thư ký bảng" thu nhập cao, giờ "làm việc" chỉ diễn ra trong khoảng 2 - 3 tiếng trước giờ quay số. Tất tật mọi vật dụng từ sổ "nhật ký lô đề" đến "cáp" ghi lô đề đều do các chủ bảng cung cấp. Trước giờ mở thưởng, "thư ký bảng" chỉ việc tổng hợp lại cho người chuyển bảng là xong. Còn việc trả tiền cho khách trúng thưởng đều do chủ bảng chịu. Nhàn hạ là thế, nên trước đây nhà có mở hàng tạp hóa phục vụ sinh viên, khách đông nhưng bận bịu tối ngày lo lấy hàng, do vậy khi có người họ hàng mách mối nhận ghi đề, anh này liền đồng ý và dẹp ngay quán tạp hóa. Tuy nhiên, trước khi chia tay, chủ quán trà cũng không quên đưa lời cảnh báo: "Tuyệt đối không được chơi hoặc ôm những con số mà người chơi đánh lớn, vì đã có nhiều thư ký bảng phải bán nhà trả nợ vì lỡ ôm số lô đề người chơi đánh lớn".
Để lôi kéo người chơi, các đại lý ôm bảng sẵn sàng "cắt phế" (theo ngôn từ của dân ôm lô đề), hay còn gọi là phần trăm để lôi kéo người chơi. Cụ thể, theo đúng giá thị trường lô đề hiện nay, mỗi điểm lô là 23.000 đồng, tuy nhiên, khách quen lại chơi nhiều, từ 70 điểm trở lên, "thứ ký bảng" chỉ được phép thu về 22.300 đồng/điểm. Tương tự là đề, nếu chơi nhiều, đánh sâu, mức trúng thưởng sẽ là 1 ăn 80 thay vì 1 ăn 70. Chưa hết, nếu khách chơi thường xuyên sẽ được chủ bảng cho phép chậm tiền theo kiểu ghi số hôm nay ngày mai thanh toán, thậm chí là "bơm tiền" theo kiểu cho vay lãi ngày… Một con bạc có thâm niên hàng chục năm ở khu vực phường Phúc Thành cho hay, chủ lô đề có rất nhiều hình thức chơi, cơ cấu và giải thưởng cao, nhưng phần lớn là họ được.
Sau nhiều ngày theo chân giới lô đề, tôi nhận thấy tỷ lệ thắng của người chơi là rất thấp, tiền chủ yếu chảy vào túi chủ ôm bảng. Do vậy dân chơi khi đã bập vào lô đề, nếu không biết điểm dừng, ngày nào cũng điệp khúc "càng đánh, càng thua, cùng thua lại càng phải gỡ", thì cũng sớm muộn khuynh gia bại sản, bán nhà bán đất đi ở trọ, thậm trí nhiều kết cục tang thương… bắt đầu từ đây. Quá trình thực hiện bài viết, chúng tôi còn ghi nhận được rất nhiều trường hợp ngập trong nợ nần chỉ trong vòng có một đêm. Thậm chí có những vụ ẩu đả, xô xát, siết nợ... đã xảy ra.
Thiết nghĩ, xổ số kiến thiết được Nhà nước cho phép và khuyến khích người dân tham gia nhưng các cơ quan chức năng cần có những biện pháp quyết liệt trong thời gian tới để xóa bỏ những đại lý xổ số trá hình, từng bước loại bỏ nạn lô đề, trả lại cuộc sống bình yên cho người dân.
Bài, ảnh: Đức Quỳnh