Nỗi lo không an toàn từ các loại trà chanh, trà sữa

Cùng đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố Ninh Bình kiểm tra đột xuất tại một số cơ sở bán trà chanh, trà sữa nhận thấy, còn nhiều điều băn khoăn, lo ngại về thứ đồ uống đang thu hút giới trẻ này. Tại một số cơ sở kinh doanh trà chanh, trà sữa trên địa bàn phường Thanh Bình, Tân Thành, Đoàn kiểm tra tập trung vào các điều kiện về thủ tục hành chính như: Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện về ATTP; giấy chứng nhận sức khỏe đối với chủ cơ sở, người trực tiếp tham gia pha chế, chế biến đồ uống, đồ ăn; các điều kiện về cơ sở vật chất tại địa điểm kinh doanh, như trang thiết bị, dụng cụ, quy trình chế biến, bảo quản thực phẩm; nguồn gốc các loại nguyên liệu, phụ gia thực phẩm... nhưng hầu hết các cơ sở kinh doanh không đảm bảo đầy đủ các điều kiện quy định về ATTP.

Qua kiểm tra, hầu hết các quán bán hàng là thuê mặt bằng nên chật hẹp, thiếu các điều kiện về vệ sinh, như dụng cụ chế biến, nước sạch, nơi bảo quản, bầy biện thực phẩm... Nhiều cửa hàng chưa có giấy phép kinh doanh; không có giấy chứng nhận đủ điều kiện về ATTP; chủ cơ sở và người pha chế, phục vụ không được kiểm tra sức khỏe cũng như không được tập huấn về an toàn thực phẩm... Đáng nói hơn, các nguyên liệu, phụ gia thực phẩm dùng chế biến, pha chế trà chanh, trà sữa, như các loại trà, siro, chân trâu, các loại hương vị dâu, táo, nho, cherry... tại nhiều quán hàng không có nguồn gốc xuất xứ, không có hướng dẫn sử dụng, không xuất trình được hóa đơn mua hàng...

Theo một cán bộ y tế phường, nguyên liệu để pha chế trà chanh, trà sữa rất đáng lo ngại, hầu hết được mua qua mạng, giao dịch bằng zalo, facebook, người bán và người mua không có địa chỉ và không biết thật về nhau. Những gói bột khô, hộp nước là hóa chất, hương liệu trà xanh, hương chanh, chất tạo màu được vận chuyển theo đơn đặt hàng với giá bán chỉ vài chục nghìn đồng/gói hoặc lọ có số lượng hàng kg, có thể pha chế hàng chục lít trà chanh, với giá bán 10-15 nghìn đồng/cốc.

Theo "bật mí" của một chủ quán, tính tất cả các chi phí cho một cốc trà chanh (nguyên liệu, thuê mặt bằng, thuê nhân viên...), có giá chưa đến 3 nghìn đồng, trong khi bán ra cho khách hàng thấp nhất là 10 nghìn đồng/cốc. Lãi "khủng" như vậy khiến trong một thời gian ngắn, các cửa hàng trà chanh trên địa bàn thành phố Ninh Bình mọc ra như nấm.

Theo y học, trà chanh rất tốt đối với sức khỏe con người, nhưng phải là trà chanh sạch, đảm bảo an toàn, vệ sinh thực phẩm. Nguyên liệu làm 1 ly trà chanh bao gồm trà xanh (hoặc trà mạn), đường tinh, chanh tươi và đá viên sạch. Món đồ uống này nếu được chế biến từ những thành phần sạch, nguyên chất, đảm bảo an toàn thực phẩm có rất nhiều tác dụng cho sức khỏe, không chỉ thanh lọc cơ thể từ bên trong mà còn bổ sung năng lượng, chống lại nhiều bệnh tật, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Tuy nhiên, vì lợi nhuận, một số quán đã dùng hóa chất, hương liệu để pha chế, trong khi những nguyên liệu này là hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có địa chỉ nhà sản xuất, các thành phần thực phẩm, nội dung, hướng dẫn sử dụng đều không có..., từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người tiêu dùng.

Tại các quán trà chanh, trà sữa, ngoài bán các mặt hàng là nước uống các loại, còn bán thêm các mặt hàng khác như khoai chiên, nem chua rán, xúc xích,… Bước đầu kiểm tra tại hàng chục cơ sở kinh doanh trà chanh, trà sữa trên địa bàn phường Phúc Thành, Tân Thành, Thanh Bình, Đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố Ninh Bình đã phát hiện những sai phạm như chưa có giấy phép kinh doanh, không đảm bảo vệ sinh khu bảo quản, chế biến thực phẩm, không có bảo hộ lao động cho người chế biến, pha chế đồ uống... Đoàn đã tiến hành xử phạt tiền theo quy định, đồng thời thu hồi và tiêu hủy một số thực phẩm, nguyên liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Thực tế, không phải tất cả các quán bán trà chanh đều dùng hóa chất để chế biến, vẫn có những quán sử dụng nguyên liệu tự nhiên như trà xanh, chanh tươi, đường, mật ong... để có được một ly trà chanh thơm ngon. Cốc trà chanh thực chất phải có vị ngọt thanh, hơi chan chát của lá trà xanh (hoặc trà khô) và mùi hương chanh, hương quất thoang thoảng, không nồng, gắt như mùi hương của hóa chất.

Do vậy, việc lựa chọn thứ đồ uống yêu thích này tùy thuộc vào sự hiểu biết, thông thái của khách hàng và người tiêu dùng để đảm bảo sức khỏe cho mình. Đồng thời rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ, chặt chẽ hơn của các cơ quan chức năng, để các quán trà chanh, trà sữa không hoạt động bát nháo như hiện nay.

Bài, ảnh: Hạnh Chi