Nỗ lực tìm giải pháp để Vùng đồng bằng sông Hồng tăng trưởng hai con số

Sáng 14/1, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Chủ tịch Hội đồng điều phối Vùng đồng bằng sông Hồng chủ trì Hội nghị lần thứ năm của Hội đồng với chủ đề “Tăng trưởng kinh tế hai con số - Vùng đồng bằng sông Hồng tiên phong bước vào kỷ nguyên mới” để thảo luận 2 nội dung báo cáo về tình hình triển khai các nhiệm vụ năm 2024, kế hoạch năm 2025 của Hội đồng; công bố Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Cùng dự có lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, các địa phương trong vùng.

Đồng chí Đặng Khánh Toàn, Bí thư Tỉnh ủy đại diện tỉnh Nam Định tham dự hội nghị.

Phát biểu ý kiến khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Vùng đồng bằng sông Hồng phải tăng trưởng hai con số để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, văn minh và thịnh vượng của đất nước như định hướng của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã nêu rõ. Thủ tướng đề nghị Hội đồng cần đánh giá lại từ Phiên họp thứ tư đến nay những việc đã làm được, chưa làm được, rà soát, phân tích nguyên nhân, bài học kinh nghiệm rút ra trong quá trình lãnh đạo của các bộ, ngành, địa phương; từ đó phát huy những cái làm được, hạn chế những khó khăn, vướng mắc, tìm cách tháo gỡ; yêu cầu tinh thần chung là cần có giải pháp để tăng trưởng hai con số bởi Vùng đồng bằng sông Hồng có điều kiện thuận lợi thực hiện mục tiêu này.

Theo Thủ tướng, muốn đạt được mục tiêu trên, các địa phương trong vùng phải có quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó. Ngoài ra, Vùng cần những điều kiện gì để tăng trưởng con số? Đây. Là yêu cầu rất cao và vì sao phải đặt vấn đề tăng trưởng 2 con số? Thủ tướng đặt nêu vấn đề và cho rằng, nếu chúng ta chỉ tăng trưởng “bình bình” 6-7% thì không đạt được mục tiêu phát triển 100 năm (năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng; năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước) mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra. Thủ tướng cho rằng, như hiện nay, thu nhập bình quân đầu người của các nước phát triển trung bình khoảng 13.800 USD/năm, và với tốc độ tăng trưởng như hiện nay, phải 20 năm nữa, Việt Nam mới đạt được con số này, trong khi đến lúc đó, thế giới họ đã tiến xa, các nước sẽ không dừng ở mức thu nhập này, tiêu chuẩn thu nhập cao sẽ còn tăng lên. Tất nhiên, Nghị quyết thì không thay đổi được, nhưng vấn đề là chúng ta phải làm cho đất nước giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng thì phải nỗ lực cao hơn thì mục tiêu đó mới đạt được.

Lãnh đạo các tỉnh, thành phố trong vùng Đồng bằng sông Hồng tham dự Hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng khẳng định, Hội nghị cần phải bàn các giải pháp để tăng trưởng 2 con số: Trung ương phải làm gì, các địa phương phải làm gì? Phải bàn cách kết nối, không để rời rạc; phải đưa ra lộ trình, kế hoạch để tăng tốc bứt phá vì năm 2025 được xác định là năm tăng tốc, bứt phá. Do đó phải bàn để làm với tinh thần "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi, thì chỉ bàn làm, không bàn lùi".

Thủ tướng cũng nêu rõ, Hội nghị này cũng sẽ công bố Quy hoạch thành phố Hà Nội. Như vậy, chúng ta đã nỗ lực hoàn thành công tác quy hoạch trong năm 2024. Như vậy sau một thời gian, nhất là những năm đại dịch Covid-19, chúng ta đã hoàn thành 111/111 quy hoạch, là sự nỗ lực rất lớn của cấp uỷ, chính quyền các địa phương, các bộ, ngành. Đã có quy hoạch rồi thì phải làm đúng quy hoạch, giữ quy hoạch ổn định; phải quy hoạch khai thác các không gian vũ trụ, không gian ngầm, không biển để phục vụ phát triển đất nước.

Thay mặt Hội đồng, Thủ tướng cảm ơn các địa phương đã tích cực các nhiệm vụ Hội đồng đưa ra.

Tại Hội nghị, theo chương trình, Bộ Khoa học và Công nghệ trình bày Báo cáo Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, coi đây là nhân tố quyết định để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của vùng đồng bằng sông Hồng. Bộ Xây dựng trình bày Báo cáo Phát triển hệ thống đô thị Vùng đồng bằng sông Hồng bền vững theo mạng lưới và theo hướng nén-sinh thái, trong đó chú trọng phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD). Bộ Giao thông vận tải trình bày Báo cáo Giải pháp phát triển các hoạt động liên kết nhằm xây dựng và phát triển đồng bộ, hiện đại, thông minh hệ thống hạ tầng giao thông, nhất là giao thông kết nối trên địa bàn Vùng đồng bằng sông Hồng. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình bày Báo cáo Xây dựng và phát triển các sản phẩm, dịch vụ văn hóa của vùng, gắn với bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa vùng và mang đặc trưng nền văn minh sông Hồng...

* Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, về kết quả thực hiện một số chỉ tiêu chủ yếu của Vùng đồng bằng sông Hồng năm 2024: tốc độ tăng trưởng GRDP vùng đồng bằng sông Hồng đạt 7,9% cao hơn mức bình quân chung cả nước (cả nước đạt 7,09%), đứng thứ 2/6 vùng kinh tế; GRDP bình quân đầu người của vùng đạt 143,2 triệu đồng/người/năm, thấp hơn vùng Đông Nam Bộ (179,3 triệu đồng/người/năm); cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, tỷ trọng khu vực dịch vụ chiếm khoảng 45,24% trong GRDP; khu vực công nghiệp, xây dựng 41,07% (riêng công nghiệp chế biến, chế tạo khoảng 27,86%); khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 4,76%. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn Vùng đồng bằng sông Hồng đạt 815,65 nghìn tỷ đồng, đóng góp cao nhất trong các vùng kinh tế và chiếm 40,1% tổng thu ngân sách cả nước (2.033,46 nghìn tỷ đồng), tăng hơn 12,8% so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao.

Các đại biểu tham dự Hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Kim ngạch xuất khẩu trên địa bàn đạt 132 tỷ USD, chiếm gần 32,5% kim ngạch xuất khẩu của cả nước (405,53 tỷ USD), dẫn đầu các vùng kinh tế trong cả nước. Thu hút đầu tư nước ngoài: Năm 2024, vùng Đồng bằng sông Hồng có sự bứt phá mạnh mẽ, dẫn đầu cả nước với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 20 tỷ USD (cả nước đạt 38 tỷ USD). Trong đó 4 địa phương trong vùng thuộc top 5 cả nước: Bắc Ninh dẫn đầu cả nước với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 5,12 tỷ USD, chiếm 13,4% tổng vốn đầu tư cả nước, gấp hơn 2,8 lần cùng kỳ; Hải Phòng đứng thứ hai với hơn 4,94 tỷ USD, chiếm 12,9% tổng vốn đầu tư đăng ký, tăng 42,4% so với năm 2023; tiếp theo là Quảng Ninh, Hà Nội lần lượt là 2,8 tỷ USD và 2,1 tỷ USD. Số doanh nghiệp đang hoạt động 307.139 doanh nghiệp, chiếm 32,67% cả nước (940.078 doanh nghiệp), đứng thứ 2/6 vùng kinh tế - xã hội, sau vùng Đông Nam Bộ (367.881 doanh nghiệp). Số doanh nghiệp thành lập mới trong năm đạt 48.027 doanh nghiệp với tổng số vốn 570,991 nghìn tỷ đồng, chiếm 36,9% tổng số vốn cả nước (1.547,032 nghìn tỷ đồng).

Nhiều dự án, công trình trọng điểm trong vùng được triển khai, xây dựng, tạo thuận lợi cho kết nối nội vùng, liên vùng, một số dự án giao thông lớn, trọng điểm đã được triển khai, hoàn thành và có tính liên thông, liên kết cao.

Ngay sau Hội nghị lần thứ năm của Hội đồng, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị công bố Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Cùng dự có đồng chí Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội.

Tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trao Quyết định số 1569/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch Thủ đô Hà Nội và Quyết định số 1668/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội cho lãnh đạo thành phố Hà Nội.

Kết luận chung hai hội nghị, đánh giá về kết quả hoạt động, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Hội đồng đã phát huy tinh thần trách nhiệm, làm việc tích cực để thúc đẩy Vùng phát triển nhanh và bền vững. Từ phiên họp thứ tư đến nay, Hội đồng đã hoàn thành nhiều việc, trong đó việc xây dựng Quy hoạch Thủ đô Hà Nội, có liên quan chặt chẽ đến cả vùng vì Thủ đô là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá, an ninh quốc phòng của cả nước; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu của vùng, góp phần hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu của cả nước.

Thời gian qua, kinh tế của vùng đồng bằng sông Hồng luôn đóng góp lớn cho cả nước, trong đó phải kể đến tổng thu ngân sách Nhà nước luôn đóng góp lớn nhất trong các vùng kinh tế. Năm 2024, trong bối cảnh tình hình quốc tế, trong nước có nhiều khó khăn, thách thức, kinh tế vùng đồng bằng sông Hồng vẫn đạt nhiều kết quả tích cực về mọi phương diện, cao hơn so năm 2023.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương sự nỗ lực và những kết quả quan trọng của các địa phương trong vùng Đồng bằng sông Hồng thời gian qua, đóng góp quan trọng cho thành tựu chung của đất nước.

Về hoạt động của Hội đồng, Thủ tướng nêu rõ, tính đến hôm nay, Hội đồng điều phối vùng đã tổ chức được 5 hội nghị, chúng ta đã và đang đi đúng hướng trong việc khắc phục những ách tắc, khó khăn và vươn tới những mục tiêu đã đề ra, với những kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, Thủ tướng thẳng thẳn chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế như Vùng còn ô nhiễm không khí, tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm các dòng sông là những vấn đề cấp bách, phải ứng xử cấp bách để xử lý, do đó nếu vượt thẩm quyền phải báo cáo ngay. Mô hình tăng trưởng hiện nay chưa bắt kịp với xu thế của thời đại, kinh tế vùng phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của vùng. Công nghiệp là một trong 3 trụ cột quan trọng của vùng nhưng phát triển chưa đồng đều, phân bổ chưa hợp lý, phụ thuộc quy mô vốn của các dự án FDI, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, thâm dụng nhiều lao động và dễ bị tác động của nền kinh tế thế giới. Chưa hình thành được những chuỗi giá trị và các cụm liên kết ngành cũng như chưa có những đột phá về phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu thương mại tự do. Sự liên quan các địa phương trong Vùng còn lỏng lẻo. Đầu tư công có vai trò dãn dắt nhưng chưa thực sự dẫn dắt; công tác phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao làm chưa tốt; tiến độ triển khai các nhiệm vụ của Hội đồng điều phối vùng còn chậm.

Thủ tướng nêu rõ, năm 2025 là năm tổ chức Đại hội Đảng các cấp, bảo đảm thành công về nhân sự, đường lối và an toàn, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng; đồng thời phải tổ chức sắp xếp tổ chức bộ máy, bảo đảm "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả"; năm có nhiều sự kiện kỷ niệm trọng đại của đất nước. Năm 2025 phải ứng xử khácvì tình hình khác; diễn biến phức tạp thì phải có cách ứng xử, tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận giải quyết vấn đề phải linh hoạt, hiệu quả, “ngay và luôn”. Chúng ta đang phấn đấu kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc để phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, nhân dân ngày càng được ấm no, hạnh phúc.

Nhấn mạnh đặt ra mục tiêu ưu tiên cho tăng trưởng, thực hiện chính sách tiền tệ linh hoạt, chủ động, phù hợp, hiệu quả; chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, cụ thể Vùng phải xác định tăng trưởng hai con số, do đó Thủ tướng nhấn mạnh về nhiệm vụ, giải pháp:

Phải cụ thể hóa và xây dựng kế hoạch hành động để thực hiện Nghị quyết 01 và 02/NQ-CP của Chính phủ vừa ban hành. Tập trung rà soát các luật, nghị định, thông tư để đề xuất tháo gỡ về thể chế, vướng mắc ở đâu, ai làm, làm như thế nào thì phải quyết liệt hơn nữa. Hoàn thiện và đi vào vận hành bộ máy tổ chức mới trong quý I/2025. Xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị và Kế hoạch hành động của Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số ngay trọng tháng 1 này. Xây dựng cơ chế, chính sách để huy động mọi nguồn lực cho phát triển, lấy đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực của xã hội. Tích cực, chủ động, hiệu quả phát triển kinh nghiệm kinh tế vùng, nhấn mạnh về kết nối về giao thông, trong đo có tuyến Vành đai 4 phải khẩn trương hoàn thành giải phóng mặt bằng, phải khởi công các cầu của Hà Nội như Phù Đổng, Tứ Liên chậm nhất đến ngày 30/4/2025. Khởi công tuyến cao tốc Ninh Bình qua Nam Định kết nối Hải Phòng; khởi động các tuyến đường sắt đô thị Hòa Lạc-Văn Cao, tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn kết nối Trung Quốc là Lào Cai -Hà Nội-Hải Phòng. Tập trung tháo gỡ những dự án tồn đọng, vướng mắc. Xây dựng đề án giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí, ùn tắc giao thông, đặc biệt là Hà Nội; làm sống lại các dòng sông chết, bảo đảm vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm. Các địa phương phải đề xuất cơ chế, nguồn lực trong đó tập trung cho hợp tác công tư, phát triển doanh nghiệp tư nhân. Khẳng định Chính phủ luôn đồng hành với Vùng, Thủ tướng yêu cầu các địa phương tập trung giải ngân vốn đầu tư công.

Về trách nhiệm của Hội đồng, Thủ tướng yêu cầu các thành viên phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất để tìm ra giải pháp, đột phá phát triển Vùng; giao Hội đồng tiếp tục nghiên cứu, bảo đảm “mỗi kỳ họp làm một niềm vui, phải có đột phá, có kết quả”. Khắc phục được những cái hạn chế, bất cập, yếu kém mà kỳ họp trước đã chỉ ra; đề xuất những đột phá để thực hiện được tăng trưởng hai con số; tinh thần nguồn lực bắt nguồn từ tư duy; động lực bắt nguồn từ sự đổi mới; sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp. Tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, làm việc nào ra việc nấy, không dàn trải; phân công “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm”; dễ kiểm tra, giám sát; dễ thi đua, khen thưởng, dễ khiển trách; coi trọng thời gian, trí tuệ, quyết đoán đúng thời điểm; "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi, thì chỉ bàn làm, không bàn lùi". Đã nói là làm, nói đi đôi với làm, đã cam kết là phải thực hiện; đã làm, đã thực hiện phải có sản phẩm, "cân, đong, đo, đếm", nhân dân được hưởng thụ thật.

Về quy hoạch, Thủ tướng biểu dương và chúc mừng thành phố Hà Nội làm Quy hoạch Thủ đô rất công phu trên cơ sở kế thừa nhưng quy hoạch trước, tìm ra được tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, đưa ra những nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, chỉ ra được những mâu thuẫn, tồn tại, thách thức, yếu kém. Thực hiện quy hoạch mang tính dẫn dắt, định hướng, tầm nhìn, thông điệp nhưng lại pháp quy chứ không phải là phong trào. Phải xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch theo đúng Luật Quy hoạch; bám sát chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, tình hình thực tế; biết cách huy động nguồn lực, tư duy tốt sẽ có nguồn lực; bám sát nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân.

Thủ tướng mong Hà Nội có Cung triển khai quy hoạch xứng tầm Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến, Thủ đô của lương tri, phẩm giá con người để công khai quy hoạch; nhân dân giám sát quy hoạch; đây cũng là sản phẩm du lịch; góp phần thu hút đầu tư. Quy hoạch phải bảo đảm văn minh, hiện đại, xanh sạch đẹp, “làng trong phố, phố trong làng”; công nghiệp hoá nông thôn, đô thị hoá nông thôn xanh, sạch, đẹp, văn minh; Hà Nội phải tập trung phát triển công nghiệp văn hóa, giải trí, làm mới những tinh hóa văn hóa dân tộc, quốc tế hóa văn hóa bản sắc dân tộc ra thế giới, Việt Nam hóa tinh hoa văn hóa thế giới vào đất nước ta; tiếp tục khai thác không gian vũ trụ, không gian ngầm; không nên lấp hồ ao. Thủ tướng lưu ý việc điều chỉnh quy hoạch hết sức cân nhắc vì đất đai có hạn, phải quy hoạch có không gian ngầm; quy hoạch phải bảo đảm các hạ tầng y tế, giáo dục, thể thao phát huy tối đa truyền thống lịch sử, văn hóa hào hùng của Hà Nội..

Theo nhandan.vn