Tôi may mắn vào thăm anh và Báo Bình Thuận trong chuyến công tác tháng 7, khi anh vẫn đang là đương kim Tổng biên tập và cuốn sách anh tặng cũng là những cuốn mới được in ra, còn nguyên mùi giấy mới. Tôi cứ băn khoăn không hiểu tại sao với một cây bút viết nhiều, viết khỏe và lại tình tứ, lãng mạn với nhiều bài thơ tình như trong cuốn sách, tại sao Lê Hồng Văn không chọn cho tập sách của mình một cái tên "thơ" hơn. Anh ngồi trên bãi biển, cùng chúng tôi hòa vào nhịp sóng, nhỏ nhẹ tâm sự: "Mình muốn cuốn sách nó bình dị, mộc mạc như chính con người và cuộc sống của mình vậy. Trước đây vẫn thế, bây giờ đang thế và sau này cũng sẽ thế, dung dị chứ không đao to búa lớn. Nhưng nếu đọc kỹ cái tên của tập sách, mình ghi là chọn lọc, nghĩa là bao nhiêu tinh hoa, nhiệt huyết của cả một đời làm báo, làm thơ được đưa vào đây. Chọn lọc như thế nào trong số hàng nghìn tác phẩm đã viết ra, cả báo chí lẫn thơ văn không phải là dễ, nó đòi hỏi trách nhiệm và sự thẩm thấu chính mình, khắt khe với chính mình để có được cuốn sách xứng tầm đến với độc giả. Cuốn sách này chính là tấm gương phản ánh một phần con người, tính cách của Lê Hồng Văn và vì thế cái tít chung thế nào, mình muốn để mỗi người đặt cho nó, kể cả những người đã gặp hay chưa gặp mình…".
Tâm sự của Lê Hồng Văn khiến tôi hiểu rằng đây là những gì lắng đọng nhất, chắt chiu nhất trong những "đứa con tinh thần" của anh. Tôi đã dành nhiều thời gian để đọc những tác phẩm trong "Thơ văn chọn lọc" của Lê Hồng Văn và nhận ra nó không phải là "lẩu thập cẩm" như cách anh nói tếu táo, hài hước mà nó là tâm huyết, trách nhiệm của một nhà báo, một lãnh đạo cơ quan báo chí với những áp lực, những trách nhiệm trong công việc rồi cả những khoảng trời riêng, những phút "say" trong một tâm hồn nghệ sỹ. 160 trang của cuốn sách bao gồm thơ, văn, truyện ngắn và các thể loại báo chí như ký sự, phóng sự, thời sự bình luận, xã luận, diễn đàn bình luận… được chia làm 2 phần lớn. Đọc thoáng qua thì tưởng là không có gì liên quan nhưng khi đặt trong chỉnh thể của tập sách, từ thơ văn đến các tác phẩm báo chí hiện lên hình ảnh của một Lê Hồng Văn trách nhiệm, tâm huyết, thiết tha với Đảng, nặng lòng với quê hương Bình Thuận, khắc khoải những nỗi nhớ niềm mong trên khắp nẻo đường Tổ quốc nơi anh đã đặt chân đến với tư cách là một nhà báo và cả một người nghệ sỹ.
Đọc tác phẩm của Lê Hồng Văn, tôi thấy một trái tim nhiệt huyết và đầy trách nhiệm, cảm nhận cuộc sống để rồi phản ánh vào những bài báo mang tính chính luận cao, có tính gợi mở cho tỉnh hoặc cảnh báo những vấn đề thời sự nóng. Đó chính là chất báo chí trong tác phẩm của anh. Nếu không sống cùng cuộc sống, lăn lộn với thực tiễn thì không thể có những bài viết như "Mừng và lo cho thanh long", "Lừng khừng là có tội với dân", "Đừng chủ quan với đốm nâu", "Đột phá thanh long", "Để Bình Thuận có sự bứt phá trong đầu tư phát triển"… Hiếm có một lãnh đạo cơ quan báo chí nào lại tâm huyết, trăn trở với những vấn đề đặt ra từ thực tiễn cuộc sống để rồi đưa lên những trang báo như Lê Hồng Văn. Đó là cách anh giữ lửa với nghề, để ngòi bút mãi sắc, để báo Bình Thuận thực sự có tính phản biện và là kênh tham khảo quan trọng khi lãnh đạo tỉnh quyết định những chủ trương, chính sách lớn.
Đọc tác phẩm của Lê Hồng Văn, tôi cũng nhận thấy một con người hay đi, hay trải nghiệm, luôn làm mới mình, khởi động lại mình ở những vùng đất mới. Với anh, mỗi vùng đất mà anh đã đặt chân đến đều gieo những nỗi nhớ, niềm thương, gợi cho anh những cảm xúc khác nhau từ Tuyên Quang, Ninh Bình đến mũi Cà Mau địa đầu Tổ quốc. Anh bảo với anh "sống là để đi, đi là để sống, khi nào còn khỏe là còn đi bởi sinh ra gắn với nghiệp báo chí thì đi nhiều, trải nghiệm nhiều nó như vận vào số. Đi nhiều, gặp nhiều, cảm nhiều và không thể không cầm bút" - Lê Hồng Văn chia sẻ.
Cái tên của anh cũng khá đặc biệt, lúc đầu tôi tưởng là con gái, về sau khi gặp, tôi nghĩ có khá nhiều nét tương đồng giữa tên và người khi tác phẩm của anh dành phần nhiều cho thơ và truyện. Những bài thơ của anh làm theo phong cách truyền thống, không có những gieo vần độc lạ theo kiểu thơ mới nhưng nó lại đi vào trong tim người đọc nhẹ nhàng, càng đọc càng ngấm. Ngoài những bài thơ ca ngợi quê hương, đất nước, mảnh đất Bình Thuận thì thơ anh thiên nhiều về thơ tình. Âu cũng là lẽ thường tình để anh cân bằng lại cuộc sống giữa áp lực của công việc, của sự sôi nổi, ồn ào, không ngừng vận động và biến đổi của báo chí. Đó là những phút lắng lòng, những khi Lê Hồng Văn được sống với khoảng trời riêng đầy lãng mạn, bay bổng của mình.
ở mảng văn xuôi, ngoài các bút ký như "Viếng Bác đầu xuân", "Tết thời chiến", "Trên đường ta đi tới", Lê Hồng Văn chỉ có một truyện ngắn mang tựa đề "Ngôi nhà". Đọc truyện ngắn này tôi cứ ngẫm nghĩ, nếu Lê Hồng Văn không quá bận với công việc quản lý báo chí, có nhiều thời gian để đầu tư cho thể loại truyện ngắn chắc sẽ thành công lớn vì anh có nhiều tố chất của một nhà văn đầy nhân văn.
Cả cuốn sách "Thơ văn chọn lọc" của Lê Hồng Văn nếu tóm gọn trong một từ cô đọng nhất để cảm nhận có lẽ là từ "say". Từ những tác phẩm trong cuốn sách này, người ta dễ cảm nhận được sự say nghề của một cây bút gắn bó lâu năm với làng báo. Người ta cũng dễ nhận ra sự say tình của một tâm hồn nghệ sỹ đang thăng hoa vào độ chín. Lê Hồng Văn say tình, gửi thương gửi nhớ vào từng vùng đất mình đã đi qua, từng con người mình đã gặp để nó trở thành chất liệu trong thi ca của mình. Và người đọc, khi đọc hết những tác phẩm trong cuốn sách của Lê Hồng Văn chắc cũng sẽ "say" bởi nó dễ cảm nhận, dễ lan tỏa với cách diễn đạt giản dị, mộc mạc, chân chất như chính con người anh vậy.
Bài, ảnh: Quỳnh Thu