Năm 1992, ông về nghỉ hưu tại địa phương, năm 2002, ông được bầu vào BCH Hội CCB xã Ninh Thắng, trực tiếp làm chi hội trưởng chi hội CCB 4 thôn Hành Cung. Những ngày đầu, chi hội chỉ có vẻn vẹn 16 người tham gia sinh hoạt nên các phong trào do Hội và địa phương phát động cũng vì thế mà trầm lắng. Trước tình hình đó, ông trăn trở suy nghĩ muốn tổ chức Hội vững mạnh phải phát triển được thêm nhiều hội viên, vực dậy phong trào hội. Ông đã đề xuất với các đồng chí trong Ban chấp hành chi hội phải thực hiện nghiêm những nội dung của cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" và 5 chuyên đề xây dựng Hội gắn liền với nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Chi hội tập trung giáo dục và quán triệt cho hội viên thấm nhuần và nhận thức sâu sắc lời dạy của Bác đối với CCB, đồng thời khơi dậy niềm tự hào của mỗi hội viên đối với những cống hiến, hy sinh của đồng đội trong các cuộc chiến tranh. Từ một chi hội yếu kém, nay đã trở thành một chi hội vững mạnh, số hội viên ngày một đông. 11 năm liền, chi hội đều đạt chi hội trong sạch, vững mạnh. Chi hội CCB thôn luôn dẫn đầu trong các phong trào thi đua của CCB toàn xã, được các cấp hội từ Trung ương đến địa phương tặng nhiều bằng khen, giấy khen. Bản thân ông trực tiếp tuyên truyền, vận động thu hút được 100% CCB ở khu dân cư tự nguyện viết đơn xin vào Hội, phối hợp với cán bộ quân sự địa phương khảo sát, vận động thành lập câu lạc bộ Cựu quân nhân, đã thu hút được 78% cựu quân nhân sinh hoạt trong câu lạc bộ.
Song song với công tác xây dựng, phát triển tổ chức Hội, ông tích cực vận động hội viên, nhân dân tham gia phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, làm tốt công tác đền ơn đáp nghĩa…
Hàng năm, hội viên CCB đóng góp được 30 đến 36 triệu đồng, tổ chức lao động gây quỹ được 8 triệu đồng, ngoài ra còn kết hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội thông qua các kênh CCB đã huy động được 140 đến 160 triệu đồng cho hội viên nghèo vay; vận động anh em CCB tham gia lao động được 90 ngày công xây dựng và sửa chữa nhà cho hộ nghèo. Hiện nay, chi hội không còn hộ nghèo, 100% gia đình hội viên là hộ khá và giàu. Hàng năm, chi hội còn tổ chức đi thăm hỏi các đồng đội đau yếu, các gia đình chính sách, ủng hộ các quỹ tình nghĩa với số tiền lên đến gần 13 triệu đồng.
Mặc dù đã ngoài 70 tuổi nhưng lúc nào ông Ứng cũng quan tâm "truyền lửa" cho thế hệ trẻ thông qua những buổi nói chuyện, kể chuyện truyền thống với các cháu học sinh trong các nhà trường, với tổ chức Đoàn thanh niên giúp cho các cháu hiểu hơn về lịch sử dân tộc, về những chiến công oanh liệt của lớp người đi trước…Việc làm của ông đã góp phần bồi dưỡng lòng yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc trong thế hệ trẻ. Ngoài ra, ông còn tổ chức cho các hội viên góp 185 ngày công lao động xây dựng trường mẫu giáo, trường THCS, trồng trên 400 cây xanh trong khuôn viên trường học, ủng hộ vào quỹ khuyến học của xã.
Bản thân ông luôn gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước do các cấp, các ngành phát động. Hưởng ứng phong trào "Toàn dân chung tay xây dựng nông thôn mới", bản thân ông đã tự nguyện tháo dỡ nhà, tường và hiến 30 m2 đất thổ cư để mở đường giao thông nông thôn và tuyên truyền, vận động nhân dân trong khu dân cư cùng làm. Nhân dân trong khu dân cư đã mở được tuyến đường dài trên 200m với trị giá trên 200 triệu đồng.
Nhiều năm qua, ông Trịnh Xuân Ứng đã được tặng thưởng nhiều bằng khen, giấy khen của các cấp, các ngành. Có thể nói, với sự phấn đấu bền bỉ, không ngừng nghỉ, cuộc đời ông là những trang sách đẹp, một điển hình trong việc học tập và làm theo lời Bác bằng những việc làm cụ thể, thiết thực…
Thùy Phương