Ngọt ngào mùa dưa

S áng tháng 5 đầu mùa hạ khi sương sớm hãy còn chưa tan hết, trên những cánh đồng dưa ở Nam Hùng (Nam Trực) đã nghe thấy tiếng í ới gọi nhau, tiếng người trò chuyện rộn ràng. “Đây là những ngày bận rộn nhất của người trồng dưa chúng tôi. Chờ đợi, chăm bẵm suốt mấy tháng trời, cuối cùng ngày… hái quả cũng đến. Năm nay thời tiết rất thuận lợi cho cây dưa sinh trưởng và phát triển nên sản lượng dưa đạt được tương đối cao. Hy vọng dưa tiếp tục được giá, trở thành cây trồng chủ lực giúp bà con nông dân ổn định sản xuất, phát triển kinh tế gia đình”, ông Nguyễn Văn Kháng, xóm Tây Cổ Ra chia sẻ.

“Rẽ” những sọt dưa đầy ăm ắp ở các đầu ruộng, chúng tôi xuống thăm ruộng dưa hồng của ông Kháng. Trong nắng sớm, xen lẫn giữa màu xanh khoẻ mạnh của lá dưa là màu vàng óng ả của dưa hồng chín tới. Hoà lẫn tiếng gió ù ù, giọng ông Kháng vang vang: “Nghề trồng dưa ở Nam Hùng có từ khá lâu. “Hợp” đất đai, thổ nhưỡng, cây dưa phát triển nhanh chóng, những ruộng dưa của các hộ gia đình trong xã luôn sai trĩu quả, vị dưa thơm, ngọt đậm. Từ lâu các loại dưa hồng, dưa lê của xã đã nổi tiếng trong tỉnh, được những người sành ăn yêu thích”. 

Tuy nhiên, cũng theo ông Kháng, trồng dưa đặc biệt là dưa hồng tương đối vất vả và khó. “Cũng như nhiều loại cây khác, trồng dưa phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố thời tiết. Có những năm chúng tôi mất trắng cả ruộng do mưa nhiều hoặc bão gió. Với kinh nghiệm trồng dưa vài chục năm, theo tôi, dưa hồng khó trồng hơn cả. Lý do là quá trình trồng đòi hỏi nhiều kỹ thuật và công chăm sóc hơn. Đặc biệt, nếu không biết chăm sóc đúng cách, dưa sẽ nhỏ quả, không tạo được độ thơm ngon như mong muốn”, ông Kháng khẳng định.

Ra tết, lựa lúc mưa xuân, đất ấm và ẩm, các hộ trồng dưa ở thôn Cổ Ra bắt tay vào trồng dưa trên các bầu. Khi cây đủ độ cao và ra lá, ông Kháng mới đưa dưa ra đồng trồng, mật độ trung bình từ 500-550 cây/sào. Dưa lên khoảng 3 lá, ông Kháng bấm ngọn để kích thích cây đẻ chánh. Sau đó, ông rải một lớp ni lông xuống dưới gốc cây mục đích là để giữ ẩm cho đất, tránh cho quả phải tiếp xúc với đất cát gây thối, ủng, sâu quả. Khi cây cao khoảng 40 phân, ông tiếp tục bón thúc cho cây. 

Quá trình trồng dưa, ông Kháng đặc biệt chú ý 2 yếu tố, nước và phòng trừ sâu bệnh. “Đặc điểm của cây dưa là “háo nước” nên quá trình trồng tôi luôn chú trọng việc điều tiết nước, đảm bảo độ ẩm cho chân đất. Ngoài ra, dưa còn hay mắc một số bệnh như vàng lá, nhiều bọ trắng nên khi trồng và chăm sóc tôi liên tục kiểm tra để có hướng xử lý bệnh kịp thời. Tuy vậy, chúng tôi hạn chế tối đa việc phun các loại thuốc, từ đó bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng. Đây cũng là hướng phát triển nghề lâu dài của bà con nông dân trong xã”, ông Kháng chia sẻ thêm.

Với những ưu thế vốn đầu tư ít, sinh trưởng nhanh, dễ đậu quả, thời gian thu hoạch ngắn từ 90-120 ngày nên những cánh đồng dưa ở Nam Hùng đang cho hiệu quả kinh tế khá cao. Đồng chí Nguyễn Văn Tiêm, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: “Hiện xã có khoảng 10ha dưa hồng, năng suất ước đạt 1 tấn/sào. Với giá bán dao động từ 7-10 nghìn đồng/kg dưa hồng, tùy thời điểm, trừ các chi phí, mỗi sào dưa của bà con nông dân trong xã sẽ cho thu lãi 9-10 triệu đồng, cao hơn khá nhiều so với trồng lúa”.

Trên các chân ruộng dưa hồng, bà con nông dân trong xã còn tận dụng diện tích đất giữa các rãnh luống để trồng thêm lạc, ngô, rau, kê… nâng cao hiệu quả kinh tế. Để thuận lợi cho việc mua bán dưa, hiện trong xã còn hình thành được một số điểm thu gom. Vì vậy, các hộ gia đình trồng dưa ở Nam Hùng hầu như không phải bán lẻ. Dưa thu hoạch đến đâu được các thương lái thu mua luôn đến đó, không có tình trạng “ế”, tồn hàng.

Mặt trời lên cao dần, những cánh đồng dưa rộng rãi ở Nam Hùng dần thưa thớt người. Từ các chân ruộng, từng sọt dưa nặng trĩu, vàng óng đang theo chân người về các điểm thu mua, hứa hẹn một mùa vàng bội thu, trả công xứng đáng cho những người nông dân sớm hôm cần mẫn, bỏ công sức chăm bẵm cây.

Hoa Xuân - Văn Huỳnh