Đối với Ninh Bình trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, các cấp ủy, chính quyền đã đặc biệt quan tâm triển khai thực hiện và đạt được những kết quả tương đối toàn diện, thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh, hiệu quả, phù hợp với điều kiện địa phương.
Trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, việc phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN được thể hiện tương đối rõ nét: Nền kinh tế vận hành có sự quản lý, điều tiết của Nhà nước đảm bảo cân đối cơ cấu nền kinh tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế khá và bền vững, hình thành nhiều thành phần kinh tế, nhiều loại hình doanh nghiệp; lợi ích người lao động được quan tâm cả về vật chất lẫn tinh thần, khoảng cách giàu- nghèo, khoảng cách giữa thành thị -nông thôn dần được thu hẹp; phát triển kinh tế đã gắn với bảo vệ môi trường và thực hiện các vấn đề về an sinh xã hội.
Hiện tỉnh Ninh Bình có 31 doanh nghiệp có 100% vốn Nhà nước, 17 doanh nghiệp cổ phần có vốn Nhà nước, 467 doanh nghiệp tư nhân, 93 công ty cổ phần tư nhân, 256 công ty TNHH, 82 HTX, 1 doanh nghiệp có vốn nước ngoài. Hiện nay cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) đang là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta. Đây cũng là một trong những biểu hiện rõ nét của nền kinh tế vận động theo cơ chế thị trường định hướng XHCN.
Từng làm ăn kém hiệu quả vào thời điểm trước cổ phần hóa nhưng chỉ sau hơn 2 năm Công ty cổ phần phát hành sách Ninh Bình đã đạt được những thành công ngoài mong đợi. Sau Đại hội cổ đông lần thứ nhất, tháng 9-2006, Công ty phát hành sách Ninh Bình chính thức chuyển từ DNNN sang Công ty cổ phần. Vào thời điểm đó, quyết định cổ phần hóa được coi là một giải pháp hữu hiệu giúp công ty từng bước tháo gỡ khó khăn, ổn định tình hình sản xuất. Mặc dù thị trường có nhiều biến động, nền kinh tế có sự khủng hoảng, lạm phát nhưng doanh thu 9 tháng đầu năm 2008 của Công ty đạt hơn 2,5 tỷ đồng, tăng 1,6 lần so với cùng kỳ; thu nhập bình quân của người lao động đạt 1,5 triệu đồng/tháng.
Qua thực tế triển khai cổ phần hóa ở Công ty cổ phần phát hành sách Ninh Bình cho thấy, cổ phần hóa DNNN là một trong những chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta. Thực hiện tốt cổ phần hóa DNNN không chỉ giúp doanh nghiệp tập trung được vốn, tăng sự năng động và phát huy tính tích cực, tự chủ của doanh nghiệp trong kinh doanh mà đây còn là một giải pháp tích cực nhằm tăng sức mạnh của kinh tế Nhà nước, làm chỗ dựa để Nhà nước điều tiết kinh tế vĩ mô, đặc biệt khi nước ta đã tham gia và hội nhập ngày càng sâu vào nền kinh tế thế giới. Nhiều doanh nghiệp đã làm ăn có hiệu quả và chăm lo đến đời sống vật chất và tinh thần của người lao động sau khi cổ phần hóa như Công ty cổ phần nhiệt điện, Công ty cổ phần bê tông thép, Công ty cổ phần phân lân Ninh Bình… Công nhân viên tại các công ty này đều được mua bảo hiểm và được sinh hoạt trong các tổ chức đảng, đoàn, công đoàn. Các công ty, doanh nghiệp này ngoài việc không ngừng nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, thực hiện tốt nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước mà còn tăng cường các biện pháp bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả nguyên nhiên vật liệu, phát triển bền vững, quan tâm đến các hoạt động từ thiện nhân đạo, an sinh xã hội. Tiêu biểu như Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường ủng hộ 1,5 tỷ đồng, Doanh nghiệp xây dựng Xuân Thành ủng hộ 1 tỷ đồng cho Quỹ "Vì người nghèo" năm 2008, Doanh nghiệp tư nhân Việt Thắng (thị xã Tam Điệp) ủng hộ 200 triệu đồng để xây dựng 6 nhà cho các phụ nữ nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn thị xã Tam Điệp, trong đó có 1 nhà nằm trong diện nhà xây mới theo Đề án 02 của HĐND tỉnh, 200 triệu để giúp đỡ những phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn trong doanh nghiệp của mình và 100 triệu đồng ủng hộ con những phụ nữ nghèo hiếu học, cưu mang đỡ đầu 2 hộ tàn tật đến hết đời với số tiền 200.000 đồng/hộ/tháng.
Trong kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/T.Ư về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN của Tỉnh ủy đã nhấn mạnh phải có chính sách cụ thể tạo điều kiện cho phát triển sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, trong đó phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại và chuyển hóa cơ cấu theo hướng linh hoạt, đáp ứng nhu cầu thị trường, phát triển các ngành dịch vụ, đẩy mạnh CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn.
Những kết quả trong nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX với nhiều nghị quyết đúng đắn đi vào cuộc sống đã minh chứng rõ nét cho sự phát triển theo hướng kinh tế thị trường định hướng XHCN. 6 tháng đầu năm 2008, công nghiệp - xây dựng chiếm 42%, dịch vụ chiếm 33%, nông - lâm nghiệp - thủy sản chiếm 25%. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã phê duyệt đề án phát triển công nghiệp đến năm 2010, trong đó phấn đấu sản lượng xi măng đạt 10 triệu tấn/năm, thép các loại từ 40 - 50 vạn tấn/năm, lắp ráp ô tô 13.000 chiếc/năm, cơ khí đóng tàu đạt công suất đóng mới 6.000 tấn trọng tải/năm, dệt may đạt trên 80 triệu sản phẩm/năm. Đồng thời đã ban hành Nghị quyết số 04 về "đẩy mạnh phát triển trồng, chế biến cói, thêu ren và chế tác đá mỹ nghệ", đã quy hoạch vùng cói nguyên liệu ở Kim Sơn, xây dựng làng nghề truyền thống chế tác đá mỹ nghệ xã Ninh Vân; phê duyệt phương án điều chỉnh phát triển du lịch đến 2010, định hướng đến năm 2015, chú trọng đẩy nhanh tiến độ, mở rộng quy mô các khu du lịch trọng điểm như khu du lịch Tràng An, Tam Cốc- Bích Động, Khu du lịch sinh thái Vân Long…
Kế hoạch thực hiện Nghị quyết 21-NQ/T.Ư của Tỉnh ủy cũng chỉ rõ phải đẩy mạnh chế biến nông sản, sản xuất hàng tiêu dùng, phát triển tiểu thủ công nghiệp, các làng nghề, ngành nghề truyền thống gắn liền với phát triển du lịch, dịch vụ.
Chính từ những chủ trương, chính sách đúng đắn, hợp lòng dân, đồng thời đảm bảo quy luật phát triển chung của nền kinh tế thị trường vừa đảm bảo đúng định hướng xã hội chủ nghĩa đã góp phần tích cực trong việc nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của các tầng lớp nhân dân trong tỉnh, GDP bình quân đầu người năm 2008 ước đạt 11,5 triệu đồng.
Nghị quyết số 21-NQ/T.Ư về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một chủ trương đúng đắn, phù hợp với yêu cầu thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, đòi hỏi phải tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy đảng, hiệu lực, hiệu quản lý, điều hành của các cấp chính quyền, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị để Nghị quyết đi vào cuộc sống, tạo ra những bước chuyển mạnh mẽ trong phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Quỳnh Thu