Trên địa bàn tỉnh ta, mặc dù chưa xảy ra vụ tai nạn giao thông nào nguyên nhân do lái xe sử dụng chất ma túy, song để chủ động phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý nghiêm hành vi vi phạm của người điều khiển xe mà trong cơ thể có chất ma túy, góp phần kiềm chế, giảm TNGT, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp. Trong đó, với vai trò nòng cốt, Sở Giao thông Vận tải đã có kế hoạch siết chặt quản lý điều kiện kinh doanh vận tải, tổ chức thanh tra toàn diện các điều kiện kinh doanh vận tải, khám sức khỏe định kỳ theo quy định đối với lái xe các đơn vị vận tải, chỉ đạo lực lượng thanh tra giao thông thanh tra các đơn vị vận tải. Kiên quyết xử lý, loại bỏ các lái xe vi phạm và thông báo rộng rãi để các đơn vị vận tải không tiếp nhận lái xe sử dụng ma túy.
Trong thời gian 5 ngày từ ngày 10/6 đến hết ngày 14/6, Sở Giao thông Vận tải đã phối hợp với Sở Y tế, Công an tỉnh, Ban ATGT tỉnh tiến hành kiểm tra đột xuất việc sử dụng ma túy đối với lái xe ngay từ 4h sáng đối với người lái xe tại các đơn vị vận tải trên các tuyến đường giao thông, các đầu mối giao thông quan trọng trên địa bàn tỉnh như cầu Non Nước (thành phố Ninh Bình), đường ĐT 477 (Gia Viễn), Quốc lộ 12B (thành phố Tam Điệp), Quốc lộ 10 và các điểm giao ca của các đơn vị kinh doanh vận tải taxi. Đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra 500 lái xe, trong đó 63 lái xe tuyến cố định, 257 lái xe taxi, 148 lái xe tải và 32 lái xe hợp đồng.
Qua kiểm tra, cho thấy ý thức của người lái xe trong việc chấp hành các quy định liên quan đến sử dụng chất ma túy trong điều khiển phương tiện giao thông được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ lái xe dương tính với ma túy đã giảm so với trước. Cụ thể, qua kiểm tra, đã phát hiện 3/500 lái xe dương tính với chất ma túy và 1 lái xe bỏ chạy khi lực lượng chức năng yêu cầu kiểm tra xét nghiệm. Cùng với đó, Sở Giao thông Vận tải, Ban ATGT tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền để bản thân lái xe và chủ các doanh nghiệp vận tải nâng cao trách nhiệm, nhận thức trong việc chấp hành các quy định của pháp luật. Hiện nay, Sở Giao thông Vận tải đã chỉ đạo Hiệp hội Vận tải ô tô Ninh Bình, các đơn vị kinh doanh vận tải khách, kinh doanh vận tải hàng hóa, hộ kinh doanh vận tải bằng ô tô tăng cường công tác tuyên truyền đến đội ngũ lái xe, nhân viên phục vụ trên xe trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về khám sức khỏe định kỳ cho người lái xe. Đồng thời triển khai và duy trì việc khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm chất ma túy, chất gây nghiện cho toàn bộ lái xe và nhân viên phục vụ trên xe tại các cơ sở đủ điều kiện khám, chữa bệnh theo quy định; thực hiện ký cam kết không sử dụng các chất gây nghiện, ma túy dưới mọi hình thức… Cùng với Sở Giao thông Vận tải, Công an tỉnh cũng đã chỉ đạo lực lượng tăng cường kiểm tra, xét nghiệm ma túy đối với lái xe trên các tuyến giao thông. 6 tháng đầu năm, Công an tỉnh đã phát hiện, xử lý 11 lái xe vận tải khách và xe tải sử dụng chất ma túy, tuy nhiên đều là các lái xe tỉnh ngoài tham gia giao thông qua địa bàn.
Có thể thấy, sự vào cuộc tích cực của lực lượng chức năng nhằm ngăn chặn những hành vi vi phạm quy định về sử dụng ma túy khi tham gia giao thông là hết sức quyết liệt, nhằm đảm bảo trật tự an toàn giao thông trên địa bàn. Tuy nhiên, đây chỉ là "phần ngọn", để xử lý triệt để tình trạng này, cần sự vào cuộc quyết liệt, trách nhiệm của các doanh nghiệp vận tải. Bởi hiện nay, việc khám sức khỏe định kỳ là yêu cầu bắt buộc trong việc thực hiện điều kiện kinh doanh vận tải. Những đơn vị xuất trình đầy đủ sổ khám sức khỏe định kỳ của lái xe theo quy định của Bộ Y tế mới được cấp, đổi các loại phù hiệu, giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động kinh doanh vận tải trên địa bàn. Các đơn vị khi tuyển dụng, ký hợp đồng lao động đối với lái xe mới, các lái xe đang còn hạn hợp đồng đều phải thực hiện việc kiểm tra sức khỏe toàn diện, trong đó nhất thiết phải có kết quả xét nghiệm ma túy. Các trường hợp không đạt yêu cầu thì doanh nghiệp phải thanh lý hợp đồng, buộc thôi việc ngay lập tức. Nếu các đơn vị kinh doanh vận tải tổ chức chặt chẽ được như vậy thì việc doanh nghiệp "nhận nhầm" lái xe nghiện ma túy vào làm việc sẽ giảm triệt để. Tuy nhiên, có một thực tế đáng lo ngại là, việc kiểm tra việc sử dụng ma túy đối với lái xe ban đầu được các đơn vị kinh doanh vận tải rất ủng hộ, tích cực phối hợp để phát hiện lái xe có vi phạm về ma túy khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông, tuy nhiên, nếu phát hiện lái xe dương tính với ma túy thì đồng nghĩa đơn vị kinh doanh vận tải đó sẽ bị tạm giữ phương tiện 7 ngày trước khi ra quyết định xử phạt đối với lái xe vi phạm; vì vậy dẫn đến tình trạng các đơn vị vận tải từ chỗ ủng hộ chuyển sang không nhiệt tình hợp tác.
Đại diện Sở Giao thông Vận tải cho biết: Thời gian tới, Sở sẽ tham mưu với UBND tỉnh kiến nghị Chính phủ xem xét, sửa đổi quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đối với các tổ chức, doanh nghiệp chủ động phối hợp kiểm tra xét nghiệm việc sử dụng ma túy của lái xe cho phù hợp với thực tế. Mặt khác, tiếp tục chỉ đạo Ban ATGT tỉnh, các đơn vị chức năng tích cực tuyên truyền và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về sử dụng ma túy khi tham gia giao thông.
Kiều Ân