Nâng cao hiệu quả quản lý phương tiện đo lường điện năng

Năm 2022, Sở Khoa học và Công nghệ (KH và CN) đã thành lập Đoàn thanh tra tiến hành thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật về đo lường đối với phương tiện đo điện năng tại Công ty Điện lực Nam Định. Đây là hoạt động nhằm đánh giá thực trạng việc tuân thủ các quy định về đo lường trong hoạt động kinh doanh điện năng trên địa bàn tỉnh, góp phần làm lành mạnh hóa thị trường kinh doanh điện năng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho nhà sản xuất và người tiêu dùng điện.

Công ty Điện lực Nam Định trực thuộc Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, có nhiệm vụ quản lý, vận hành và kinh doanh bán điện trên địa bàn tỉnh với 9 đơn vị Điện lực huyện, thành phố. Đến tháng 7-2022, Điện lực huyện, thành phố quản lý và sử dụng gần 783.790 phương tiện đo các loại vào các mục đích thanh toán, giao nhận điện năng và đảm bảo an toàn. Trong đó tổng công tơ bán điện được quản lý là 778.164 phương tiện gồm: công tơ điện 1 pha, 3 pha kiểu điện tử và kiểu cảm ứng; biến áp đo lường (TU), biến dòng đo lường (TI), Megomet, Teromet. Các công tơ điện được Tổng Công ty Điện lực miền Bắc cung cấp trực tiếp, có đầy đủ các tài liệu kỹ thuật và hướng dẫn vận hành, chứng nhận phê duyệt mẫu đối với tất cả các chủng loại công tơ đang sử dụng mua bán điện trên địa bàn tỉnh. Phương tiện đo là TI, TU được Công ty Điện lực Nam Định mua sắm và sử dụng, đã yêu cầu các đơn vị sản xuất, kinh doanh phương tiện đo cung cấp đầy đủ tài liệu về đặc tính đo lường, chứng nhận phê duyệt mẫu đảm bảo tính pháp lý của phương tiện đo. Theo báo cáo năm 2022 của Công ty Điện lực Nam Định, tất cả các phương tiện đo hết hạn kiểm định đã được thay thế. Kết quả cụ thể, về thanh tra sự phù hợp của phương tiện đo với quy định về việc phê duyệt mẫu thì 9 đơn vị thuộc Công ty Điện lực Nam Định sử dụng 7 chủng loại phương tiện đo gồm các loại công tơ: EMIC (Glex), Hữu Hồng, PSMART, Landis, Elster (A1700); TI cảm ứng (EMIC) và TV cảm ứng (EMIC) đã được phê duyệt mẫu. Qua kiểm tra, 7 chủng loại phương tiện đo này đã có nhãn hiệu thể hiện các yêu cầu kỹ thuật đo lường cơ bản đúng quy định; trên các phương tiện đo đã thể hiện tên phương tiện đo, nhãn hiệu, đặc tính kỹ thuật của phương tiện đo, tên và địa chỉ của đơn vị sản xuất, trong tài liệu kèm theo có thể hiện ngày sản xuất, hướng dẫn sử dụng và bảo quản. Công tơ điện 1 pha và 3 pha các loại, TI và TU đã kiểm định bởi các tổ chức kiểm định được chỉ định (N44, N370, N296, N52, HHM và N309), có chứng chỉ kiểm định dạng kẹp chì kiểu 2 có thể hiện hiệu lực kiểm định và chì kiểu 1 kèm giấy chứng nhận có thể hiện hiệu lực kiểm định theo quy định. Đoàn thanh tra đã kiểm tra, xác minh trên phần mềm CMIS (phần mềm quản lý thông tin khách hàng), đến hết tháng 7-2022 các phương tiện đo hết hạn kiểm định đã được thay thế để đảm bảo hiệu lực kiểm định. 

Trong năm 2022, các đơn vị thuộc Công ty Điện lực Nam Định đã thực hiện chuyển đổi số lưu trữ hồ sơ khách hàng trên phần mềm CMIS; tại thời điểm kiểm tra, xác minh, xem xét xác suất trên phần mềm CMIS 1.775/1.775 hồ sơ công tơ điện còn hiệu lực kiểm định. Kiểm tra yêu cầu kỹ thuật đo lường, Đoàn thanh tra đã tiến hành lấy mẫu ngẫu nhiên 220/783.790 phương tiện đo các loại gồm 60 công tơ điện 1 pha kiểu cảm ứng, 115 công tơ điện 1 pha kiểu điện tử, 9 công tơ điện 3 pha kiểu cảm ứng, 27 công tơ điện 3 pha kiểu điện tử và 9 bộ TI. Kết quả tất cả các mẫu phương tiện đo được kiểm tra đều đạt yêu cầu kỹ thuật đo lường. Đối với việc thực hiện yêu cầu kiến nghị trong lần thanh tra, kiểm tra trước, tháng 9-2020, Đoàn kiểm tra của Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Sở KH và CN) đã yêu cầu 9 đơn vị thường xuyên theo dõi, kiểm tra giám sát để đảm bảo các điều kiện bảo quản, sử dụng phương tiện đo theo quy định của nhà sản xuất, yêu cầu kỹ thuật đo lường của cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền và duy trì đặc tính kỹ thuật đo lường của phương tiện đo trong suốt quá trình sử dụng giữa 2 kỳ kiểm định. Các kiến nghị của Đoàn kiểm tra đều đã được các đơn vị thực hiện. Đối với 6 mẫu phương tiện đo không đạt yêu cầu kỹ thuật đo lường tại 3 đơn vị đã thực hiện thay thế toàn bộ 6 phương tiện đo mới cho khách hàng, đồng thời thực hiện kiểm định lại và loại bỏ phương tiện đo không đảm bảo. Đồng chí Trần Minh Hoan, Giám đốc Sở KH và CN cho biết: “Qua cuộc thanh tra cho thấy Điện lực các huyện và thành phố Nam Định cơ bản đã tuân thủ các điều kiện bảo quản, sử dụng phương tiện đo theo đúng quy định của nhà sản xuất, yêu cầu kỹ thuật đo lường của phương tiện đo trong suốt quá trình sử dụng và giữa 2 kỳ kiểm định. Việc kiểm định định kỳ, sau sửa chữa đối với phương tiện đo trong quá trình sử dụng đảm bảo theo quy định”. Ngoài ra, các khiếu nại của khách hàng sử dụng điện về đo lường đã được xử lý theo quy định với 475 hồ sơ kiến nghị, phản ánh của khách hàng trong năm 2022 đều được giải quyết trong ngày; 31 hồ sơ đề nghị kiểm tra thiết bị đo đếm đối với công tơ điện được giải quyết kịp thời và gửi kết quả kiểm tra sai số đo lường cho khách hàng. Tất cả các kết quả giải quyết của 9 đơn vị đều được khách hàng đồng thuận.

Trên cơ sở kết quả thanh tra thực tế, Đoàn thanh tra Sở KH và CN đã yêu cầu Công ty Điện lực Nam Định duy trì và tiếp tục thực hiện rà soát, thống kê hiệu lực của các ký hiệu phê duyệt mẫu trên nhãn mác phương tiện đo và đối chiếu với các Quyết định phê duyệt mẫu tương ứng nhằm đảm bảo việc sử dụng các phương tiện đo đã được phê duyệt mẫu còn hiệu lực theo đúng quy định và thực hiện đúng các quy định của Nhà nước về đo lường khác. Đồng thời yêu cầu 9 đơn vị Điện lực huyện, thành phố thường xuyên kiểm tra, cải tiến để đáp ứng các điều kiện bảo quản, sử dụng phương tiện đo theo đúng quy định của nhà sản xuất và yêu cầu kỹ thuật đo lường của phương tiện đo trong suốt quá trình sử dụng và giữa 2 kỳ kiểm định. Kết quả và chất lượng cuộc thanh tra chuyên đề về đo lường đối với phương tiện đo điện năng của Sở KH và CN đã góp phần nâng cao ý thức chấp hành các quy định pháp luật của các tổ chức, cá nhân kinh doanh, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng./.

Bài và ảnh: Ngọc Ánh