Nâng cao hiệu quả phục vụ trong giải quyết thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công (kỳ 1)

Thực hiện Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành và đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp (DN) trong thực hiện thủ tục hành chính (TTHC), cung cấp dịch vụ công (DVC) theo thời gian thực trên môi trường điện tử (sau đây gọi tắt là Bộ chỉ số), năm 2023 tỉnh Nam Định được đánh giá xếp thứ 11/63 tỉnh, thành phố; đến hết quý I-2024, tỉnh bứt phá tăng 3 bậc, xếp thứ 8/63 tỉnh, thành phố trên toàn quốc. Để đạt kết quả trên, Sở Thông tin và Truyền thông (TT và TT) đã tham vấn Bộ TT và TT, Văn phòng Chính phủ chỉ ra những ưu điểm, nhược điểm và giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn” để tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các ngành, các địa phương thực hiện các giải pháp quyết liệt nâng cao hiệu quả thực hiện Bộ chỉ số. Qua đó, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong cơ quan Nhà nước, thúc đẩy lộ trình chuyển đổi số (CĐS), nâng cao hiệu quả phục vụ người dân, DN, tiến tới hiện đại hóa nền hành chính.

Kỳ I: Nhận diện những “điểm nghẽn”

Bộ Chỉ số được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 766/QĐ-TTg ngày 23-6-2022 gồm 5 nhóm chỉ số thành phần là: Công khai, minh bạch; tiến độ, kết quả giải quyết; số hóa hồ sơ; cung cấp DVC trực tuyến và mức độ hài lòng của người dân. Đây là cơ sở để xem xét mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; xác định trách nhiệm của cá nhân, người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong thực hiện TTHC, cung cấp DVC để từ đó có thể đánh giá, phân tích những nguyên nhân, tồn tại và đề ra những giải pháp khắc phục trong công tác cải cách TTHC, CĐS. Thực hiện Bộ chỉ số, tỉnh đã nỗ lực gắn kết thực hiện TTHC, cung cấp DVC với lộ trình CĐS quốc gia theo hướng số hóa hồ sơ, tái sử dụng dữ liệu; nâng cao chất lượng cung cấp DVC phục vụ người dân và doanh nghiệp; tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định trong thực hiện TTHC… Đến nay, DVC trực tuyến tăng cả về số lượng và chất lượng; việc số hóa, chuyển từ hồ sơ giấy sang hồ sơ điện tử và tái cấu trúc quy trình, cắt giảm, đơn giản hóa TTHC đều tăng vượt bậc. Trong đó, nội dung phát triển các ứng dụng, dịch vụ trong nội bộ cơ quan Nhà nước phục vụ người dân, DN được tập trung cao độ với việc đẩy nhanh tỷ lệ DVC trực tuyến toàn trình lên Cổng DVC quốc gia để cơ quan quản lý Nhà nước, người dân, DN dễ dàng giải quyết các TTHC.

Mặc dù kết quả tổng thể đạt cao nhưng theo đánh giá của Văn phòng Chính phủ, Bộ TT và TT thì quá trình thực hiện Bộ Chỉ số của tỉnh còn 6 “điểm nghẽn” ở cả 5 nhóm chỉ số thành phần cần phải nhanh chóng khắc phục. Đó là việc công khai, minh bạch trong thực hiện TTHC chưa kịp thời; chênh lệch về số lượng TTHC niêm yết cũng như việc đồng bộ kết quả giải quyết TTHC trên Cổng DVC quốc gia và Cổng cung cấp DVC trực tuyến của tỉnh chưa thống nhất và so với tổng số hồ sơ TTHC tiếp nhận giải quyết thực tế; tỷ lệ giải quyết TTHC, DVC quá hạn cao; chưa tạo được sự thuận lợi cho thanh toán trực tuyến (toàn tỉnh mới cung cấp 183/447 (38,36%) TTHC có yêu cầu nghĩa vụ tài chính trên Cổng DVC quốc gia); chưa khai thác, sử dụng lại thông tin, dữ liệu số hóa và DVC trực tuyến toàn trình chưa đảm bảo chất lượng (DVC toàn trình nhưng vẫn yêu cầu nộp hồ sơ trực tiếp, nộp ảnh, biên lai nộp lệ phí trước bạ (bản chính), xuất trình giấy tờ để kiểm tra: Hợp đồng mua bán, giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật…). Trong đó cá biệt là tỷ lệ khai thác, sử dụng lại thông tin dữ liệu số hóa là 0%. Những hạn chế này ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiếp cận thông tin TTHC của người dân, DN và việc tổ chức thực hiện TTHC của các cơ quan, đơn vị; gây khó khăn cho người dân, DN tìm hiểu, thực hiện TTHC và gây lãng phí nguồn lực, khó khăn khi thực hiện TTHC, làm giảm hiệu quả ứng dụng CNTT trong cải cách hành chính và chậm quá trình CĐS toàn diện của tỉnh.

Nguyên nhân của những “điểm nghẽn” trên được xác định có cả yếu tố khách quan và chủ quan. Trong đó nguyên nhân chủ quan là do một số sở, ngành chậm rà soát, tham mưu công bố, công khai TTHC; vẫn còn có cơ quan, đơn vị chưa thực hiện tiếp nhận, giải quyết TTHC trên Cổng DVC trực tuyến của tỉnh; việc chấp hành kỷ cương hành chính của một số cán bộ chưa nghiêm, trách nhiệm giải trình, xin lỗi người dân, DN chưa được thường xuyên; việc đồng bộ giữa các hệ thống và cập nhật giải quyết TTHC trên các hệ thống thông tin chưa đầy đủ, đúng quy định. Một số nơi chưa gắn việc sử dụng thông tin số hóa dữ liệu trong tiếp nhận, giải quyết TTHC và chưa thực sự quan tâm thực hiện rà soát, đánh giá, tái cấu trúc quy trình TTHC để cung cấp DVC trực tuyến theo hướng lấy người dùng làm trung tâm.

Việc nỗ lực thực hiện đạt được kết quả cao trong điều kiện kinh tế và nguồn nhân lực của tỉnh còn nhiều hạn chế so với nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước cùng việc mạnh dạn xin tham vấn, các bộ, ngành Trung ương chỉ ra những “điểm nghẽn” đã thể hiện quyết tâm lớn của UBND tỉnh, Sở TT và TT cùng các ngành, các cấp toàn tỉnh để tiếp tục khắc phục, nâng cao hiệu quả, chất lượng thực hiện Bộ Chỉ số, tích cực cải cách hành chính, đẩy nhanh lộ trình CĐS theo tinh thần Nghị quyết 09-NQ/TU, ngày 15-10-2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025 về CĐS tỉnh Nam Định đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

(Còn nữa)
Bài và ảnh: Nguyễn Hương