Lo ngại tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh

Mặc dù đã được cảnh báo nhiều về hậu quả của việc lạm dụng thuốc kháng sinh khi tự ý mua thuốc để điều trị, nhưng hiện vẫn có nhiều người dân chủ quan, coi thường tính mạng, sức khỏe của mình, thường xuyên ra hiệu thuốc tự mua về điều trị. Chị Đinh Thị Thúy Vy, phường Nam Bình (thành phố Ninh Bình) cho biết, bản thân chị và các con, thi thoảng cơ thể mỏi mệt do thay đổi thời tiết hoặc ăn thức ăn lạ dẫn đến đau đầu, đau bụng hay bị sốt..., thường vẫn ra hiệu thuốc gần nhà kể với dược sĩ về tình trạng bệnh để mua thuốc về tự điều trị. Nhiều khi, chỉ nói triệu chứng bệnh với người bán, rồi họ cho thuốc gì thì cứ thế về uống theo chỉ dẫn.

Thực sự, những bệnh đơn giản như vậy tôi rất ngại đến các cơ sở y tế để khám và lấy đơn thuốc. Chỉ khi nào uống thuốc mãi không khỏi, bệnh tiến triển nặng hơn, tôi mới vào bệnh viện. Tôi nghĩ, khá nhiều người cũng như tôi, thường tự ý mua thuốc điều trị cho những bệnh nghĩ là đơn giản. Đến khi được các bác sĩ giải thích về việc lạm dụng thuốc kháng sinh, mới biết mức độ nguy hiểm như thế nào...

Đến các cửa hàng thuốc tân dược trên địa bàn thành phố Ninh Bình hiện nay, dễ dàng bắt gặp nhiều người tự ý mua thuốc không cần đơn của bác sĩ. Người bệnh chỉ cần kể các triệu chứng mà mình gặp phải, người bán lấy thuốc, thuốc kháng sinh, thuốc bán theo liều…, thậm chí có người bệnh dường như rất tin tưởng vào người bán hàng nên cũng không quan tâm, không hề biết người bán đã bán thuốc gì cho mình, cứ theo hướng dẫn rồi về sử dụng.

Hậu quả của việc uống thuốc tùy tiện này là những hiểm họa về sức khỏe của chính bản thân người uống, bởi thuốc tây vốn là "con dao hai lưỡi", tuy là để chữa bệnh, nhưng nếu dùng không đúng cách dễ dàng cướp đi cơ hội chữa bệnh của bệnh nhân, thậm chí biến chứng dẫn đến tử vong.

Theo bác sĩ Phạm Hồng Kiều, Trưởng khoa Nội nhi 1, Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh, hiện nay, không riêng ở Ninh Bình, mà ở hầu khắp trong cả nước, người dân vẫn có thói quen ngại đến các cơ sở y tế, bỏ qua việc thăm khám, kê đơn của bác sĩ, tự ý mua thuốc để điều trị bệnh, nhất là các loại thuốc kháng sinh… Chính việc dễ dàng mua, sử dụng thuốc của người dân và sự tùy tiện kê đơn thuốc của các dược sĩ là nguyên nhân hàng đầu của tình trạng sử dụng thuốc tràn lan hiện nay và sinh ra tình trạng kháng thuốc kháng sinh.

"Tôi gặp khá nhiều trường hợp cha mẹ tự làm bác sĩ, ngoài ra hiệu thuốc tự mua, còn áp dụng phương pháp hỏi "bác sĩ Google" rồi tự ý mua thuốc điều trị cho con, làm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ và gây khó khăn cho quá trình điều trị của bác sĩ. Bởi, việc cha mẹ tự ý cho trẻ dùng thuốc kháng sinh, dùng với liều lượng không thích hợp sẽ gây ra tình trạng kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh. Điều này làm cho quá trình điều trị bệnh trở nên khó khăn hơn, tốn nhiều thời gian hơn và làm trẻ mệt mỏi hơn.

Nói thật, để kê được đơn thuốc, bác sĩ chúng tôi phải thăm khám trực tiếp, hỏi thêm triệu chứng, sức khỏe của bệnh nhân, sau đó còn phải tính toán, đắn đo xem tùy vào thể trạng, sức khỏe, độ tuổi, diễn biến bệnh của bệnh nhân rồi mới kê được đơn thuốc..."- bác sĩ Kiều cho biết thêm.

Cũng theo nhiều bác sĩ, tại các bệnh viện, hiện đang có nhiều bệnh nhân bị kháng kháng sinh. Những bệnh nhân này bị kháng thuốc là do thói quen trước đây các bệnh nhân bị đau đầu, cảm cúm, sốt cao..., thường tự mua thuốc về điều trị tại nhà mà không đi khám để được điều trị theo đơn của bác sĩ. Đến khi bệnh tình tiến triển nặng mới nhập viện điều trị, nhưng lúc này bệnh nhân đã có hiện tượng kháng kháng sinh.

Lúc này, các bác sĩ phải sử dụng thuốc kháng sinh loại mạnh, đắt tiền để điều trị cho bệnh nhân, dẫn đến chi phí điều trị tăng lên và dù bệnh nhân vẫn khỏi bệnh, nhưng ít nhiều vẫn ảnh hưởng đến sức khỏe và sức đề kháng sau này, khi tiếp tục mắc bệnh sẽ phải dùng loại kháng sinh thế hệ cao hơn.

Để hạn chế việc lạm dụng thuốc kháng sinh, Bộ Y tế đã đưa ra nhiều biện pháp tích cực. Điển hình như việc yêu cầu các đơn vị phải điều trị chuẩn theo đúng phác đồ, mở các lớp tập huấn về vấn đề sử dụng kháng sinh trong bệnh viện, giúp các bác sĩ sử dụng kháng sinh theo phác đồ của bệnh. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu sự nguy hại về kháng kháng sinh; từ đó đòi hỏi mỗi người bệnh cần cẩn trọng hơn trong quá trình mua và sử dụng thuốc, không tùy tiện sử dụng thuốc khi không có chỉ định của bác sỹ.

Hạnh Chi