Khởi sắc Nhiếp ảnh Nam Định

Những năm gần đây, phong trào nhiếp ảnh tại Nam Định đã có những bước phát triển đáng kể, từ số lượng người tham gia đến chất lượng các tác phẩm tại các cuộc thi khu vực và quốc tế. Qua lăng kính nhiếp ảnh, các tác phẩm đã phản ánh sinh động nét đẹp văn hóa truyền thống, khắc họa chân thực nhịp sống của đất và người Nam Định trên hành trình hội nhập và phát triển.

Bộ môn Nhiếp ảnh thuộc Hội Văn học Nghệ thuật (VHNT) tỉnh hiện có 25 hội viên, trong đó có 9 hội viên là thành viên Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Việt Nam và 2 nghệ sĩ được trao tước hiệu NSNA quốc tế (A.FIAP). Những tên tuổi đã khẳng định vị thế như Đinh Duy Quang, Trần Thế Long, Chu Thế Vĩnh, Đinh Hữu Tuyền, Mai Quốc Cách, Lã Thượng Sỹ, Nguyễn Ngọc Quang, Phan Huy Vinh, Đinh Trung Thành... vẫn nhiệt huyết sáng tác. Bên cạnh đó, thế hệ nghệ sĩ trẻ đầy triển vọng như Trần Hưng, Sơn Hà, Đỗ Ngọc Hà, Đinh Văn Quản... đang từng bước khẳng định tài năng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của phong trào. Để thúc đẩy phong trào nhiếp ảnh, hàng năm Hội VHNT tỉnh tổ chức nhiều hoạt động sáng tác thực tế. Trong năm 2024, Bộ môn Nhiếp ảnh đã tổ chức chuyến đi thực tế tại ba huyện Hải Hậu, Xuân Trường và Giao Thủy, tập trung khám phá các làng nghề truyền thống và di sản văn hóa. Dịp đầu xuân, các hội viên cũng tích cực tham gia sáng tác tại các sự kiện như: Lễ hội Khai ấn Đền Trần, hội chợ Viềng xuân ở Vụ Bản và Nam Trực, hội Đền Ngọc Tiên (Xuân Trường), cùng nhiều làng nghề nổi tiếng. Những chuyến đi này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sáng tác, mà còn là dịp để các hội viên giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, qua đó nâng cao chất lượng tác phẩm.

Năm 2024 đánh dấu những thành tựu nổi bật của các NSNA Nam Định. NSNA Đinh Hữu Tuyền đã có 11 tác phẩm được triển lãm tại các cuộc thi quốc tế. NSNA Trần Thế Long gặt hái 2 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc và 5 Bằng danh dự tại các cuộc thi quốc tế. Tại cuộc thi và triển lãm ảnh “Nam Định - Đất và Người” lần thứ VI, bộ môn Nhiếp ảnh ghi dấu ấn với 54/70 tác phẩm được chọn trưng bày, chiếm tỉ lệ 77,1%. Đặc biệt, cả 21 tác giả tham gia đều có tác phẩm được chọn trưng bày tại triển lãm. Nổi bật trong số đó, Trần Văn Hưng với 8 tác phẩm, giành 1 giải Nhì và 2 giải Khuyến khích; Đinh Văn Quản gây ấn tượng với 6 tác phẩm, bao gồm 1 giải Nhất và 2 giải Khuyến khích; Vũ Văn Khoa sở hữu 5 tác phẩm cùng 1 giải Ba; Trần Viết Dư có 4 tác phẩm, trong đó có 1 giải Nhì. Tại cuộc thi Ảnh nghệ thuật Nam Định 2024 do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức với sự bảo trợ của Hội NSNA Việt Nam, bộ môn có 18 tác phẩm được triển lãm. Trong đó, NSNA Trần Văn Hưng giành giải Nhì; Đỗ Ngọc Hà đoạt giải Ba và 1 giải Khuyến khích. Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực đồng bằng sông Hồng năm 2024 chứng kiến sự góp mặt của Nam Định với 9 tác phẩm được triển lãm. Trong đó, Đinh Cường Quang có 2 tác phẩm, các nghệ sĩ khác như Ngọc Quang, Vũ Thị Minh Châu, Đinh Văn Quản, Vũ Thanh Nam mỗi người đóng góp 1 tác phẩm. Ở cấp độ toàn quốc, tại cuộc thi và triển lãm Ảnh nghệ thuật Việt Nam 2024, tác phẩm “Nuôi ong rừng sú vẹt” của NSNA Trần Văn Hưng đã được chọn triển lãm, thể hiện sự sáng tạo và chất lượng của các tác phẩm nhiếp ảnh Nam Định. Ngoài các cuộc thi lớn trong tỉnh và khu vực, các nghệ sĩ nhiếp ảnh Nam Định còn đạt thành tích ấn tượng ở nhiều sân chơi khác. Đỗ Ngọc Hà với tác phẩm “Tràng An mùa lễ hội” triển lãm tại Thành phố Hồ Chí Minh và “Mùa bướm ở Cúc Phương” triển lãm tại Ninh Bình. Vũ Thanh Nam tạo dấu ấn với giải Ba cuộc thi “Nam Định - Đất và Người”, giải Nhì cuộc thi Ảnh nghệ thuật “Vẻ đẹp Việt Nam” do Truyền hình Nhân Dân tổ chức với bộ ảnh: “Mật của biển” và nhiều giải thưởng khác ở các sự kiện do Báo Thanh Niên, Câu lạc bộ (CLB) Ảnh báo chí và Nghệ thuật ASEAN tổ chức. Ngoài ra, bộ môn còn gửi ảnh tham dự các cuộc thi trong cả nước, góp phần quảng bá hình ảnh Nam Định. Những kết quả đạt được trong năm 2024 là minh chứng cho sự nỗ lực không ngừng của bộ môn Nhiếp ảnh, Hội VHNT tỉnh Nam Định. Các hoạt động sáng tác phong phú, sự gắn bó chặt chẽ giữa các nghệ sĩ cùng tinh thần sáng tạo đã giúp phong trào nhiếp ảnh Nam Định ngày càng vươn xa. Trong tương lai, bộ môn sẽ tiếp tục tạo điều kiện cho các hội viên tham gia nhiều hơn vào các sân chơi nhiếp ảnh trong và ngoài nước, qua đó khẳng định vị thế của nhiếp ảnh Nam Định trên bản đồ nghệ thuật Việt Nam.

Cùng với các hoạt động sôi nổi của hội viên bộ môn Nhiếp ảnh thuộc Hội VHNT tỉnh, nhiều người yêu thích nhiếp ảnh đã quy tụ thành lập các CLB, tạo nên sân chơi nghệ thuật bổ ích và lành mạnh. Những CLB góp phần thúc đẩy phong trào nhiếp ảnh, là nơi giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và sáng tác nghệ thuật. CLB Nhiếp ảnh Thành Nam đã duy trì hoạt động hơn 10 năm, thu hút nhiều tay máy có tiếng trong tỉnh như Vũ Tuấn Khanh, Sơn Hà, Kiều Đức Chung... Hàng năm, CLB thường xuyên tổ chức các chuyến dã ngoại để thành viên thực hành sáng tác và học hỏi từ thực tế. Qua mỗi buổi sáng tác thực tế, các thành viên đã cải thiện kỹ năng chụp ảnh, phát triển góc nhìn nghệ thuật riêng, thể hiện cuộc sống đa sắc màu qua ống kính. Ngoài sáng tác, CLB còn tổ chức nhiều hoạt động thiện nguyện ý nghĩa như bán ảnh gây quỹ hỗ trợ đồng bào lũ lụt miền Trung, trẻ em nghèo miền núi. CLB Nhiếp ảnh Giao Thủy được thành lập từ năm 1993, hiện có hơn 20 hội viên. Đây là nơi giao lưu, học hỏi về nhiếp ảnh, từ các kỹ năng cơ bản đến chuyên sâu, đặc biệt là xử lý hậu kỳ. CLB thường xuyên tổ chức các chuyến sáng tác tại làng quê, lễ hội trong và ngoài tỉnh. Những bức ảnh của hội viên thường chứa đựng cảm xúc sâu sắc và câu chuyện ý nghĩa, đạt được độ “chín” về bố cục, ánh sáng, và ý tưởng. CLB Nhiếp ảnh - Camera miền Ba Lạt thành lập năm 1995, quy tụ những nghệ sĩ và người yêu nhiếp ảnh từ 9 xã, thị trấn ven biển. Với gần 20 hội viên, CLB thường xuyên tổ chức các chuyến đi thực tế tại các làng nghề và danh lam thắng cảnh trong tỉnh. Sau mỗi chuyến đi, Ban chủ nhiệm đều tổ chức sinh hoạt để nhận xét, rút kinh nghiệm và nâng cao chất lượng sáng tác của hội viên.

Bên cạnh các CLB Nhiếp ảnh truyền thống, những năm gần đây, nhiều fanpage như “Nhiếp ảnh Nam Định”, “Friendly Photo Club” và “Friends Who Love Beautiful Nature” đã được thành lập, tạo điều kiện giao lưu trực tuyến cho cộng đồng yêu nhiếp ảnh. Đặc biệt, fanpage “Nhiếp ảnh Nam Định” ra đời năm 2018 hiện có hơn 8.500 thành viên, là nơi chia sẻ các tác phẩm nhiếp ảnh thuộc nhiều chủ đề như phong cảnh, chân dung, đời thường... Những hoạt động của các CLB nhiếp ảnh và sân chơi trực tuyến đã góp phần lan tỏa tình yêu nghệ thuật, thúc đẩy phong trào nhiếp ảnh Nam Định ngày càng phát triển mạnh mẽ và đa dạng.

Để duy trì sức sống bền bỉ, Hội VHNT tỉnh cùng các CLB Nhiếp ảnh tiếp tục chú trọng đầu tư các hoạt động sáng tác, mở rộng giao lưu với các tỉnh, thành phố khác và tạo điều kiện để các nhiếp ảnh gia trẻ khẳng định mình. Với những thành tựu đã đạt được, nhiếp ảnh Nam Định không chỉ là cầu nối đưa văn hóa quê hương đến với bạn bè bốn phương mà còn là minh chứng cho sự sáng tạo không ngừng của những người yêu nghệ thuật. Đây là nền tảng vững chắc để nhiếp ảnh Nam Định tiếp tục khởi sắc, góp phần làm giàu bản sắc văn hóa Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.

Bài và ảnh: Viết Dư