Huy động mọi nguồn lực, xây dựng huyện Yên Mô tiếp tục phát triển nhanh, bền vững

Trong ký ức của nhiều người hẳn vẫn còn nhớ hình ảnh Yên Mô những ngày đầu mới tái lập huyện với đầy khó khăn, gian khổ: Cơ sở hạ tầng nghèo nàn, đường đi, lối lại hầu hết bằng đất, đá cấp phối, nắng thì bụi, mưa thì lầy lội; cơ sở dịch vụ, thương mại, công nghiệp gần như không có. Nền kinh tế của huyện chủ yếu là sản xuất nông nghiệp nhưng cơ sở vật chất phục vụ nông nghiệp, đặc biệt là hệ thống thủy lợi xuống cấp nghiêm trọng, không đáp ứng được nhu cầu tưới, tiêu cho sản xuất và phòng, chống thiên tai trong mùa mưa lũ; chăn nuôi - thủy sản kém phát triển, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.

Trước tình hình trên, với quyết tâm xây dựng huyện Yên Mô từng bước trở thành huyện giàu về kinh tế, mạnh về chính trị, vững về quốc phòng, an ninh, Đảng bộ, chính quyền huyện đã đề ra nhiều chủ trương, quyết sách nhằm khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương. Theo đó, huyện đã ban hành và thực hiện đồng bộ nhiều chủ trương, chính sách có tính đột phá nhằm phát triển mạnh mẽ nông nghiệp, như: Dồn điền đổi thửa gắn với tổ chức lại đồng ruộng, quy hoạch vùng sản xuất tập trung; nâng cấp, mở rộng hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng; mở rộng diện tích lúa chất lượng cao; tập trung đưa nhanh cơ giới vào sản xuất; đẩy mạnh áp dụng tiến bộ KHKT; phát triển các mô hình hợp tác, liên kết "4 nhà". Đặc biệt là huy động các nguồn lực để từng bước khắc phục những khó khăn về hạ tầng sản xuất nông nghiệp. Quá trình triển khai, huyện tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân thay đổi tư duy trong sản xuất, ứng dụng tiến bộ KHKT và khả năng thích ứng với nền kinh tế thị trường.

Nhờ định hướng đúng đắn và kịp thời, nông nghiệp Yên Mô đã từng bước phát triển toàn diện theo hướng sản xuất hàng hóa, chất lượng cao, tăng nhanh giá trị sản xuất và thu nhập cho nông dân. Đến nay, hệ thống các trạm bơm được đầu tư nâng cấp, nâng tổng công suất tưới tiêu hiện nay tăng 2,5 lần so với năm 1994. Toàn huyện đã kiên cố hóa được 131 km kênh mương, đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất và phòng, chống lụt bão. Năm 2014, huyện đã hoàn thành công tác dồn điền đổi thửa gắn với chỉnh trang đồng ruộng, giảm từ 13,8 thửa/hộ (năm 1997) xuống còn 1,9 thửa/ hộ, tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện cơ giới hóa, giảm chi phí sản xuất, giải phóng sức lao động, nâng cao hiệu quả kinh tế.

Các chính sách, giải pháp trên không chỉ tạo động lực thúc đẩy nông nghiệp phát triển mạnh mẽ mà điều quan trọng là đã làm thay đổi tập quán canh tác, tư duy sản xuất và hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp. Từ lối sản xuất nhỏ lẻ, manh mún nay đã chuyển sang sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đã hình thành các vùng sản xuất tập trung có quy mô lớn. Hàng năm, có trên 500 ha cây trồng được liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp; trên 70% diện tích gieo cấy bằng lúa chất lượng cao, lúa đặc sản. Năng suất lúa không ngừng tăng lên, bình quân cả năm đạt 132 tạ/ha, cao hơn gần 2 lần so với năm 1994; sản lượng lương thực có hạt đạt 83.522 tấn, tăng trên 40.000 tấn. Giá trị thu nhập bình quân trên 1 ha canh tác năm 2019 ước đạt 125 triệu đồng, tăng 5,9 lần so với năm đầu tái lập huyện.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, nông dân Yên Mô đã chuyển dịch mạnh từ phương thức tận dụng sang hướng công nghiệp, trang trại, gia trại đảm bảo an toàn sinh học. Hiện nay toàn huyện có 27 trang trại chăn nuôi tổng hợp có thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm và 301 gia trại có doanh thu hàng năm trên 500 triệu đồng; huyện đã chuyển đổi được 724 ha ruộng trũng sang sản xuất lúa cá, trồng cây ăn quả và ao nổi cho giá trị thu nhập cao hơn cấy lúa từ 3-5 lần, đã xuất hiện nhiều điển hình trong sản xuất nông nghiệp.

Công tác xây dựng nông thôn mới được huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm, huy động được cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức, tinh thần trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Phong trào "Chung sức xây dựng nông thôn mới" đã trở thành phong trào sâu rộng, có sức lan tỏa, được nhân dân tự nguyện, tích cực, chủ động tham gia. Quy chế dân chủ ở cơ sở được thực hiện nghiêm, qua đó đã phát huy nội lực, khai thác ngoại lực, sự hỗ trợ của con em quê hương cùng tham gia ủng hộ. Trong gần 8 năm (2011-2018), toàn huyện đã huy động trên 4.883 tỷ đồng dành cho xây dựng nông thôn mới, trong đó ngân sách Nhà nước hỗ trợ 2.191 tỷ đồng, nhân dân đóng góp 1.625 tỷ đồng (tiền công lao động, hiến 181 ha đất, nguyên vật liệu để làm đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa thôn, xóm, chỉnh trang đồng ruộng...). Đến hết năm 2018, Yên Mô đã có 10/16 xã đạt chuẩn nông thôn mới. Toàn huyện phấn đấu đến hết năm 2019 có 14/16 xã đạt chuẩn, tạo tiền đề để đưa huyện Yên Mô về đích nông thôn mới vào năm 2021.

Cùng với đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, 25 năm qua, Yên Mô đã kiên trì và thực hiện có hiệu quả mục tiêu phát triển công nghiệp- TTCN, tạo sự chuyển biến tích cực về cơ cấu kinh tế. Hiện đã quy hoạch 4 cụm công nghiệp, 17 điểm công nghiệp, có 11 làng nghề được công nhận làng nghề cấp tỉnh và 1 làng nghề truyền thống. Các cơ sở sản xuất công nghiệp trong huyện đã tăng lên cả về số lượng và quy mô. Nếu như năm 1994, toàn huyện mới chỉ có 7 doanh nghiệp và HTX tiểu thủ công nghiệp với quy mô nhỏ, thì đến năm 2019, toàn huyện có 188 doanh nghiệp với quy mô vừa và lớn. Tổng giá trị sản xuất công nghiệp- TTCN của huyện đạt 940 tỷ đồng, tăng 66,1 lần (9.925,8 tỷ đồng) so với năm 1994. Sự phát triển của các cơ sở công nghiệp này đã tạo cho Yên Mô thêm nguồn lực mới, tiếp nhận và phát triển những tiến bộ KHKT công nghệ, nâng cao thu nhập cho người lao động; đồng thời tạo ra sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực: tăng tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông nghiệp.

Hệ thống cơ sở hạ tầng, đường giao thông được đầu tư xây dựng khang trang. Thời kỳ đầu tái lập, toàn huyện chỉ có 4,2 km đường giao thông được rải nhựa, đến nay toàn huyện đã có 1.190 km đường giao thông được rải nhựa, bê tông, đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Năm 1994, trụ sở làm việc của các cơ quan, đơn vị và các xã đều là nhà cấp 4, phương tiện làm việc thiếu thốn, đến nay đã được xây dựng kiên cố, khang trang với trang thiết bị tương đối đầy đủ. Hệ thống chợ, các điểm dịch vụ buôn bán được hình thành và phát triển rộng khắp...đã tạo đà cho Yên Mô phát triển dịch vụ, thương mại, du lịch. Năm 2018, giá trị dịch vụ của huyện đạt 1.145 tỷ đồng, tăng 33,8 lần so với năm đầu tái lập huyện. Công tác tài chính, ngân hàng có nhiều cố gắng. Thu ngân sách trên địa bàn năm 2019 ước đạt trên 197 tỷ đồng, tăng gần 8 lần so với năm 1994.

Với truyền thống hiếu học và nhân văn, 25 năm qua, huyện Yên Mô tiếp tục giành những thành tựu quan trọng trong lĩnh vực văn hóa, xã hội. Các giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn và phát triển. Đến nay đã có 85% gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa, trên 90% khu dân cư văn hóa; 89,6% cơ quan, đơn vị đạt danh hiệu cơ quan văn hóa. 17/17 xã, thị trấn, 232/232 thôn, xóm có nhà văn hóa. Công tác xã hội hóa giáo dục và xây dựng xã hội học tập được quan tâm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho quê hương, đất nước. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được tăng cường theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa. Hiện các trường học đã được xây dựng kiên cố, cao tầng, khang trang với đầy đủ các trang thiết bị dạy và học; 92,4% trường học đạt chuẩn quốc gia; học sinh không phải học 2 ca, 3 ca như những năm đầu tái lập huyện. Chất lượng giáo dục ngày càng được nâng lên. Trong 25 năm qua, huyện có 1.110 học sinh giỏi cấp tỉnh, 117 học sinh giỏi cấp Quốc gia. Tỷ lệ học sinh thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng năm sau cao hơn năm trước.

Công tác y tế, dân số kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc và bảo vệ trẻ em được chú trọng. Đội ngũ y - bác sỹ được tăng cường cả về số lượng và chất lượng, toàn huyện đã có 4,2 bác sỹ/vạn dân, tăng 1,5 bác sỹ/vạn dân so với năm 1994. Năm 2008, Trung tâm y tế huyện được xây dựng mới với quy mô 100 giường bệnh, nhiều máy móc, trang thiết bị y tế hiện đại được đầu tư, nhiều kỹ thuật mới được triển khai áp dụng nhằm nâng cao chất lượng, giảm chi phí khám chữa bệnh, giảm tải cho tuyến trên. Hiện 100% trạm y tế các xã, thị trấn đã đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 1, 12/17 xã, thị trấn đạt Bộ tiêu chí Quốc gia về y tế. Tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 88%. Chất lượng dân số ngày càng được tăng lên, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng giảm mạnh, từ gần 50% năm 1994, đến nay chỉ còn 10,6%. Năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí đa chiều giảm còn 3,75%. Công tác giải quyết đơn thư, khiếu nại tố cáo; phòng, chống tham nhũng được tập trung và đạt kết quả tốt; quân sự, quốc phòng được tăng cường; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững.

25 năm là quãng thời gian không dài, song cũng đủ để Đảng bộ và nhân dân trong huyện tạo nên bước phát triển vượt bậc, toàn diện trong thời kỳ mới. Huyện đã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba, Huân chương Độc lập hạng Ba, được Chính phủ tặng 5 cờ thi đua xuất sắc trên các lĩnh vực; nhiều tập thể, cá nhân được tặng thưởng các danh hiệu khen thưởng của Đảng, Nhà nước, của các bộ, ban, ngành Trung ương và của UBND tỉnh Ninh Bình. Những thành tựu mà Đảng bộ, quân và dân huyện Yên Mô đã đạt được trong 25 năm qua trước hết bắt nguồn từ việc triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc và vận dụng sáng tạo các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước vào trong điều kiện cụ thể của địa phương. Đồng thời có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự giúp đỡ của các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, sự cổ vũ động viên và ủng hộ của các huyện, thành phố trong tỉnh; sự đóng góp công sức, trí tuệ của các thế hệ lãnh đạo, nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài huyện.

Vui mừng với những kết quả đạt được, tự hào về quá khứ hào hùng của quê hương, Đảng bộ, quân và dân trong huyện càng thấy rõ trách nhiệm của mình trong những năm tiếp theo. Chặng đường phía trước có nhiều thời cơ thuận lợi cho sự phát triển song cũng không ít khó khăn, thách thức. Do đó các cấp, các ngành, toàn thể cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong huyện cần tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng của quê hương, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, đoàn kết, phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XVII; huy động mọi nguồn lực, xây dựng huyện Yên Mô phát triển nhanh và bền vững, trong đó tập trung vào một số nhiệm vụ cụ thể sau:

Một là: Tiếp tục huy động mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển; đẩy mạnh phát triển các mô hình sản xuất có hiệu quả kinh tế cao; chủ động tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng hàng hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn gắn với bảo vệ môi trường; xây dựng Yên Mô đạt huyện nông thôn mới vào năm 2021. Tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ, khuyến khích, thu hút đầu tư, đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và các ngành nghề truyền thống, ngành nghề có thế mạnh, ngành nghề mới. Phát triển mạnh kinh doanh, dịch vụ. Tăng cường đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật. Đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, đảm bảo bền vững và hiệu quả cao.

Hai là: Đẩy mạnh phát triển văn hóa - xã hội đồng bộ với tăng trưởng kinh tế bền vững. Thực hiện tốt cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" gắn với thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Chăm lo giải quyết việc làm, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo bền vững.

Ba là: Đẩy mạnh phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc; phòng, chống các tệ nạn xã hội; quan tâm thực hiện tốt công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.

Bốn là: Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo của các tổ chức Đảng, hiệu lực quản lý, điều hành của chính quyền; đổi mới phương thức hoạt động của MTTQ, các tổ chức đoàn thể; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Đỗ Trọng Luận

Chủ tịch UBND huyện Yên Mô