Họa sĩ Trần Văn Thăng tâm huyết với đề tài quê hương Nam Định

T rong căn phòng bộn bề màu, tranh, ký họa, phác thảo, họa sĩ Trần Văn Thăng mải miết hoàn chỉnh tác phẩm chuẩn bị tham dự triển lãm Mỹ thuật Khu vực II đồng bằng sông Hồng, lần thứ 27 tại Hà Nam. Ấn tượng của chúng tôi về những sáng tác của họa sĩ Trần Văn Thăng là cảnh sắc và con người vùng quê Nam Định được thể hiện sinh động, gần gũi qua từng bố cục, gam màu, nét vẽ.

Họa sĩ Trần Văn Thăng chia sẻ: “Nhìn ở góc cạnh nghệ thuật, Nam Định là một vùng đất cổ, tiêu biểu cho nền văn minh sông Hồng, vừa có đồng bằng, vừa có biển. Đặc biệt ở tỉnh còn có hàng nghìn di tích văn hoá và di tích lịch sử truyền thống trong đó có di tích văn hoá đình, chùa, miếu, cầu ở các làng, xã. Đây là mảng đề tài phong phú và nguồn cảm hứng vô tận để giới họa sĩ sáng tác. Tự hào về cảnh đẹp đất và người Nam Định, tôi đã ký họa ở nhiều địa danh quê hương. Trong đó, có nhiều tác phẩm được tham dự triển lãm mỹ thuật và đạt giải thưởng”.

Họa sĩ Trần Văn Thăng đi vẽ thực tế tại phường Văn Miếu (thành phố Nam Định).

Được đào tạo cơ bản từ trung cấp đến thạc sĩ mỹ thuật, họa sĩ Trần Văn Thăng vẽ khá chắc tay, vững vàng, bài bản và cẩn trọng trong bố cục, hình, sắc độ và đường nét. Hầu hết tác phẩm được vẽ theo lối tả thực, công chúng dễ xem, dễ đồng cảm bởi điểm nhấn trong tranh là những nhân vật, cảnh sắc có hồn trong cuộc sống lao động, sản xuất thường ngày. Từ những người thợ ươm tơ dệt lụa làng Cổ Chất (Trực Ninh), diêm dân vùng quê biển Bạch Long (Giao Thủy) thấm đẫm mồ hôi cần cù lao động trên cánh đồng muối đến vẻ trầm mặc, soi bóng ngang sông của cây cầu ngói thôn Thượng Nông (Nam Trực) hay ngõ phố Văn Nhân, chiếc cổng Nhà máy Dệt Nam Định nhuộm gam màu nâu vàng cổ kính...

Đặc biệt, nhiều tác phẩm của anh đã thể hiện tinh thần xây dựng quê hương của quân và dân trong tỉnh. Tiêu biểu như tác phẩm “Chung tay xây dựng nông thôn mới”, vẽ cảnh người dân xã Nam Phong khí thế tưng bừng, rộn rã tham gia xây dựng nông thôn mới nâng cao. Bố cục bức tranh chia 3 phần, ở giữa là cảnh từng tốp người dân nét mặt tươi vui, tay bay, tay xẻng san, cán phẳng từng mẻ bê tông trên con đường làng rộng thênh thang, thẳng tắp. Hai bên là cảnh các em học sinh thanh tú quần áo đẹp đẽ đạp xe tới trường trên con đường hoa rực rỡ sắc màu. Phía sau là cảnh nhà tầng, biệt thự ngói đỏ, tường vàng xen kẽ những tán cây xanh và nắng vàng rực rỡ. Qua bức tranh, đã thể hiện rõ nét khí thế, tinh thần quyết tâm và thành quả của các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân tỉnh ta trong công cuộc xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Tác phẩm đã được trưng bày tại triển lãm Mỹ thuật đồng bằng sông Hồng và nhận Giải C, Giải thưởng Văn học nghệ thuật (VHNT) Lương Thế Vinh lần thứ VIII.

Thời điểm năm 2014 khi vấn đề biên giới biển, đảo đang thu hút sự quan tâm của đồng bào trong và ngoài nước, họa sĩ Trần Văn Thăng đã xuống thực tế cùng ở, cùng làm với ngư dân các xã, thị trấn ven biển Hải Hậu để lấy tư liệu sáng tác một loạt tác phẩm ngư dân Hải Hậu vươn khơi bám biển. Trong đó, tiêu biểu như tác phẩm "Hướng biển", bức tranh được bố cục theo chiều nằm ngang, vẽ không gian và thời gian vào buổi sáng sớm sương lạnh ở bãi biển Hải Lý. Phần lớn bức tranh miêu tả từng tốp ngư dân đang gánh, đẩy triền đà chuyển lưới lên tàu, vươn khơi đánh cá. Xa xa từng lớp tàu cá đan xen, neo đậu hướng đến tận đường chân trời. Toàn bộ bức tranh là một gam màu xanh dương xám, đường nét mềm mại kết hợp hài hòa với các hình mảng nhân vật tạo sự sinh động, uyển chuyển. Tác phẩm thể hiện tinh thần vươn khơi bám biển, tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo của nhân dân tỉnh ta trong sự nghiệp xây dựng và gìn giữ bảo vệ Tổ quốc và được nhận Giải C, tại Triển lãm Mỹ thuật đồng bằng sông Hồng; Giải Khuyến khích của Ban Tuyên giáo Trung ương về sáng tác, quảng bá tác phẩm VHNT và báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và nhận Giải A, Giải thưởng VHNT Lương Thế Vinh lần thứ VIII.

"Chung tay xây dựng nông thôn mới", tranh sơn dầu của họa sĩ Trần Văn Thăng.

Trải qua thời gian gắn bó với nghệ thuật hội họa, đã mang lại cho họa sĩ Trần Văn Thăng những thành công nhất định. Nhiều tác phẩm của anh đã đạt giải tại các kỳ triển lãm mỹ thuật khu vực và được giới chuyên môn đánh giá cao. Đến nay, anh đã được nhận giải thưởng của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam; 3 lần được nhận giải A, B, C, Giải thưởng VHNT Lương Thế Vinh; có tranh tham dự Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc và tham gia nhiều cuộc triển lãm nhóm tại các tỉnh, thành phố trong cả nước...

Cùng với sáng tác, họa sĩ Trần Văn Thăng với chuyên ngành được đào tạo là Hội họa, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đã giảng dạy tại Trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật và Du lịch Nam Định, nơi 37 năm trước anh đã theo học để tiếp tục truyền đạt kiến thức cho sinh viên có năng khiếu mỹ thuật của tỉnh. Trong công tác giảng dạy, anh luôn nghiêm khắc, đòi hỏi sinh viên cẩn trọng trong từng bố cục, hình, màu… Năm 2017, họa sĩ Trần Văn Thăng được các hội viên tín nhiệm bầu làm Trưởng bộ môn Mỹ thuật (Hội VHNT tỉnh), và anh đã góp sức tích cực phát triển phong trào và đội ngũ của bộ môn ngày càng lớn mạnh. Với việc tổ chức các cuộc đi sáng tác thực tế, triển lãm trong tỉnh, trong nước, thành lập Câu lạc bộ Mỹ thuật trẻ Nam Định... đã động viên lực lượng họa sĩ trẻ tích cực sáng tác; tranh thủ sự hỗ trợ của Hội Mỹ thuật Việt Nam và các họa sĩ tên tuổi của cả nước, đã tạo cho Mỹ thuật Nam Định phát triển vượt bậc cả về lượng và chất, tạo được dấu ấn vị thế so với các tỉnh, thành phố khu vực đồng bằng sông Hồng và trong cả nước. Trong 5 năm qua, bộ môn đã có 18 tác giả được nhận giải thưởng VHNT Lương Thế Vinh lần thứ VII và thứ VIII của tỉnh và nhiều tác giả được nhận giải thưởng của khu vực, toàn quốc; phối hợp xuất bản cuốn Vựng tập “Nghệ thuật thị giác Nam Định”...

Họa sĩ Trần Văn Thăng vẫn miệt mài sáng tác, vẫn giữ lửa cho niềm đam mê cháy bỏng dành cho nghệ thuật hội họa. Thông qua các tác phẩm của mình, họa sĩ sẽ tiếp tục gửi đến đông đảo công chúng yêu hội họa những hình ảnh đẹp về đất và người quê hương Nam Định./.

Bài và ảnh: Văn Trọng