Đôi điều suy nghĩ về chủ đề năm 2018 của Tỉnh ủy Ninh Bình

Qua một năm tổ chức thực hiện, đã đạt được những kết quả bước đầu đáng ghi nhận, tạo sự chuyển biến rõ nét về đạo đức, về tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh. Để tiếp tục thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đi vào chiều sâu, trở thành công việc thường xuyên, thiết thực, hiệu quả của mỗi tổ chức đảng, mỗi cơ quan, đơn vị và mỗi cá nhân; Hội nghị lần thứ XII, Ban Chấp hành đảng bộ tỉnh Ninh Bình khóa XXI, đã thống nhất xác định chủ đề năm 2018 là: "Nêu gương về đạo đức và trách nhiệm thực thi công vụ; xây dựng phong cách, tác phong công tác quần chúng, dân chủ, nói đi đôi với làm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu". Đây là sự cụ thể hóa, nội dung chuyên đề năm 2018 của Ban Tuyên giáo Trung ương hướng dẫn và là sự lựa chọn có trọng tâm, phù hợp thiết thực với tình hình của địa phương.

Nội dung mà chủ đề năm 2018 cần làm rõ và xây dựng kế hoạch thực hiện cụ thể là "Xây dựng phong cách, tác phong công tác quần chúng, dân chủ, nói đi đôi với làm". Nói về phong cách, tác phong quần chúng, sinh thời Hồ Chí Minh luôn đề cao vai trò của quần chúng nhân dân, gắn bó với nhân dân. Người đã khẳng định: "Trong bầu trời không có gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không có gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân". Cả cuộc đời Người luôn đau đáu "Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn đến tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành". Trong chiều sâu tư tưởng của người, dân là gốc của nước, là nguồn sức mạnh, là lực lượng to lớn của Đảng, của cách mạng. Trí tuệ và năng lực sáng tạo của Đảng đều bắt nguồn từ quần chúng nhân dân. Hồ Chí Minh là người Việt Nam đầu tiên có tư tưởng đầy đủ và đúng đắn về vai trò và sức mạnh của quần chúng nhân dân. Người đánh giá cao vai trò, sức mạnh của nhân dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. "Dễ mười lần không dân cũng chịu. Khó trăm lần dân liệu cũng xong".

Phong cách, tác phong, quần chúng của Hồ Chí Minh bắt nguồn từ sự thấm nhuần sâu sắc quan điểm của Chủ nghĩa Mác - Lê nin về quần chúng là người sáng tạo ra lịch sử, cách mạng là sự nghiệp của quần chúng. Đó cũng là sự kế thừa và phát huy truyền thống của dân tộc Việt Nam. Phong cách quần chúng của Hồ Chí Minh thể hiện bằng phong cách sâu sát quần chúng vì lợi ích của quần chúng, đi đúng đường lối quần chúng. Đó là phong cách của những người chiến sỹ cộng sản suốt đời phấn đấu cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người.

Nói về phong cách dân chủ, Hồ Chí Minh - Người sáng lập, giáo dục, rèn luyện Đảng và Nhà nước ta, Người luôn xây dựng Đảng ta thực sự là Đảng của giai cấp, của dân tộc, Nhà nước ta là nhà nước của dân, do dân, vì dân. Dân chủ được hiểu với nghĩa là những giá trị văn hóa, văn minh và tiến bộ của nhân loại, dân chủ là một yêu cầu tất yếu của con người và nhân loại. Đó chính là ý thức về giá trị làm chủ, tự chủ. Trong các tác phẩm của Hồ Chí Minh, thuật ngữ "dân chủ" được người dùng trên 1600 lần với những ý nghĩa không hoàn toàn giống nhau, tùy theo hướng tiếp cận và sự phát triển tư duy về dân chủ của Người. Bằng cách hỏi và đáp, diễn đạt mà người dân ít học hoặc có học đều dễ nhớ, dễ hiểu. Hồ Chí Minh đặt câu hỏi trước hàng vạn quần chúng "dân chủ là thế nào" và Người tự trả lời: "là dân làm chủ". Người đã quyết tâm đưa nước ta phải đi đến dân chủ thật sự, nghĩa là "bao nhiêu quyền hạn đều của dân". Làm sao cho dân biết hưởng quyền dân chủ, biết dùng quyền dân chủ của mình, dám nói, dám làm. Theo Hồ Chí Minh, phong cách dân chủ hay "Cách làm việc dân chủ" là phong cách hàng đầu mà người cán bộ cần phải có. Người chỉ rõ: Đảng ta thực hiện nguyên tắc "Tập trung dân chủ và chế độ ta là chế độ dân chủ, tư tưởng phải được tự do". Vì thế, người cán bộ, đảng viên phải tạo ra được không khí dân chủ thực sự trong nội bộ bằng cách thành tâm lắng nghe và khơi gợi cho cán bộ, đảng viên, quần chúng cấp dưới nói hết quan điểm, ý kiến của mình. Được như vậy thì cấp dưới và quần chúng mới hăng hái đề ra sáng kiến. Những sáng kiến đó được coi trọng, được khen ngợi thì những người đó càng thêm hăng hái làm việc. Người nói: "Thực hành dân chủ là cái chìa khóa vạn năng có thể giải quyết mọi khó khăn". Nếu người cán bộ không có tác phong dân chủ hoặc "miệng thì nói dân chủ" nhưng làm việc thì theo lối "quan chủ" là họ tự tước đi của mình vũ khí hữu hiệu nhất để hoàn thành nhiệm vụ. Khi đó, thì dù có "đầy túi quần thông báo, đầy túi áo chỉ thị mà công việc vẫn không chạy".

"Nói đi đôi với làm" là phong cách của Hồ Chí Minh mà Người đã kế thừa truyền thống của dân tộc và nêu thành nội dung tư cách người cách mạng. Trong mục "Tư cách một người cách mệnh", Người đã viết "Tự mình phải: Cần kiệm, hòa mà không tư, cả quyết sửa lỗi mình; cẩn thận mà không nhút nhát; hay hỏi, phẫn nại (chịu khó); hay nghiên cứu, xem xét; vị công vọng tư; không hiếu danh; không kiêu ngạo; nói thì phải làm; giữ chủ nghĩa cho vững; hy sinh; ít lòng ham muốn về vật chất; bí mật".

Nói đi đôi với làm là nguyên tắc đạo đức đầu tiên, một phẩm chất quan trọng mà người cách mạng cần có. Đây cũng là vấn đề cốt lõi của nền đạo đức mới - đạo đức Hồ Chí Minh. Nói về đạo đức phải gắn liền với thực hành đạo đức, đặc biệt là phải có hiệu quả. Một người làm việc gì cũng không có hiệu quả thì không thể coi là một người có đạo đức. Người chỉ ra rằng "Phải lấy kết quả thiết thực đã góp sức bao nhiêu cho sản xuất và lãnh đạo sản xuất mà đo ý chí của mình. Hãy kiên quyết chống bệnh nói suông, thói phô trương, hình thức, lối làm việc không nhằm mục đích nâng cao năng suất". Khi nói đến tư cách của một người cách mạng, Hồ Chí Minh đã khẳng định "nói thì phải làm". Đối với Người, lời nói phải thống nhất và phải được thực hiện nghiêm túc thì mới đem lại hiệu quả thiết thực cho bản thân và cho xã hội. Hồ Chí Minh đã từng dạy "Muốn hướng dẫn cho nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước"; "Nếu chính mình tham ô mà bảo người khác liêm khiết thì không được. Nếu nói rằng phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư mà bản thân mình lại lười biếng không hoàn thành những công việc được giao, không tiết kiệm, sống hoang phí, xa hoa, trong khi cuộc sống của đại đa số nhân dân còn thiếu thốn, luôn tìm cách tham ô tiền của nhà nước và nhân dân... thì những lời nói đó không có tác dụng giáo dục".

Trong những năm qua, thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong cả nước nói chung và ở tỉnh ta nói riêng đã có những chuyển biến tích cực, kỷ luật, kỷ cương trong Đảng được siết chặt, nhiều cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp đã chú trọng nâng cao tinh thần trách nhiệm, đổi mới lề lối làm việc, sâu sát cơ sở, gần dân, sát dân, chăm lo đến quyền, lợi ích chính đáng, nâng cao đời sống vật chất tinh thần của nhân dân. Thực hiện tốt hơn các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Đa số cán bộ, đảng viên giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, vai trò tiên phong gương mẫu trong thực hiện chức trách nhiệm vụ, nói đi đôi với làm. Tuy nhiên, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi; có mặt, có bộ phận còn diễn biến phức tạp. Công tác dân vận còn nhiều hạn chế, chưa đánh giá và dự báo chính xác những diễn biến thay đổi cơ cấu xã hội, thành phần dân cư, tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân. Một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa thực sự gương mẫu trước nhân dân, còn có biểu hiện quan liêu, cửa quyền, chưa thực sự sâu sát thực tế cơ sở. Tình trạng mất dân chủ hoặc dân chủ hình thức vẫn còn diễn ra. Tình trạng nói không đi đôi với làm, nói nhiều làm ít chậm được khắc phục.

Chính vì vậy, với chủ đề năm 2018 mà Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XXI đã xác định; chúng ta có nội dung, kế hoạch, bước đi cụ thể để tổ chức thực hiện một cách nghiêm túc, chắc chắn sẽ khắc phục được những hạn chế, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, rõ nét về phong cách làm việc, phong cách lãnh đạo của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu; góp phần tăng cường xây dựng, chỉnh đốn đảng, xây dựng Đảng bộ tỉnh ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Nguyễn Mạnh Trường

Nguyên Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy