Để người cận nghèo "mặn mà" hơn với chính sách BHYT

Một trong những điểm ưu việt của chính sách BHYT là việc quy định mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước để mua thẻ BHYT cho các nhóm đối tượng chính sách, xã hội, trong đó đối tượng thuộc hộ cận nghèo được hỗ trợ tối thiểu 50% số tiền mua thẻ.

Tuy nhiên, kết quả triển khai thực hiện BHYT cho người cận nghèo trên địa bàn tỉnh ta 2 năm qua đạt rất thấp. Toàn tỉnh có khoảng 72.000 đối tượng cận nghèo thì mới có 4.500 người tham gia, riêng hai huyện Nho Quan và Gia Viễn có hơn 25.000 người cận nghèo song chưa có người nào tham gia. Vẫn biết, tấm thẻ BHYT rất quan trọng đối với mỗi người, nó là "lá bùa hộ mệnh", là "của để dành" cho mỗi người khi chẳng may gặp ốm đau, bệnh tật, nhất là những bệnh hiểm nghèo, chi phí lớn.

Như trường hợp của bác Cao Quốc Sự, xóm 5, xã Như Hòa, huyện Kim Sơn không may mắc bệnh ung thư 4 năm nay, phải điều trị bằng cách trị xạ mỗi năm trên dưới 6 lần điều trị, mỗi lần chi phí hết khoảng 27 triệu đồng đều được quỹ BHYT chi trả. Bác Sự cho biết, nếu không có thẻ BHYT thì gia đình không đủ tiền để điều trị, chỉ nằm "chờ chết". Vậy câu hỏi đặt ra là, với giá trị của tấm thẻ BHYT, nhất là đối với người thuộc đối tượng hộ cận nghèo, có thu nhập thấp thì tại sao người dân vẫn không tham gia BHYT? Ông Lê Hùng Sơn, Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Nguyên nhân chính là do người cận nghèo kinh tế vẫn còn rất khó khăn, mức phí tham gia vẫn còn cao so với thu nhập của họ. Với việc hỗ trợ 50% mệnh giá của thẻ BHYT (4,5% mức lương tối thiểu chung) thì một năm họ phải bỏ ra 197.100 đồng/người, một hộ gia đình cận nghèo nếu tham gia BHYT đủ số người sẽ phải bỏ ra trên dưới 1 triệu đồng, đây là một số tiền không nhỏ đối với người dân thuộc diện cận nghèo, chính vì vậy họ chỉ tham gia cho những người đang cần khám, chữa bệnh (KCB) hoặc có nguy cơ phải đi viện cao. Đồng thời do nhận thức về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHYT của họ còn hạn chế. Công tác tuyên truyền, vận động, giải thích về tính nhân đạo, nhân văn, cộng đồng chia sẻ của chính sách BHYT chưa thực sự hiệu quả; các đại lý thu BHYT ở các xã, phường, thị trấn chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm. Ông Sơn cho biết thêm: Những người làm công tác BHXH cũng luôn trăn trở để làm sao chính sách BHYT đến với người dân, để họ được thụ hưởng những thành quả về an sinh xã hội mà Đảng và Nhà nước ta thực hiện, nhất là những đối tượng có điều kiện kinh tế khó khăn như người nghèo, người cận nghèo. Ngay trong năm 2010, nắm bắt được nguyên nhân chính dẫn tới việc đối tượng cận nghèo tham gia BHYT rất thấp, BHXH tỉnh đã báo cáo với HĐND, UBND tỉnh về những khó khăn trong việc triển khai thực hiện và đề nghị tăng mức hỗ trợ của ngân sách Nhà nước để mua thẻ BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo. Xác định việc thực hiện chính sách BHYT cho hộ cận nghèo sẽ góp phần không nhỏ trong việc đảm bảo an sinh xã hội và phát triển kinh tế của tỉnh, ngày 6-4-2011, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 04/2011/QĐ-UBND về việc quy định mức hỗ trợ kinh phí từ ngân sách Nhà nước để đóng BHYT cho người hộ cận nghèo và học sinh, sinh viên (HSSV) trên địa bàn tỉnh.

Theo đó tăng mức hỗ trợ cho đối tượng hộ cận nghèo và HSSV thuộc hộ cận nghèo từ 50% lên 75%; đối tượng HSSV không thuộc hộ cận nghèo từ 30% lên 40% và có hiệu lực từ ngày 1-4-2011. Có thể nói, việc UBND tỉnh đã tăng mức hỗ trợ để mua thẻ BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tới người dân nói chung và đối tượng cận nghèo có thu nhập thấp nói riêng.

Theo danh sách người cận nghèo của ngành Lao động, Thương binh và Xã hội, năm 2011, toàn tỉnh có 83.127 người cận nghèo, từ đầu năm đến nay mới chỉ có 1.078 người tham gia BHYT. Việc UBND tỉnh tăng mức hỗ trợ sẽ tạo được bước đột phá trong việc mở rộng đối tượng cận nghèo tham gia BHYT. Để người cận nghèo nhận thức được tầm quan trọng của thẻ BHYT và tự nguyện tham gia BHYT. Trong thời gian tới, BHXH tỉnh sẽ tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là các đài truyền thanh xã, phường, thị trấn để nâng cao sự hiểu biết của nhân dân về chính sách BHYT; phối hợp tốt hơn nữa với ngành Y tế và các cơ sở KCB, đảm bảo tốt quyền lợi khám, chữa bệnh BHYT cho người có thẻ thuộc hộ cận nghèo.

Hoàng Minh