Đẩy mạnh tuyên truyền phòng, chống mại dâm - giải pháp căn cơ xây dựng môi trường xã hội lành mạnh

Thời điểm trước khi sáp nhập, các tỉnh: Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam (cũ) đã ban hành và triển khai Kế hoạch thực hiện Chương trình phòng, chống mại dâm giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh. Các chương trình, kế hoạch được xây dựng bài bản, có trọng tâm, trọng điểm, gắn với công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phòng, chống HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và phù hợp với từng nhóm đối tượng. Trên cơ sở đó, công tác truyền thông, phổ biến pháp luật về phòng, chống mại dâm được triển khai sâu rộng trong cộng đồng với nhiều hình thức linh hoạt, đa dạng.

Sở Y tế (trước đây là ngành Lao động, Thương binh và Xã hội) phối hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí của tỉnh và Trung ương đóng trên địa bàn đẩy mạnh tuyên truyền các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về phòng, chống mại dâm, trọng tâm là Pháp lệnh Phòng, chống mại dâm và các nghị định, văn bản hướng dẫn thi hành. Nội dung tuyên truyền không chỉ dừng lại ở việc phổ biến quy định pháp luật, chế tài xử lý vi phạm mà còn đi sâu phân tích tác hại của mại dâm đối với sức khỏe, đạo đức, lối sống, hạnh phúc gia đình và trật tự an toàn xã hội; đồng thời, cung cấp kiến thức, kỹ năng phòng tránh nguy cơ, nâng cao khả năng tự bảo vệ cho người dân. Nhiều thông điệp truyền thông ngắn gọn, dễ hiểu, mang tính định hướng, giáo dục được truyền tải rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống truyền thanh cơ sở và nền tảng số. Nội dung tuyên truyền chú trọng nâng cao ý thức tự bảo vệ, bảo vệ quyền của phụ nữ, trẻ em; giảm kỳ thị, phân biệt đối xử; khuyến khích người bán dâm tiếp cận các dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, học nghề, tạo việc làm, từng bước tái hòa nhập cộng đồng. Cách tiếp cận nhân văn, lấy con người làm trung tâm đã góp phần thay đổi nhận thức xã hội, tạo nền tảng cho công tác phòng, chống mại dâm đạt hiệu quả bền vững.

Cùng với đó, Sở Y tế phối hợp với Công an tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp Phụ nữ và các địa phương đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, đổi mới về phương pháp, đa dạng về hình thức, tập trung vào các nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Là địa phương có nhiều khu, điểm du lịch nổi tiếng, thu hút lượng lớn du khách trong và ngoài nước, Ninh Bình vừa đứng trước cơ hội lớn để phát triển kinh tế, vừa đặt ra yêu cầu cao hơn trong công tác quản lý xã hội, phòng ngừa các loại tệ nạn, trong đó có mại dâm. Ngành y tế đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương và các ngành chức năng tăng cường truyền thông tại các khu du lịch, cơ sở lưu trú, cơ sở kinh doanh dịch vụ, góp phần nâng cao nhận thức của người dân và người lao động trong lĩnh vực du lịch về trách nhiệm phòng, chống tệ nạn mại dâm, xây dựng hình ảnh môi trường du lịch văn minh, an toàn, thân thiện.

Thực tiễn cho thấy, thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên, lao động trẻ là nhóm đối tượng dễ bị tác động và tổn thương nhất trước các nguy cơ liên quan đến mại dâm do còn hạn chế về kỹ năng sống, thiếu kiến thức pháp luật, dễ bị lôi kéo, dụ dỗ trước những cám dỗ vật chất trong bối cảnh kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Nhận thức rõ điều đó, ngành y tế đã phối hợp với ngành giáo dục tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền chuyên đề về sức khỏe sinh sản, giới tính, kỹ năng sống, phòng tránh các hành vi nguy cơ, trong đó lồng ghép nội dung phòng, chống mại dâm, xâm hại tình dục. Các buổi ngoại khóa, sinh hoạt dưới cờ, tọa đàm, diễn đàn “Thanh niên với lối sống lành mạnh” được tổ chức thường xuyên, trở thành kênh truyền thông hiệu quả, gần gũi, giúp học sinh, sinh viên nâng cao nhận thức, hình thành lối sống lành mạnh, biết tự bảo vệ bản thân trước những nguy cơ tiềm ẩn.

Đặc biệt, nhằm tiếp tục nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên trong việc phòng ngừa tệ nạn mại dâm và các tệ nạn xã hội khác, từ tháng 11/2025 đến nay, Sở Y tế Ninh Bình đã phối hợp với các trường THCS-THPT Nguyễn Tất Thành, THPT Lý Thường Kiệt, THPT Kim Bảng A, THPT Thanh Liêm C, Trung tâm Giáo dục thường xuyên, Tin học và Ngoại ngữ Ninh Bình, Cao đẳng nghề Hà Nam tổ chức 6 hội nghị tuyên truyền phòng, chống mại dâm, thu hút hơn 4.000 học sinh, sinh viên, học viên tham gia.

Tại các hội nghị, báo cáo viên của Sở Y tế đã trực tiếp tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về phòng, chống mại dâm, các biện pháp xử lý vi phạm; phân tích những hình thức hoạt động của tệ nạn mại dâm trong bối cảnh hiện nay, những nguy cơ tiềm ẩn và tác hại nghiêm trọng đối với cá nhân, gia đình và xã hội. Đồng thời, học sinh, sinh viên, học viên được trang bị kỹ năng nhận biết các dấu hiệu của hành vi mua bán dâm, kỹ năng tự bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ bị lôi kéo, dụ dỗ, góp phần chủ động phòng ngừa từ sớm, từ xa.

Không khí các buổi tuyên truyền diễn ra nghiêm túc nhưng cởi mở, sinh động. Nhiều học sinh, sinh viên tích cực tham gia giao lưu, trao đổi, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến nội dung tìm hiểu pháp luật về phòng, chống mại dâm. Em N.T.A, học sinh Trường THPT Lý Thường Kiệt chia sẻ: “Thông qua buổi tuyên truyền, em hiểu rõ hơn về tác hại của mại dâm và những nguy cơ có thể gặp phải trong cuộc sống hiện nay. Những kiến thức và kỹ năng được trang bị giúp chúng em biết cách tự bảo vệ bản thân, sống có trách nhiệm hơn với gia đình và xã hội.”

Còn theo một sinh viên Cao đẳng nghề Hà Nam, các buổi tuyên truyền không chỉ cung cấp kiến thức pháp luật mà còn giúp thay đổi nhận thức: “Trước đây, nhiều bạn còn suy nghĩ đơn giản hoặc chưa hiểu đầy đủ về tệ nạn mại dâm. Qua chương trình, chúng em nhận thức rõ hơn trách nhiệm của bản thân trong việc nói không với các hành vi vi phạm pháp luật, xây dựng lối sống lành mạnh.”

Thông qua các hội nghị, học sinh, sinh viên, học viên các trường THCS, THPT, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục thường xuyên trên địa bàn tỉnh đã được trang bị thêm những kiến thức pháp luật quan trọng, nâng cao ý thức trách nhiệm trong công tác phòng, chống mại dâm, góp phần giảm thiểu tác hại của hoạt động mại dâm đối với đời sống xã hội; đồng thời lan tỏa thông điệp về trách nhiệm chung của cộng đồng trong phòng, chống tệ nạn xã hội.

Bên cạnh đó, ngành y tế còn phối hợp với Tỉnh đoàn, các tổ chức đoàn thể tổ chức nhiều hoạt động truyền thông trực quan, lưu động, sân khấu hóa tại khu công nghiệp, khu dân cư, trường học, gắn với các chương trình về bình đẳng giới, phòng, chống HIV/AIDS và bảo vệ trẻ em. Ở các địa phương, mô hình “truyền thông nhóm nhỏ tại cộng đồng” tiếp tục được duy trì và phát huy hiệu quả, thu hút sự tham gia trực tiếp của người dân, nhất là các nhóm đối tượng có nguy cơ, góp phần thay đổi nhận thức, hành vi, giảm nguy cơ tái phạm.

Có thể khẳng định, với sự vào cuộc đồng bộ, trách nhiệm của các cấp, các ngành, địa phương, công tác tuyên truyền phòng, chống mại dâm trên địa bàn tỉnh Ninh Bình thời gian qua đã đạt được những kết quả tích cực, tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức của cộng đồng, giảm kỳ thị, thúc đẩy trách nhiệm xã hội trong phòng ngừa mại dâm. Trong thời gian tới, cùng với việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, tăng cường quản lý nhà nước, việc đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục với nội dung thiết thực, hình thức phù hợp, sát thực tiễn vẫn là giải pháp quan trọng nhằm phòng ngừa hiệu quả tệ nạn mại dâm, xây dựng môi trường xã hội an toàn, lành mạnh, góp phần phục vụ mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh.