Đảm bảo quyền lợi cho người lao động

Sau gần 2 năm thực hiện Luật BHXH sửa đổi, trên địa bàn tỉnh đã tạo chuyển biến tích cực về phát triển số người tham gia BHXH và đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ) tham gia BHXH, quyền lợi của người tham gia BHXH được bảo đảm.

Cty TNHH Cơ khí Đình Mộc (Xuân Trường) thực hiện đóng BHXH cho gần 200 lao động.

Ngay sau khi Quốc hội khóa XIII thông qua Luật BHXH (có hiệu lực từ ngày 1-1-2016), BHXH tỉnh đã bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và hướng dẫn nghiệp vụ của BHXH Việt Nam; phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng, các địa phương triển khai thực hiện hiệu quả các chỉ tiêu nhiệm vụ được giao. BHXH tỉnh đã xây dựng kế hoạch tuyên truyền chính sách BHXH đến các cơ quan, doanh nghiệp, người dân trên địa bàn với nhiều hình thức phù hợp như: Phối hợp với Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, LĐLĐ tỉnh tổ chức các hội nghị tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT cho công nhân và nhân dân trên địa bàn tỉnh; phối hợp với cơ quan thuế tăng cường quản lý tập hợp thông tin về đơn vị cá nhân nộp thuế, nộp BHXH; phối hợp thanh tra việc trốn đóng BHXH; hợp tác với các ngân hàng thương mại trong công tác thu; thu nợ BHXH, BHTN. BHXH tỉnh đã thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của BHXH Việt Nam trong việc giảm thủ tục, thời gian thực hiện thủ tục thu nộp BHXH, BHTN. Kết quả đến ngày 10-11-2017, tổng số người tham gia BHXH bắt buộc là 153.368 người, tăng 9.624 người so với năm 2016, đạt 98,1% kế hoạch giao; tổng số người tham gia BHXH tự nguyện là 7.472 người, tăng 2.785 người so với năm 2016, đạt 108,3% kế hoạch giao; tổng số người tham gia BHYT là 1.533.117 người, tăng 205.143 người; tổng số người tham gia BHTN là 142.133 người, tăng 9.237 người so với năm 2016, đạt 97,8% kế hoạch giao. Ước đến hết năm 2017 sẽ hoàn thành 100% các chỉ tiêu về số người tham gia BHXH bắt buộc; số người tham gia BHTN theo chỉ tiêu kế hoạch được giao; hoàn thành vượt mức 10% chỉ tiêu về số người tham gia BHXH tự nguyện; tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 84% dân số. Tổng số tiền thu BHXH, BHYT, BHTN là 2.326,256 tỷ đồng, đạt 81,94% kế hoạch giao. Công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH cho người lao động kịp thời, đầy đủ góp phần tích cực bảo đảm an sinh xã hội. Toàn ngành tích cực đẩy mạnh cải cách hành chính theo hướng tạo thuận lợi tối đa cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT. Các tổ chức, cá nhân được nhận kết quả giải quyết trong thời gian ngắn nhất, công khai số máy điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của các tổ chức, cá nhân về các nội dung liên quan đến chế độ, chính sách, thủ tục hành chính về BHXH, BHYT; duy trì, củng cố và thực hiện tốt cơ chế một cửa, tạo thuận lợi cho đơn vị và đối tượng đến giao dịch.

Tuy nhiên, sau 2 năm thực hiện Luật BHXH sửa đổi, công tác BHXH vẫn còn những khó khăn vướng mắc: tình trạng nợ đọng BHXH vẫn còn phổ biến ở các doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp còn chưa tham gia và chưa tham gia hết BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp tư nhân. Toàn tỉnh có trên 6.000 doanh nghiệp, nhưng đa số là các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, đặc biệt là các đơn vị doanh nghiệp khu vực nông thôn, tỷ lệ tham gia đóng BHXH cho người lao động tại các làng nghề là rất thấp. Tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN toàn tỉnh đến ngày 31-10-2017 là 237 tỷ 636 triệu đồng, bao gồm nợ BHXH 165 tỷ 851 triệu đồng, nợ BHYT 63 tỷ 440 triệu đồng, nợ BHTN 8 tỷ 344 triệu đồng. Hiện trên địa bàn tỉnh xuất hiện nhiều trường hợp có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh nhưng không tồn tại đúng với địa chỉ trên giấy phép, cố tình trốn tránh không tiếp các đoàn thanh, kiểm tra; vẫn còn tình trạng đóng không đúng với chức danh công việc trong thang bảng lương đã xây dựng thỏa thuận với người lao động... Tính đến ngày 10-11-2017, BHXH tỉnh đã triển khai thực hiện được 115 cuộc thanh tra; trong đó, thanh tra chuyên ngành 40 đơn vị; thanh tra liên ngành 13 đơn vị; thanh tra đại lý thu, đại diện chi trả 16 đơn vị; kiểm tra, phối hợp kiểm tra các đơn vị SDLĐ 32 đơn vị. Nhìn chung, công tác thanh tra, kiểm tra được thực hiện đảm bảo đúng các quy định của ngành. Qua quá trình thanh tra, kiểm tra đã kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh, đồng thời tuyên truyền chính sách về BHXH, BHYT, BHTN nhằm nâng cao nhận thức về nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiệm tới mọi đối tượng, góp phần thực hiện an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh. Kết quả cụ thể: Số tiền truy thu do đóng không đúng mức quy định là 24.754.275 đồng (chưa bao gồm lãi chậm nộp). Số tiền các đơn vị SDLĐ nợ khi có quyết định thanh tra, kiểm tra là 12.733.474.199 đồng; số tiền nợ đóng đơn vị SDLĐ đã nộp trong thời gian thanh tra, kiểm tra là 5.779.386.540 đồng. Tuy nhiên, chất lượng các cuộc thanh, kiểm tra còn chưa đạt yêu cầu đề ra, việc kết luận chủ yếu mang tính nhắc nhở, chưa có chế tài đủ mạnh để xử phạt cũng như kiến nghị xử phạt sang các cơ quan chức năng. Một số văn bản quy phạm pháp luật chưa được ban hành kịp thời gây vướng mắc trong tổ chức thực hiện, làm ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động. Cụ thể, trong quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ, các văn bản hướng dẫn thực hiện nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra liên ngành nói chung và chuyên ngành BHXH nói riêng còn có lúc chưa kịp thời, chưa phù hợp với thực tế phát sinh trên địa bàn.

Thời gian tới, BHXH tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Chủ động đôn đốc các đơn vị thu nộp BHXH, BHYT, BHTN theo đúng thời gian quy định, hạn chế mức thấp nhất số đơn vị nộp chậm, nợ đọng. Tổ chức cấp sổ BHXH, thẻ BHYT kịp thời đúng đối tượng. Tiếp tục tổ chức thực hiện việc nhập hồ sơ lương cho các đơn vị SDLĐ để tiến hành trả sổ BHXH cho người lao động theo quy định của Luật BHXH, đẩy nhanh tiến độ công tác bàn giao sổ BHXH cho người lao động; phấn đấu hết năm 2017, đạt 80% công tác trả sổ cho người lao động. Tăng cường kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh, tiếp tục kiểm tra xác minh đối tượng tại các điểm chi trả tại các huyện; rà soát, kiểm tra, đồng bộ dữ liệu để phục vụ công tác cấp mã số BHXH./.

Bài và ảnh: Việt Thắng